Phần lớn người Canada cảm thấy hài lòng khi Chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau khẳng định “sẽ đáp trả mạnh mẽ” đối với chỉ trích của Tổng thống Mỹ tại Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm 7 nước phát triển nhất thế giới (G7) tại Quebec hồi tuần trước.
[Đại sứ Mỹ tại Canada bị dọa giết nếu không từ chức]
Điều này diễn ra trong bối cảnh ông Trump cho rằng Canada “đâm sau lưng, gây tổn hại cho toàn bộ G7,” và trước đó là chính sách áp thuế mới đối với nhôm và thép của Canada, cũng như Mexico và Liên minh châu Âu (EU).
Ngày 15/6, trên trang web của Viện nghiên cứu Angus Reid cùa Canada đã đăng bài viết trích dẫn kết quả điều tra của Viện này cho thấy chính phản ứng tiêu cực của Tổng thống Trump đã giúp Thủ tướng Trudeau lấy lại được sự ủng hộ của người dân Canada.
[Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục dọa rút khỏi NAFTA]
52% số người được hỏi nói rằng họ ủng hộ Thủ tướng Trudeau, tăng 12 điểm kể từ khi Viện Angus Reid tiến hành cuộc thăm dò dư luận cuối cùng vào tháng Ba vừa qua và là mức tăng lớn nhất trong xếp hạng ủng hộ Thủ tướng Trudeau kể từ khi ông thắng cử trong cuộc bầu cử liên bang năm 2015.
Sự gia tăng ủng hộ Thủ tướng Trudeau kéo theo sự ủng hộ đảng Tự do của ông.
Nếu một cuộc bầu cử liên bang được tổ chức vào thời điểm này, 36% cử tri Canada quyết định sẽ bỏ phiếu cho đảng Tự do, tăng từ 30% trong thời gian trước đó (Số liệu của Viện Angus Reid).
Tuy nhiên, chỉ còn hơn một năm nữa là đến cuộc bầu cử liên bang năm 2019 và đây là cơ hội để đảng Tự do của Thủ tướng Trudeau lấy lại vị trí dẫn đầu trước phe đối lập.
Cũng từ kết quả điều tra, hơn một nửa người dân Canada (62%) ủng hộ phản ứng của Chính phủ và 59% người dân cho rằng biện pháp trả đũa của Canada đối với việc áp thuế mới đối với nhôm và thép của Canada là hành động đúng đắn. Chỉ có số ít cho rằng Canada đã “đi quá xa.”
Có tới 70% người dân Canada ủng hộ cách tiếp cận “cứng” đối với các cuộc đàm phán thương mại với Chính quyền Tổng thống Trump trong tương lai, thay vì dùng một cách tiếp cận “mềm” để cố gắng giành chiến thắng trở lại và duy trì thiện chí của mình (30%).
Ngoài việc muốn chính phủ của họ “chơi bóng cứng” với Mỹ, người dân Canada đã thể hiện sự tự tin ngày càng tăng về khả năng điều hành của Chính phủ.
Đầu năm 2017, khi Viện Angus Reid đề nghị người dân Canada cho biết có tự tin vào khả năng của Chính phủ Thủ tướng Trudeau sẽ đại diện cho lợi ích quốc gia Canada trong các cuộc đàm phán thương mại trong tương lai với Chính quyền Tổng thống Trump hay không, 60% thể hiện sự tự tin vừa phải. Đến nay, con số đó đã tăng lên 70% và số người nói rằng họ “rất tự tin” đã tăng hơn gấp đôi.
Người dân Canada cũng tự tin về nền kinh tế của mình. Trong bối cảnh căng thẳng thương mại Trudeau-Trump đang gia tăng, nhưng niềm tin của người dân về kinh tế Canada vẫn ổn định. Tại thời điểm hiện tai, khi các cuộc tái đàm phán Thỏa thuận Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) vẫn bế tắc và Chính quyền Mỹ áp mức thuế quan mới đối với nhôm và thép của Canada, nhưng những vấn đề này vẫn chưa tạo ra tác động đáng kể đến ý thức của người dân Canada.
Tuy nhiên, một trong những mối quan tâm lớn nhất của người dân Canada là sự leo thang căng thẳng về ngôn ngữ của hai nhà lãnh đạo gần đây có khả năng dẫn đến một cuộc chiến thương mại.
Hai phần ba người dân Canada (65%) bày tỏ lo ngại về sự leo thang mới nhất giữa Mỹ và Canada sẽ dẫn đến một cuộc chiến thương mại toàn diện giữa hai quốc gia đồng minh thân cận Bắc Mỹ.
Giám đốc điều hành ngân hàng Royal Bank of Canada Dave McKay bày tỏ lo ngại về mối quan hệ giảm dần và tăng nguy cơ hành động trả đũa của cả hai chính phủ. Khi được hỏi liệu khả năng chiến tranh thương mại có phải là mối lo ngại hay không, 29% người dân Canada cho biết “rất quan tâm,” trong khi 36% khác bày tỏ “khá quan tâm.”
Và liệu “mối hận thù đang lên” giữa hai nước có phải là dấu hiệu của “sự xuống cấp cơ bản” của mối quan hệ Canada-Mỹ hay không, thì 51% số người Canada được hỏi đồng ý quan điểm này.
Đa số người dân Canada không thích Tổng thống Mỹ hiện tại. Kể từ cuộc bầu cử Mỹ năm 2016, Viện Angus Reid đã thống kê cho thấy một số lớn người dân Canada có ấn tượng tiêu cực về Chính quyền Mỹ hiện nay.
Sau cuộc tranh luận tại Hội nghị Thượng đỉnh G7, 42% số người Canada được hỏi nói rằng họ có ấn tượng rất tiêu cực về Tổng thống Trump và chính quyền của ông.
Khi được hỏi liệu hành vi của Tổng thống Trump trong và sau Hội nghị Thượng đỉnh G7 có phù hợp không, 81% số người Canada được hỏi cho rằng phản ứng của ông Trump tại Hội nghị G7 vừa rồi là không, rằng Tổng thống Mỹ đang hành động thất thường và gây tổn hại cho lòng tin giữa các đồng minh.
Vẫn còn quá sớm để nói đến mẫu thuẫn Mỹ-Canada dữ này có tác động thế nào đến các vòng đám phán NAFTA sắp tới, vốn đã có sự tiến bộ rất ít trong những tháng gần đây. Tuy nhiên, đối với người dân Canada, NAFTA vẫn là một lợi ích to lớn đối với nước này. Xu hướng tiếp tục trong hai năm qua. Số người Canada đánh giá NAFTA vẫn là một lợi ích của Canada đã tăng gấp đôi, từ 26% lên 56%.
Tổng thống Trump và nhóm của ông đã nhiều lần bày tỏ muốn xóa bỏ NAFTA, ủng hộ các thỏa thuận song phương riêng rẽ giữa Mỹ với Canada và Mexico. Đây là điều mà Ottawa đã bác bỏ hoàn toàn.
Về phần mình, người Canada bày tỏ đồng ý với Chính phủ của họ. Hơn một nửa người dân Canada nói rằng Canada và Mexico nên gắn bó với nhau để theo đuổi một giải pháp ba bên./.