Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia vừa khởi công Dự án nâng cấp khả năng đo mưa, dự báo bão và dông sét tại Trạm Radar Pha Đin, huyện Tuần Giáo (Điện Biên). Dự án này sử dụng vốn ODA vay ưu đãi của Chính phủ Phần Lan, được Thủ tướng chính phủ phê duyệt danh mục tại Quyết định 1280 ngày 31/7/2014.
Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia Trần Hồng Thái cho biết với mục tiêu tăng cường năng lực của Trung tâm, phục vụ công tác hiện đại hóa, tự động hóa ngành khí tượng thủy văn. Dự án nâng cấp khả năng đo mưa, dự báo bão và dông sét sẽ góp phần hoàn thiện đồng bộ các nội dung của Đề án Hiện đại hóa công nghệ dự báo và mạng lưới quan trắc khí tượng thủy văn, đáp ứng tốt hơn năng lực quản lý rủi ro thiên tai ở Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu gia tăng, góp phần tích cực phục vụ phát triển kinh tế-xã hội bền vững, bảo vệ cuộc sống và tài sản của xã hội, cộng đồng trước rủi ro thiên tai, đảm bảo sự phát triển bền vững tại Việt Nam.
Thông qua thể chế hợp tác giữa các cơ quan (ICI), các Dự án “Hỗ trợ hiện đại hóa công tác Khí tượng Thủy văn tại Việt Nam” giai đoạn I và II do Chính phủ Phần Lan viện trợ không hoàn lại đã được triển khai, góp phần thúc đẩy tiến trình hiện đại hóa ngành Khí tượng Thủy văn Việt Nam.
Tiếp nối những kết quả của dự án giai đoạn I, II, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã trình Chính phủ đề nghị được thực hiện Dự án vốn vay ưu đãi của Chính phủ Phần Lan dành cho Việt Nam “Nâng cấp khả năng đo mưa, dự báo bão và giông sét của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia,” nhằm đáp ứng tốt hơn năng lực quản lý rủi ro thiên tai trong bối cảnh biến đổi khí hậu gia tăng.
Ông Panu Partanen, đại diện Công ty Vaisala (Phần Lan)-đơn vị hỗ trợ cung cấp các trang thiết bị nhằm cải thiện năng lực, khả năng dự báo khí tượng thủy văn nhận xét dự án có thể hoàn thành trong vòng 2 năm tới. Một trong những điểm mấu chốt của Dự án là cải thiện hệ thống radar thời tiết ở Việt Nam. Công ty sẽ hỗ trợ lắp đặt 5 trạm radar tại Việt Nam, trạm đầu tiên được lắp đặt trên đèo Pha Đin. Công ty cũng sẽ hỗ trợ nâng cấp 3 trạm radar cũ tại Việt Nam, cung cấp những thiết bị mới để đảm bảo 3 trạm cũ đồng bộ hóa với 5 trạm mới, giúp Việt Nam xây dựng hệ thống khí tượng thủy văn đồng bộ trên toàn quốc.
Một trong những cấu phần quan trọng khác của dự án là xây dựng hệ thống phát hiện dông sét, đặc biệt là trong những trận bão đối lưu lớn. Việc xây dựng hệ thống phát hiện dông sét có thể kết hợp với các trạm radar hoạt động hỗ trợ lẫn nhau. Hệ thống phát hiện dông sét cũng là hệ thống đầu tiên của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, góp phần cải thiện đáng kể năng lực của Trung tâm trong dự báo, cảnh báo các hiện tượng thời tiết cực đoan.
Hệ thống phát hiện dông sét sẽ bao gồm 18 điểm được phân bố trên toàn lãnh thổ Việt Nam, toàn bộ hệ thống dự kiến sẽ hoàn thành trong vòng 1 năm. Trong khuôn khổ dự án, Công ty Vaisala sẽ cung cấp những khóa đào tạo liên quan đến sử dụng, bảo hành hệ thống radar, phát hiện dông sét cho cán bộ ngành Khí tượng Thủy văn Quốc gia; hướng dẫn cách sử dụng radar thời tiết, áp dụng thông tin thu thập được để đưa ra những kết quả dự báo chính xác nhất./.