Thứ trưởng Bộ quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh phát biểu tại phiên họp toàn thể thứ tư. (Ảnh: Việt Dũng/TTXVN) Ngày 5/6, Đối thoại Shangri-La lần thứ 15 đã khép lại với nhiều tuyên bố được đưa ra thể hiện lập trường quan điểm cũng như chính sách về an ninh quốc phòng của mỗi nước liên quan đến tình hình an ninh khu vực; trong đó việc đảm bảo ổn định và an ninh, an toàn ở Biển Đông là vấn đề quan trọng nhất được các quốc gia cũng như giới học giả đặc biệt quan tâm.
Phát biểu tại phiên toàn thể thứ tư với chủ đề "Thách thức trong giải quyết xung đột," Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam đã nhấn mạnh tình hình an ninh khu vực vẫn tiềm ẩn nhiều nhân tố phức tạp không thể xem thường như khủng bố, nguy cơ hạt nhân, tranh chấp biên giới, lãnh thổ, an ninh biển và các thách thức an ninh phi truyền thống... có xu hướng gia tăng.
Những tranh chấp bất đồng trong khu vực đang gây nhiều quan ngại, dù chưa đến mức bùng phát xung đột, nhưng đã xuất hiện nhiều dấu hiệu tiềm tàng cần được dự báo, ngăn chặn và hóa giải kịp thời.
Trong bối cảnh đó, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho rằng các quốc gia cần phải hợp tác và đấu tranh để giải quyết bất đồng, ngăn ngừa xung đột, tăng cường hợp tác cùng phát triển, xây dựng lòng tin, tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau đồng thời thẳng thắn đấu tranh để tìm ra tiếng nói chung, lợi ích chung trong giải quyết tranh chấp, bất đồng.
Theo Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh thì dù hợp tác hay đấu tranh, trước hết đều phải trên tinh thần bình đẳng, tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, coi đó là chuẩn mực để các bên liên quan giải quyết các tranh chấp, bất đồng, giảm thiểu nguy cơ xung đột; kiên trì, bình tĩnh xử lý bằng các biện pháp hòa bình, tuyệt đối không sử dụng vũ lực hay đe dọa sử dụng vũ lực.
Vì vậy, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cho biết Đối thoại Shangri-La cũng như nhiều diễn đàn an ninh quan trọng khác là cơ hội tốt để tìm kiếm các giải pháp cho các tranh chấp, hóa giải xung đột để duy trì hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới; trong đó cần coi trọng sự đoàn kết, vai trò trung tâm, dẫn dắt của ASEAN và trách nhiệm của các quốc gia thành viên, cũng như các quốc gia liên quan, đặc biệt là các nước lớn, vì hòa bình và công lý.
Liên quan đến căng thẳng ở Biển Đông, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khẳng định quan điểm, lập trường của Việt Nam là kiên quyết giữ vững độc lập, tự chủ và coi đây là nguyên tắc cao nhất, vừa hợp tác vừa đấu tranh để phát triển cũng như giải quyết tranh chấp, bất đồng.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cũng cho rằng những tranh chấp hiện nay nếu không được giải quyết kịp thời sẽ dẫn đến chạy đua vũ trang, đối đầu chiến lược với những hậu quả hết sức nghiêm trọng và khó lường.
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh Việt Nam chủ trương tăng cường hợp tác với Trung Quốc và các nước có liên quan nhằm xây dựng và củng cố lòng tin, tìm ra những điểm chung trong lợi ích chiến lược đồng thời thẳng thắn đấu tranh trên tinh thần xây dựng.
Chỉ có vậy, mới cùng tìm ra những giải pháp mà các bên liên quan có thể chấp nhận, phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế và cũng sẽ được cộng đồng quốc tế đón nhận như một đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định tại khu vực và thế giới.
Cũng tại phiên họp này, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Jean-Yves Le Drian tuyên bố Paris đặc biệt quan tâm đến vấn đề tự do, an toàn, an ninh hàng hải tại Biển Đông đồng thời nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc thực hiện nghiêm túc Luật Biển theo Công ước quốc tế.
Theo Bộ trưởng, nếu Luật Biển không được tôn trọng tại Biển Đông thì nó sẽ đe dọa đến các các vùng biển khác. Đây cũng là thông điệp mà Pháp sẽ tiếp tục đưa ra tại các diễn đàn quốc tế.
Bộ trưởng Quốc phòng Pháp cũng đề cập tới việc giải quyết các tranh chấp trên cơ sở đối thoại và bằng các biện pháp hòa bình dựa trên việc xây dựng lòng tin. Tuy nhiên, Pháp cũng như nhiều nước khác nhận thấy rằng trong những năm qua đã không có sự tiến bộ đáng kể nào trong việc thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa các quốc gia có liên quan.
Trong khi đó, bài phát biểu của Phó Tham mưu trưởng Bộ Tham mưu quân đội Trung Quốc, Đô đốc Tôn Kiến Quốc tại diễn đàn vấp phải sự chỉ trích của các học giả khi nhiều câu hỏi sau đó được đặt ra nhằm vào trách nhiệm thực thi DOC cũng như các công ước quốc tế của quốc gia này.
Phiên họp toàn thể thứ năm với chủ đề "Theo đuổi mục tiêu an ninh chung" với các phát biểu của đại diện Canada, Singapore đều nhấn mạnh đến việc thúc đẩy hợp tác để giải quyết các thách thức mới đang nổi lên như chủ nghĩa khủng bố cực đoan, an ninh mạng, di cư bất hợp pháp... vốn cũng là những nguy cơ đe dọa đến hòa bình, ổn định và an ninh khu vực./.
