Lực lượng an ninh Israel gác tại quần thể đền Haram al-Sharif ở Jerusalem ngày 27/7. (Nguồn: AFP/TTXVN) Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 25/1, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã chỉ trích tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump rằng Mỹ đã đưa vấn đề Jerusalem ra khỏi bàn đàm phán.
Tổng thống Trump đã đưa ra tuyên bố trên trước thềm cuộc gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới ở Davos, Thụy Sĩ, ngày 25/1.
Phản ứng về việc này, Trưởng đoàn đàm phán Palestine Saeb Erekat khẳng định Jerusalem không thể nằm ngoài bàn đàm phán, đồng thời cho rằng "Mỹ đang đứng ngoài sự đồng thuận quốc tế."
Ông Erekat nêu rõ thánh địa Jerusalem luôn nằm trong trái tim của mỗi người dân Palestine, người Arab, Cơ đốc giáo và Hồi giáo, và sẽ không có hòa bình nếu Đông Jerusalem không được xem là thủ đô chính thức của Nhà nước Palestine tương lai.
Lâu nay, quy chế chính thức của Jerusalem là vấn đề hết sức nhạy cảm và là tâm điểm của cuộc xung đột Israel-Palestine. Israel coi thành phố này là thủ đô "vĩnh viễn và không thể chia cắt" của mình, trong khi người Palestine muốn khu vực Đông Jerusalem là thủ đô của Nhà nước Palestine tương lai.
Hầu hết quốc gia trên thế giới đặt đại sứ quán tại Tel Aviv để Israel và Palestine quyết định về quy chế cuối cùng với Jerusalem thông qua các thỏa thuận.
Tuy nhiên, mới đây, Tổng thống Mỹ đã quyết định coi Jerusalem là thủ đô của Israel và có ý định chuyển Đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv về đây. Động thái này đã vấp phải sự phản đối của nhiều nước.
Cùng ngày 25/1, tại Diễn đàn Davos, Thủ tướng Israel Netanyahu tuyên bố "Jerusalem sẽ là thủ đô của Israel trong bất kỳ thỏa thuận hoà bình nào," và Israel sẽ giữ nguyên hiện trạng quần thể đền Haram al-Sharif và các thánh địa.
Trong một diễn biến liên quan, theo phóng viên TTXVN tại New York, Liên hợp quốc kêu gọi Israel tránh gây thương vong cho dân thường Palestine.
Phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 25/1, Điều phối viên đặc biệt của Liên hợp quốc về tiến trình hòa bình Trung Đông Nikolay Mladenov cho biết các lực lượng Israel cần phải kiềm chế tối đa để tránh gây thương vong cho dân thường trong bối cảnh đang diễn ra cuộc xung đột quân sự tại Gaza.
[Tổng thống Mỹ nêu điều kiện duy trì các khoản viện trợ cho Palestine]
Ông Mladenov nhấn mạnh kể từ ngày 18/12/2017 đến nay, đã có 7 dân thường Palestine, trong đó có 3 trẻ em, bị thiệt mạng trong các vụ đụng độ với binh sỹ Israel khi diễn ra các cuộc biểu tình của người Palestine phản đối quyết định gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Jerusalem là thủ đô của Israel.
Điều phối viên Mladenov cũng nhận định rằng Liên hợp quốc, Hội đồng Bảo an và cộng đồng quốc tế nói chung đều sa vào khuôn mẫu "quản lý, thay vì giải quyết" cuộc xung đột Palestine-Israel.
Ông nhấn mạnh giờ là lúc cần chấm dứt thế bế tắc này, chứng tỏ khả năng lãnh đạo chính trị và thúc đẩy những chính sách trên thực địa cho phép gây dựng lòng tin để nối lại các cuộc đàm phán.
Ông cũng tái khẳng định rằng giải pháp hai nhà nước vẫn là phương án khả thi duy nhất để đạt được sự chấm dứt một cách công bằng và bền vững cho cuộc xung đột./.
