Hai giám sát viên của OSCE có mặt tại thành phố Lugansk, phía đông Ukraine, ngày 19/4. (Nguồn: AFP/TTXVN) Tình hình tại khu vực miền Đông và Nam Ukraine vẫn diễn biến phức tạp, bất chấp quyền Ngoại trưởng Ukraine Andriy Deshchytsya ngày 21/4 tuyên bố chính quyền lâm thời Kiev đang thực hiện các cam kết trong thỏa thuận Geneva nhằm giảm căng thẳng tại đây.
Người biểu tình tại Lugansk ngày 21/4 đã tập hợp các câu hỏi cho cuộc trưng cầu dân ý sẽ được tổ chức tại tỉnh này với hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất, dự kiến diễn ra ngày 11/5 tới, với nội dung chính là giữ nguyên quy chế trước đây của khu vực hay là có quyền tự trị.
Giai đoạn 2, dự kiến vào ngày 18/5, theo đó người dân phải xác định hoặc tách ra thành "quốc gia độc lập," hoặc trở thành một chủ thể của Liên bang Nga.
Ngoài ra, những người biểu tình cũng đã tuyên bố thành lập Bộ Tham mưu thống nhất của khu vực miền Đông-Nam Ukraine đặt tại Donetsk nhằm điều phối các hoạt động của toàn khu vực.
Người biểu tình ở Lugansk đã bầu ra một "tỉnh trưởng nhân dân," nắm quyền kiểm soát tòa án và lực lượng cảnh sát tại đây.
Tại Kharkov, những người ủng hộ liên bang hóa ngày 21/4 đã nhóm họp để bầu ủy ban tổ chức trưng cầu dân ý.
Theo một thành viên Hội đồng điều phối của những người biểu tình tại khu vực Đông-Nam Ukraine, bốn khu vực, trong đó có Kharcov, đã nhất trí tiến hành cuộc trưng cầu dân ý về các vấn đề như liên bang hóa đất nước, quyền tự trị của các khu vực, trao cho tiếng Nga quy chế ngôn ngữ quốc gia thứ hai.
Người biểu tình tại Kharkov cũng yêu cầu Thị trưởng do Kiev bổ nhiệm từ chức và bầu ra một thị trưởng mới.
Trong một diễn biễn liên quan, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) ngày 21/4 cho biết những người ủng hộ thành lập nhà nước liên bang tại Kramatorsk thuộc tỉnh Donetsk đã kiểm soát trụ sở của SBU tại thị trấn này và đã treo cờ của "Cộng hòa Nhân dân Donetsk."
Cùng ngày, Tổng thống bị lật đổ Ukraine Viktor Yanukovych đã công bố một kế hoạch giải quyết tình hình căng thẳng ở khu vực Đông-Nam đất nước, theo đó yêu cầu chính quyền lâm thời Kiev rút các lực lượng quân sự khỏi những vị trí hiện tại và tiến hành đối thoại hòa bình với đại diện các khu vực miền Đông nhằm đảm bảo cuộc sống của người dân.
Ông Yanukovic cho rằng cần tiến hành cuộc trưng cầu dân ý tại các khu vực của Ukraine về nhà nước liên bang và quyền của các khu vực. Sau đó ấn định và tiến hành trưng cầu dân ý về thể chế nhà nước.
Ngoài ra, việc bầu cử tổng thống và quốc hội cần được thực hiện sau khi tiến hành cải cách hiến pháp.
Theo ông, đó là biện pháp duy nhất để duy trì sự thống nhất toàn vẹn của đất nước, nếu không thực hiện các bước trên, đất nước sẽ bị tan rã và lâm vào cuộc nội chiến.
Trong khi đó, thay vì áp dụng ân xá như thỏa thuận Geneva, chính quyền lâm thời Kiev đã công bố một loạt biện pháp mạnh đối với người biểu tình ở miền Đông-Nam.
Viện Kiểm sát Ukraine ngày 21/4 thông báo khởi tố vụ án hình sự tại Lugansk liên quan tới việc tổ chức các cuộc míttính biểu tình mà chưa được chính quyền phê chuẩn./.
