Nông dân thu hoạch lúa mỳ trên cánh đồng ở vùng Kharkiv, Ukraine ngày 19/7/2022. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 25/4, đại diện Phòng Nông nghiệp các quốc gia thành viên Nhóm Visegrad, còn gọi là Nhóm V4, gồm Cộng hòa Séc, Ba Lan, Slovakia và Hungary, đã nhóm họp tại Brno (Séc) và ra lời kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) ngừng việc miễn thuế nhập khẩu dành cho ngũ cốc Ukraine.
Chủ tịch Phòng Nông nghiệp Cộng hòa Séc Jan Dolezal nhấn mạnh lâu nay ngũ cốc Ukraine vẫn chảy vào thị trường chung của Liên minh châu Âu (EU) một cách "bất hợp pháp" mà không có sự kiểm soát phù hợp, trong khi lẽ ra các lô hàng ngũ cốc đó phải được đưa đến thị trường của các nước thứ ba, nhất là tại châu Phi, thông qua các "hành lang đoàn kết."
Điều này khiến cho nông dân tại các quốc gia Trung và Đông Âu, trong đó có V4, đã không thể bán được ngũ cốc sản xuất ra trong năm 2022.
Theo ông Dolezal, dự trữ lúa mỳ tại Cộng hòa Séc hiện nhiều hơn 40% so với cùng kỳ năm 2022, tương đương 2,6 triệu tấn.
Nông dân Cộng hòa Séc không bán được ngũ cốc vì các đối tác nhập khẩu truyền thống là Đức và Ba Lan không muốn mua do "quá dư thừa lúa mỳ Ukraine."
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Phòng Nông nghiệp và Thực phẩm Slovakia, Andrej Gajdos thừa nhận trên thực tế hiện nay không thể xác định chính xác lượng ngũ cốc và các mặt hàng nông sản khác đã được đưa vào thị trường chung EU.
Chẳng hạn, ngũ cốc có thể được xay ở Ba Lan, sau đó bột thành phẩm được bán trên thị trường EU với nhãn mác xuất xứ từ EU.
[Nhiều nước gửi thư yêu cầu EU cấm nhập một số nông sản Ukraine]
Đại diện Phòng Nông nghiệp Ba Lan Robert Nowak cho biết mới đây Ba Lan đã phải niêm phong một lô hàng ngũ cốc của Ukraine, trong khi hôm 21/4 vừa qua Warsaw cũng buộc một đoàn tàu chở ngũ cốc Ukraine phải tuân thủ các yêu cầu vận chuyển đến thị trường các nước thứ ba, đồng thời áp dụng biện pháp giám sát đoàn tàu này bằng hệ thống định vị GPS.
Trong bản ghi nhớ được ký kết tại hội nghị ở Brno, ngoài yêu cầu đưa ra với EC về việc ngừng miễn thuế nhập khẩu dành cho ngũ cốc Ukraine, đại diện các Phòng Nông nghiệp V4 vẫn nhấn mạnh tình đoàn kết với Ukraine, song cũng từ chối nhận tiền bồi thường của EC với lý do khoản 100 triệu euro EC bồi thường cho nông dân bị ảnh hưởng do ngũ cốc Ukraine là không đủ và cũng không giải quyết được gốc rễ của vấn đề, trong khi những biện pháp hạn chế đơn phương của các chính phủ Hungary và Slovakia "chỉ mang tính ngắn hạn và là phản ứng đối với việc EC không có hành động nào."
Chủ tịch Phòng Nông nghiệp Cộng hòa Séc Jan Dolezal cũng cảnh báo nếu EC không phản hồi kịp thời đối với yêu cầu của Nhóm V4, nông dân các quốc gia thành viên trong Nhóm và nông dân châu Âu "sẵn sàng biểu tình phản đối tại trụ sở EU ở Brussels"./.
