Đại sứ Nguyễn Thành Vinh hội kiến Tổng thống nước Cộng hòa Senegal Macky Sall. (Ảnh: Tấn Đạt/TTXVN) Hợp tác giữa Việt Nam và Senegal hiện nay được đánh giá là vẫn “khá khiêm tốn” và chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước, đặc biệt trên lĩnh vực kinh tế-thương mại, mặc dù hai nước đã sớm ký kết các thỏa thuận hợp tác kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao tháng 12/1969.
Việt Nam và Senegal đã ký các thỏa thuận hợp tác như Hiệp định khung về hợp tác kinh tế, văn hóa, khoa học và kỹ thuật (ký năm 1995); Hiệp định Hợp tác ba bên giữa Việt Nam-Tổ chức Lương thực thế giới (FAO)-Senegal (1996); Thỏa thuận hợp tác giữa Phòng Thương mại và Công nghiệp hai nước… Ngoài ra, hai nước trao đổi nhiều đoàn cấp cao để tăng cường hiểu biết và phát triển thương mại song phương.
Trong khuôn khổ chuyến công tác của Thứ trưởng Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Vũ Hồng Nam đến Senegal với tư cách Đặc phái viên Chủ tịch nước vào tháng 4/2017, hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác kinh tế tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước, sớm ký Hiệp định thành lập Ủy ban hỗn hợp Việt Nam-Senegal, xem xét tiến tới ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác trong lĩnh vực thương mại và công nghiệp, Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao và công vụ, Hiệp định tránh đánh thuế hai lần, Hiệp định khuyến khích bảo hộ đầu tư và sớm tiến cử Lãnh sự danh dự để thúc đẩy quan hệ kinh tế song phương trong bối cảnh hai nước chưa có cơ quan đại diện ngoại giao tại thủ đô của nhau.
Ngoài ra, hai bên nhất trí nỗ lực đa dạng hóa các mặt hàng trao đổi trong thời gian tới để vực dậy kim ngạch thương mại song phương... Tuy nhiên, những dự định hợp tác này đến nay chưa có nhiều tiến triển, chưa có thỏa thuận mới nào được ký kết giữa hai bên.
Mới đây, từ ngày 8-14/3 vừa qua, Đại sứ Việt Nam tại Algeria kiêm nhiệm Senegal Nguyễn Thành Vinh đã dẫn đầu đoàn công tác gồm Tùy viên Quốc phòng và Thương vụ Việt Nam tại Algeria đến Senegal để trình Ủy nhiệm thư lên Tổng thống Macky Sall và có nhiều buổi gặp gỡ và làm việc với các bộ ngành Senegal để thúc đẩy phát triển hơn nữa mối quan hệ hợp tác song phương.
Sau lễ trình Ủy nhiệm thư ngày 10/3, Tổng thống Senegal Macky Sall đã tiếp thân mật Đại sứ Nguyễn Thành Vinh. Tổng thống Macky Sall khẳng định Senegal và Việt Nam là hai nước bạn bè có mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp, đồng thời bày tỏ mong muốn thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa hai nước trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là thương mại, đầu tư, nông nghiệp, công nghiệp…
Theo Tổng thống Macky Sall, hai nước đã hợp tác tốt trong lĩnh vực nông nghiệp, trong đó Việt Nam đã cử nhiều đoàn chuyên gia đến trao đổi kinh nghiệm và hỗ trợ người dân Senegal trong lĩnh vực trồng lúa, góp phần giúp Senegal tăng cường đảm bảo an ninh lương thực trong những năm qua.
[Senegal muốn tăng cường quan hệ hợp tác trên mọi mặt với Việt Nam]
Về phần mình, Đại sứ Nguyễn Thành Vinh khẳng định Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt với Senegal, đặc biệt trong các lĩnh vực hai nước có thế mạnh như nông nghiệp, kinh tế biển và thương mại. Đại sứ cũng khẳng định sẽ nỗ lực hết sức để góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác trong thời gian tới.
Trong khuôn khổ làm việc với các bộ ngành Senegal như Bộ Ngoại giao, Bộ Thương mại, Phòng Thương mại Công nghiệp, Tổng Cục Cảnh sát Quốc gia, hai bên đều khẳng định Việt Nam và Senegal có nhiều tiềm năng để mở rộng quan hệ hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực nêu trên.
Hai bên nhất trí tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý để ký kết MOU về hợp tác thương mại và công nghiệp, Hiệp định khuyến khích và bảo hộ đầu tư, Hiệp định tránh đánh thuế hai lần… nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước tăng cường hợp tác đầu tư và kinh doanh tại thị trường của nhau.
Ngoài ra, phía Senegal mong muốn Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm hội nhập kinh tế quốc tế thông qua các hiệp định tự do thương mại với những đối tác lớn trên thế giới; kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam đầu tư sang Senegal, đặc biệt trong lĩnh vực chế biến nông sản như hạt điều, trái cây, sản xuất lúa, dịch vụ viễn thông; hợp tác trong lĩnh vực kiểm định hàng hóa…
Senegal là quốc gia Tây Phi có nền chính trị ổn định, có chính sách thương mại thông thoáng và là một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất châu Phi.
Hiện nay, Senegal đang tích cực thực hiện “Kế hoạch Senegal mới nổi” do Tổng thống Macky Sall khởi xướng từ năm 2014 nhằm đưa nước này trở thành một nền kinh tế mới nổi vào năm 2035. Kế hoạch dựa trên ba cột trụ chính là chuyển đổi cơ cấu các cơ sở kinh tế, phát huy nguồn lực con người và nâng cao năng lực điều hành của Chính phủ, xây dựng Nhà nước pháp quyền.
Số liệu thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Senegal năm 2019 đạt 52,56 triệu USD (trong đó gạo chiếm 32 triệu USD), tăng 103% so với cùng kỳ 2018. Trong khi đó, Việt Nam nhập khẩu từ Senegal đạt 15 triệu USD, giảm 50%. Senegal đã giảm nhập gạo từ Việt Nam do nước này gần đạt mục tiêu tự túc về lương thực và giá gạo cạnh tranh từ Thái Lan, Ấn Độ.
Theo Tham tán Thương mại Hoàng Đức Nhuận, bên cạnh mặt hàng gạo, hiện Việt Nam còn có tiềm năng xuất khẩu các mặt hàng khác sang Senegal như sản phẩm dệt may, linh kiện phụ tùng xe máy, sắt thép các loại, hạt tiêu, sản phẩm làm từ sắn, sản phẩm bằng cao su, máy nông nghiệp…
Về nhập khẩu, Việt Nam mua của Senegal các mặt hàng bông các loại, điều thô, hải sản, thức ăn gia súc... phục vụ sản xuất, chế biến trong nước và xuất khẩu.
Tuy nhiên, để tăng cường hợp tác hơn nữa giữa hai nước, trong thời gian tới, Việt Nam và Senegal cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước tìm hiểu, gặp gỡ và trao đổi thương mại, tăng cường hỗ trợ và thông tin cho nhau trong các trường hợp cần thiết có liên quan đến công dân hai nước, sớm tiến tới ký kết Hiệp định miễn thị thực cho hộ chiếu ngoại giao và công vụ./.
