Theo nghiên cứu của Cục quản lý khám chữa bệnh, đái tháo đường và viêm phổi tắc nghẽn mạn tính hiện là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3 và thứ 4 tại Việt Nam, chỉ sau bệnh lý tim mạch và ung thư.
Hiện Việt Nam có hơn 5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường và 3 triệu người mắc COPD, trong đó hơn 50% là chưa được phát hiện.
Giáo sư Trần Văn Thuấn - Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam đã nhấn mạnh như vậy khi phát biểu tại Ngày hội vì cộng đồng năm 2019 với chủ đề “Hành động sớm vì một cộng đồng khỏe mạnh” diễn ra sáng 23/11 tại Hà Nội.
[Chính phủ phê duyệt Chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030]
Theo ông, đái tháo đường và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là hai bệnh trong nhóm bệnh không lây nhiễm và là những vấn đề y tế toàn cầu của của thế kỷ 21, là gánh nặng tài chính cho chăm sóc y tế cản trở quá trình đạt mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt ở các nước thu nhập thấp và trung bình.
Giáo sư Thuấn phân tích, bên cạnh các yếu tố nguy cơ hành vi như hút thuốc, sử dụng rượu bia, dinh dưỡng không hợp lý, thiếu vận động thể lực, căng thẳng thường xuyên... thì một trong những nguyên nhân dẫn đến số người mắc hai bên trên tăng và trẻ hóa là do dịch vụ khám, phát hiện sớm, tư vấn, truyền thông nâng cao nhận thức còn chưa được quan tâm đúng mức.
Ngoài ra, sự vào cuộc của các cấp, các ngành và cộng đồng trong giai đoạn đầu vẫn còn nhiều hạn chế, thậm chí, ngay trong gia đình người bệnh cũng chưa có sự nhận thức đầy đủ về các triệu chứng của bệnh để có những hành động kịp thời.
WHO đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát sớm bệnh, giảm thiểu nguy cơ biến chứng, từ đó hạ tỷ lệ tử vong cũng như giảm chi phí điều trị đối với người bệnh.
Chính vì vậy, nâng cao nhận thức của người dân, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam đề ra mục tiêu chính cho ngày hội là nâng cao nhận thức về tác động của bệnh tiểu đường, phổi tắc nghẽn mạn tính và các bệnh không lây nhiễm khác.
Trong dịp này, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam tổ chức nhiều hoạt động nhằm nâng cao tầm quan trọng của gia đình và cộng đồng trong hỗ trợ kiểm soát bệnh, trong việc quản lý, chăm sóc, phòng ngừa và giáo dục về các bệnh không lây nhiễm. Trong đó, Hội đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tầm soát bệnh sớm, giảm thiểu nguy cơ biến chứng, từ đó hạ tỷ lệ tử vong cũng như giảm chi phí điều trị đối với người bệnh.
Theo thống kê, Việt Nam có tới 5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường, ước tính cứ 20 người trưởng thành thì có 1 người bệnh. Tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường tăng nhanh gần gấp đôi trong vòng 10 năm qua. Chỉ trong năm 2015 có gần 53.500 trường hợp tử vong có liên quan đến đái tháo đường, đứng thứ 3 trong số các nguyên nhân gây tử vong ở Việt Nam. Tuổi mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa và biến chứng của bệnh ngày càng phức tạp, nặng nề.
Bệnh Phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) có khoảng 3 triệu bệnh nhân và 90% số ca bệnh có nguyên nhân do hút thuốc lá, 1% bệnh nhân COPD có bệnh bị tiến triển thành ung thư phổi.
Tại ngày hội, người dân được làm xét nghiệm đường huyết, phân tích số đo huyết áp, kiểm tra chức năng phổi và sàng lọc sớm bệnh ung thư vú.
Ngoài ra, các bác sỹ trẻ tình nguyện còn tổ chức tư vấn miễn phí về chế độ dinh dưỡng và luyện tập, các bạn trẻ được tham gia các điệu nhảy sôi động, tham gia Chương trình đi bộ vì sức khỏe và đạp xe cổ động tuyên truyền kiến thức về các bệnh không lây nhiễm và các biện pháp phát hiện sớm đối với bệnh tiểu đường và phổi tắc nghẽn mạn tính.
Ngày hội vì cộng đồng năm 2019, do Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phối hợp cùng Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới tổ chức thu hút hơn 3.000 người tham dự./.