Trung tâm Điều hành giao thông thông minh đặt tại Trung tâm Quản lý Đường hầm sông Sài Gòn. (Nguồn: hcmcpv.org.vn) Nhằm nâng cao việc quản lý, điều hành giao thông, Thành phố Hồ Chí Minh đã ứng dụng nhiều giải pháp công nghệ để thường xuyên cung cấp thông tin giao thông cho người dân, đồng thời, tăng cường đảm bảo trật tự an toàn giao thông và giám sát, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ.
Tương tác thông tin với người dân
Với định hướng xây dựng một trung tâm điều hành giao thông thông minh (ITS) hiện đại, Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị bước đầu đáp ứng được phần nào nhu cầu về kết nối, lưu trữ và chia sẻ thông tin cho người tham gia giao thông và các cơ quan đơn vị phối hợp.
Cổng thông tin giao thông thành phố (http://giaothong.hochiminhcity.gov.vn) và ứng dụng “TTGT TPHCM” hiện là kênh cung cấp thông tin về tình hình giao thông, các tiện ích trên đường.
Đây cũng là kênh tương tác giữa người dân và cơ quan quản lý về các sự cố hạ tầng, kỹ thuật giao thông thông qua website và ứng dụng di động. Đưa vào hoạt động từ năm 2017, Cổng thông tin cung cấp tình hình giao thông trực tuyến, hình ảnh từ hệ thống camera giám sát giao thông độ phân giải cao giúp người dân lựa chọn lộ trình lưu thông phù hợp, tránh lưu thông qua những tuyến đường, khu vực đang xảy ra ùn tắc hoặc có mật độ phương tiện giao thông cao.
[TP.HCM xây dựng mô hình quản lý giao thông thông minh]
Đến nay, Cổng thông tin giao thông thành phố đã thu hút hơn 7,6 triệu lượt truy cập; ứng dụng “TTGT TPHCM” của Cổng thông tin giao thông thu hút 271.000 lượt tải.
Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ (Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh), cho biết hiện cổng thông tin được sở tích hợp các chức năng tra cứu thông tin giấy phép thi công, tra cứu thông tin phương tiện cấp phép lưu hành đặc biệt.
Đồng thời, cổng cũng cung cấp thông tin phương tiện vi phạm lưu thông qua tốc độ cho phép, vi phạm dừng xe, đỗ xe không đúng nơi quy định.
Bên cạnh đó, công cụ tra cứu thông tin giao thông của sở, thông qua chức năng trợ lý ảo trên nền tảng ứng dụng Zalo đã phát huy được hiệu quả, tính đến thời điểm hiện nay đã có 189.000 lượt quan tâm.
Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị được kết nối trực tuyến với Tổng đài Kênh VOV Giao thông Quốc gia, Cổng thông tin 1022 để thường xuyên cung cấp thông tin cũng như tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân liên quan đến các vấn đề về giao thông trên địa bàn.
Hệ thống camera giám sát tại Trung tâm Quản lý Đường hầm sông Sài Gòn. (Nguồn: hcmcpv.org.vn) Ngoài ứng dụng công nghệ cung cấp thông tin cho người dân, Sở Giao thông Vận tải cũng tập trung đẩy mạnh thanh toán điện tử trong giao thông, thông qua việc đầu tư nâng cấp hệ thống thu phí điện tử không dừng ETC tại các trạm thu phí BOT trên địa bàn thành phố (trạm thu phí An Sương-An Lạc, trạm thu phí cầu Phú Mỹ).
Triển khai tổ chức thu phí sử dụng tạm thời lòng đường để đỗ xe ôtô trên 23 tuyến đường, cho phép thanh toán trực tuyến (không dùng tiên mặt) thông qua ứng dụng MyParking và ViettelPay trên các nền tảng Android và IOS.
Giảm xe vi phạm
Từ tháng 3/2020, Sở Giao thông Vận tải Thành phố Hồ Chí Minh triển khai ghi hình để xử phạt vi phạm hành chính thông qua hệ thống camera giám sát giao thông cố định trên 14 tuyến đường khu vực trung tâm thành phố và sân bay Tân Sơn Nhất.
Những tuyến đường được triển khai ghi hình xử phạt hành vi dừng xe, đỗ xe không đúng quy định gồm Lê Duẩn, Hai Bà Trưng, Lý Tự Trọng, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Điện Biên Phủ, Nguyễn Thái Học, Nguyễn Thị Minh Khai, Pasteur, Nguyễn Thị Nghĩa, Lê Lợi, Đinh Tiên Hoàng, Tôn Đức Thắng (Quận 1); Trường Sơn (Tân Bình); Điện Biên Phủ (Bình Thạnh).
Từ giữa tháng 7/2020, Sở Giao thông Vận tải bổ sung thêm 8 tuyến đường xử phạt qua hình ảnh camera gồm Cộng Hòa, Hoàng Văn Thụ, Hồng Hà, Phan Đăng Lưu, Bạch Đằng, Trương Định, Cống Quỳnh, Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đây là những tuyến đường có lưu lượng phương tiện lưu thông, trước đây có nhiều trường hợp dừng, đỗ xe sai quy định.
Ông Ngô Hải Đường đánh giá, xử lý vi phạm thông qua hình ảnh đã phát huy được hiệu quả, tình trạng các phương tiện dừng xe, đỗ xe trên các tuyến đường có chuyển biến tích cực.
Cụ thể, đường Điện Biên Phủ giảm 40%, đường Trường Sơn giảm 32%, đường Nguyễn Thái Học giảm 56%, đường Lê Duẩn giảm 62%. Điều này góp phần cải thiện tình hình giao thông và nâng cao năng lực thông hành trên các tuyến đường.
Hiện nay, việc xử lý, xử phạt qua hình ảnh từ camera được Sở Giao thông Vận tải chuyển giao cho Công an Thành phố Hồ Chí Minh. Theo Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ-đường sắt Công an Thành phố, lực lượng cảnh sát giao thông tiếp nhận chương trình xử phạt qua hình ảnh từ camera từ giữa tháng 6/2020.
Tới nay, lực lượng cảnh sát giao thông đã ghi nhận 552 trường hợp dừng, đỗ xe sai quy định và đã lập hồ sơ vi phạm.
Trong khi trước đó, các đơn vị chức năng của Sở Giao thông Vận tải đã trích xuất hình ảnh các xe có dấu hiệu vi phạm, lập hồ sơ đối với 1.007 trường hợp. Thanh tra Sở đã lập 196 biên bản vi phạm hành chính với tổng số tiền xử phạt là 118 triệu đồng, tước giấy phép lái xe có thời hạn đối với 11 trường hợp.
Đồng thời, Thanh tra Sở đã gửi Cục Đăng kiểm danh sách những trường hợp quá thời hạn giấy hẹn theo thông báo vi phạm mà chủ xe chưa đến giải quyết để cảnh báo trên chương trình quản lý kiểm định.
Qua 6 tháng triển khai xử phạt qua camera, đã có hơn 1.500 trường hợp vi phạm dừng, đỗ xe không đúng nơi quy định bị camera giám sát ghi nhận; trong đó, có 265 trường hợp đã nộp phạt, chiếm gần 17%.
Theo ông Trần Quốc Khánh, Chánh Thanh tra Sở Giao thông Vận tải, từ triển khai xử phạt qua hình ảnh từ camera cố định, đến nay hầu hết người vi phạm khi nhận được thông báo đều chấp hành đúng quy định.
Việc triển khai phạt nguội đã mang lại hiệu quả nhất định như đảm bảo trật tự an toàn giao thông, cải thiện tình hình giao thông, kéo giảm ùn tắc.
Để phát huy hiệu quả, cần nghiên cứu các giải pháp khoa học công nghệ hiện đại để tự động hóa tất cả công đoạn trong quy trình, bắt đầu từ khâu phát hiện, ghi nhận đến quy trình các bước xử lý vi phạm và chấp hành của người vi phạm.
Hiện Sở Giao thông Vận tải cũng phối hợp với Cục Đăng kiểm Việt Nam kết nối, chia sẻ dữ liệu đăng kiểm phương tiện, dữ liệu giám sát hành trình phục vụ kiểm tra, xử phạt và quản lý phương tiện kinh doanh vận tải trên địa bàn thành phố.
Cùng với đó, Sở Giao thông Vận tải sẽ phối hợp với Công an thành phố thực hiện việc áp dụng công nghệ để xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ nhằm hạn chế tác động trực tiếp của con người (thông qua việc sử dụng hệ thống camera giám sát, hệ thống kiểm soát tốc độ, cân tự động, dữ liệu giám sát hành trình...).
Nhờ ứng dụng nhiều giải pháp công nghệ, quản lý, điều hành giao thông tại Thành phố Hồ Chí Minh bước đầu đã đạt hiệu quả tích cực. Đây là hướng đi cần thiết để góp phần giải bài toán giao thông đô thị, khi nguồn lực đầu tư cho các công trình hạ tầng giao thông hạn chế./.
