Đến thời điểm hiện tại, chỉ có 2 trong số 3 doanh nghiệp gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại Thành phố Hồ Chí Minh đã xử lý triệt để, riêng Công ty IDICO vẫn tiếp tục gây ô nhiễm.
Theo Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, căn cứ vào Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đến năm 2020, trên địa bàn thành phố có 3 cơ sở phải xử lý gồm Xí nghiệp Đầu máy Sài Gòn-Tổng Công ty đường sắt Việt Nam, Bệnh viện Giao thông Vận tải thành phố và Tổng Công ty Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam-Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên (IDICO).
Đến tháng 12/2015 mới có hai cơ sở hoàn thành xử lý triệt để, còn một cơ sở đang thực hiện.
Cụ thể, Xí nghiệp Đầu máy Sài Gòn-Tổng Công ty đường sắt Việt Nam (540/21 Cách Mạng Tháng Tám, phường 11, quận 3) đã thực hiện xử lý triệt để xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống xử lý nước thải công suất 50 m3/ngày; Bệnh viện Giao thông Vận tải thành phố (72/3 Trần Quốc Toản, phường 8, quận 3) đã thực hiện xử lý triệt để, bố trí khu vực lưu chứa chất thải y tế, xây dựng và đưa vào vận hành hệ thống xử lý nuớc thải công suất 10m3/ngày vào năm 2015.
Trong khi đó, Tổng Công ty Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam-Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên (IDICO, 151 Ter Nguyễn Đình Chiểu, quận 3) chưa có hồ sơ pháp lý về môi trường, chưa thực hiện báo cáo giám sát môi trường định kỳ, nước thải được xử lý sơ bộ qua bể tự hoại trước khi thải vào hệ thống thoát nước đô thị, hầu hết các chỉ tiêu theo kết quả phân tích chất lượng nước thải đều vượt quy chuẩn quy định.
Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố Hồ Chí Minh đang thực hiện thủ tục xử phạt vi phạm hành chính đối với Tổng Công ty này về các hành vi vi phạm trên.
Đối với cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng mới phát sinh kể từ sau Quyết định số 1788/QĐ-TTg ngày 1/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ, thành phố có 13 cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cần thực hiện hoàn thành biện pháp xử lý trong năm 2014-2015.
Tám cơ sở hiện đã có biện pháp khắc phục ô nhiễm, 1 cơ sở đã ngừng hoạt động, 3 cơ sở đã có biện pháp cải tạo hệ thống xử lý nước thải, khí thải, nhưng chưa đạt yêu cầu, 1 cơ sở (Bệnh viện Tai Mũi Họng) đang triển khai thực hiện công trình cải tạo, nâng cấp hệ thống xử lý nước thải.
Đối với cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng còn tồn đọng theo Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Thành phố Hồ Chí Minh có 37 cơ sở gây ô nhiễm môi trường phải có biện pháp xử lý triệt để ô nhiễm hoặc di dời.
Đến nay, 35 cơ sở đã hoàn tất việc xử lý ô nhiễm triệt để hoặc đã di dời, ngưng hoạt động, còn lại 2 cơ sở đã khắc phục ô nhiễm nhưng chưa triệt để.
Cụ thể, Trạm nghiền Thủ Đức thuộc Công ty cổ phần Ximăng Hà Tiên 1 nằm trong danh sách phải đổi mới công nghệ hoặc di dời nhưng đến nay đã hết thời gian được tồn tại.
Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã bác phương án di dời Trạm nghiền Thủ Đức về Trạm nghiền Phú Hữu quận 9, yêu cầu Công ty cổ phần Ximăng Hà Tiên 1 tìm địa điểm di dời phù hợp với quy hoạch phát triển của ngành vật liệu xây dựng; đồng thời xây dựng phương án di dời và hoàn thành việc di dời vào cuối năm 2016. Thế nhưng, hiện nay Công ty cổ phần Ximăng Hà Tiên 1 vẫn chưa thực hiện.
Nhà máy đóng tàu Ba Son nằm trong danh sách phải đổi mới công nghệ; đồng thời xây dựng hệ thống xử lý nước thải. Hiện nhà máy đã bàn giao một phần diện tích đất phục vụ dự án tuyến metro số 1 với diện tích 22.000 m2/23ha, phần còn lại thành phố yêu cầu thực hiện di dời.
Theo thông báo của nhà máy Ba Son, việc di dời sẽ hoàn tất vào cuối tháng 3/2016.
Thành phố cũng đã thường xuyên thực hiện kiểm tra, giám sát, xử phạt nghiêm các đơn vị tái phạm hoạt động gây ô nhiễm môi trường như trường hợp Công ty Trách nhiệm hữu hạn Việt Thắng Jean./.
