Trong một bước đi phản ánh rõ chiều hướng khó khăn của chính quyền của Tổng thống Barack Obama trong hai năm cầm quyền cuối cùng, ngày 3/12, hơn một chục bang của Mỹ đã phát đơn kiện ông chủ Nhà Trắng về quyết định mới đây liên quan tới người nhập cư bất hợp pháp.
Một liên minh gồm 17 bang do bang Texas đi tiên phong, trong đó gồm nhiều bang là thánh địa của đảng Cộng hòa như Alabama, Idaho, Mississippi và Utah, đã cùng ký đơn gửi Tòa án liên bang ở địa hạt bang Texas cáo buộc Tổng thống Obama đã hành động một cách bất hợp pháp khi ký sắc lệnh hành chính cấm trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp.
Đơn kiện cho rằng sắc lệnh hành chính mà Tổng thống Obama ký hồi tháng trước là vi phạm những giới hạn của Hiến pháp đối với quyền lực của tổng thống.
Bộ trưởng Tư pháp bang Texas Greg Abbott, một chính khách của đảng Cộng hòa, cho biết đơn kiện không nhằm mục đích đòi bồi thường những thiệt hại về tiền bạc mà là để khẳng định sắc lệnh hành chính đó là không hợp pháp.
Ông Abbott cho rằng Tổng thống Obama là người có trách nhiệm phải thực thi trung thành các luật lệ do Quốc hội thông qua, do vậy không có quyền tự viết lại các luật lệ về nhập cư.
Thống đốc bang North Carolina, ông Pat McCrory, thành viên đảng Cộng hòa, cho biết bang của ông tham gia ký đơn kiện vì “tổng thống đã hành động vượt quá các điều khoản quy định của Hiến pháp.”
Cũng liên quan tới vấn đề này, một số nhà lập pháp bảo thủ của đảng Cộng hòa tại Quốc hội dọa sẽ tìm cách ngăn chặn sắc lệnh của Tổng thống Obama bằng cách không thông qua ngân sách cho việc này.
Do nhiều năm bị phe Cộng hòa ngăn chặn, ngày 20/11 vừa qua Tổng thống Obama đã qua mặt Quốc hội, ký sắc lệnh hành chính cải tổ luật nhập cư. Phát biểu trên truyền hình khi thông báo sắc lệnh này, ông Obama cho biết vì Quốc hội không hành động và bất hợp tác, do vậy ông phải sử dụng quyền của người đứng đầu cơ quan hành pháp cao nhất của nước Mỹ để thực thi các biện pháp cải tổ hệ thống nhập cư của nước Mỹ mà ông cho là đã lạc hậu.
Một trong những biện pháp trong kế hoạch cải cách tổng thể của Tổng thống Obama là mở rộng sắc lệnh hành chính năm 2012, theo đó khoảng 4,7 triệu trẻ em các nước nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ từ 5 năm trở lên có cha mẹ là công dân hoặc cư dân thường trú hợp pháp ở Mỹ, nếu không phải là tội phạm, sẽ được phép ở lại Mỹ mà không bị đe dọa bị trục xuất.
Đây được coi là biện pháp cải tổ sâu rộng nhất trong nhiều thập kỷ qua trong hệ thống nhập cư của Mỹ. Ngoài 4,7 triệu trẻ em còn có khoảng 270.000 người được cha mẹ đưa vào Mỹ khi còn nhỏ, cũng sẽ không bị trục xuất./.