Theo Đài RFI, trang điện tử của tạp chí The Diplomat (Nhật Bản) ngày 8/8 nhận định rằng thông tin về khả năng Nhật Bản tặng 3 máy bay tuần tra Beechcraft TC-90 King Air cho Philippines không khiến giới quan sát ngạc nhiên xuất phát từ mối quan hệ tốt đẹp giữa Manila và Tokyo.
Nhật Bản và Philippines đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược từ năm 2011 và trong những năm gần đây, Trung Quốc ngày càng thể hiện rõ thái độ hung hăng tại Biển Đông và Biển Hoa Đông, thì quan hệ giữa hai nước này lại càng thêm bền chặt, đặc biệt là lĩnh vực quốc phòng.
Tại Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN vừa kết thúc hôm 6/8, Nhật Bản là một trong những nước bày tỏ quan ngại mạnh mẽ nhất về hoạt động bồi lấp của Trung Quốc tại Biển Đông.
Bên cạnh đó, Tokyo còn tiết lộ ý định tặng Philippines 3 máy bay tuần tra để nước này tăng cường năng lực giám sát hải phận của mình.
Từ ý định cho đến những việc làm cụ thể là cả một chặng đường dài, nhưng rõ ràng là Nhật Bản đang cụ thể hóa chính sách can dự vào Biển Đông đã được tuyên bố trong thời gian gần đây.
Ngoài ra, nhằm giúp Manila tăng cường năng lực giám sát trên Biển Đông, Nhật Bản đã đồng ý cung cấp 10 tàu tuần duyên mới cho Philippines.
Ba chiếc TC-90 sẽ giúp nâng cao đáng kể khả năng ứng phó của Philippines, vốn không có đủ máy bay để tiến hành tuần tra thường xuyên ở Biển Đông.
Các máy bay TC-90 có thể được trang bị hệ thống radar giám sát mặt nước và không trung, giúp Manila phản ứng kịp thời khi các đảo đá do Philippines kiểm soát ở Biển Đông bị Trung Quốc đe dọa.
Trong tương lai, sự hợp tác quân sự giữa Tokyo và Manila được cho là sẽ tăng tiến mạnh mẽ hơn nữa, căn cứ vào những cam kết từng được hai bên đưa ra như ký kết một thỏa thuận về việc chuyển giao công nghệ và thiết bị quốc phòng, tăng cường đào tạo và tổ chức tập trận song phương và đa phương.
Thậm chí, Philippines còn không loại trừ việc đi đến một Hiệp định Thăm viếng Quân sự (VFA) cho phép Nhật Bản sử dụng các căn cứ quân sự trên lãnh thổ nước này, điều cho đến nay chỉ được Manila dành riêng cho Washington.
Giới quan sát nhận định những ý định giúp đỡ trên của Nhật Bản đối với Philippines, phản ánh quyết tâm của Tokyo muốn đóng một vai trò an ninh lớn hơn tại châu Á./.