Nhật Bản, Ngân hàng Thế giới (WB) và các đối tác khác đã khởi động dự án mới nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng năng lượng tái tạo, khi lo ngại gia tăng về sự phụ thuộc của toàn cầu vào Trung Quốc đối với các vật liệu chủ chốt trong sản xuất xe điện (EV), pin năng lượng Mặt Trời và các sản phẩm khác.
Dự án Tăng cường chuỗi cung ứng bao trùm và mở rộng (RISE) hỗ trợ về tài chính và công nghệ cho các nước mới nổi, những nước chủ yếu sản xuất vật liệu thô được sử dụng trong các chuỗi cung ứng này, để nâng cao năng lực chế biến các vật liệu và sản xuất các sản phẩm cuối cùng.
Mục tiêu là để đảm bảo chuỗi cung ứng toàn cầu ổn định về các vật liệu chủ chốt nhằm hạn chế các rủi ro đối với an ninh kinh tế.
Các đối tác khác trong chương trình này là Anh, Hàn Quốc, Canada và Italy. Năm quốc gia đã cam kết đóng góp ban đầu tổng cộng trên 40 triệu USD, trong đó 25 triệu USD từ Nhật Bản.
RISE chủ yếu nhằm vào các nước đang phát triển và mới nổi ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh, tức khu vực Nam Bán cầu.
Các chuỗi cung ứng toàn cầu phụ thuộc lớn vào nguồn cung đất hiếm, lithium và các khoáng sản khác sử dụng cho EV của Trung Quốc. Điều này gây lo ngại việc hạn chế xuất khẩu hay thảm họa thiên nhiên có thể gây ra những gián đoạn lớn.
[IEA dự báo nhu cầu tiêu thụ khí đốt toàn cầu sẽ giảm trong 3 năm tới]
Khi các nền kinh tế công nghiệp hóa đầu tư nhiều hơn vào việc phi carbon hóa, Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới nhận thấy việc phụ thuộc vào một quốc gia về các vật liệu chủ chốt là một rủi ro an ninh.
Dù có nguồn cung tương đối đa dạng về các vật liệu thô sử dụng cho pin EV, Trung Quốc cũng nắm thị phần đáng kể trong việc chế biến các vật liệu này và sản xuất pin.
Theo Bộ Tài chính Nhật Bản, Trung Quốc chiếm 10% sản lượng lithium của toàn cầu, nhưng chiếm 55% hoạt động chế biến. Nước này nắm 75% sản lượng pin.
Ít nhất 90% lượng chất nền sử dụng trong các tấm pin năng lượng Mặt Trời được sản xuất tại Trung Quốc./.