Lò phản ứng số 4 (trái) và các bể chứa nước nhiễm xạ tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ở tỉnh Fukushima, Nhật Bản. (Nguồn: AFP/TTXVN) Nhật Bản ngày 2/12 đã công bố kế hoạch sửa đổi đối với hoạt động dọn dẹp nhiên liệu hạt nhân bị tan chảy trong sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi xảy ra do thảm họa kép động đất và sóng thần năm 2011.
Việc dọn dẹp rác thải hạt nhân hiện vẫn là rào cản lớn nhất rong quá trình khử phóng xạ, làm sạch nhà máy này.
Theo lộ trình trung và dài hạn của chính phủ, kế hoạch sửa đổi này được thực hiện từ năm 2021, bắt đầu từ lò phản ứng số 2 trong nhà máy Fukushima.
[Nhà máy Điện hạt nhân Fukushima nghi rò rỉ nước nhiễm phóng xạ]
Ngoài dọn dẹp, kế hoạch này cũng bao gồm tiến trình đến năm 2031, hoàn thành di dời 4.741 thanh nhiên liệu đang được bảo quản trong các bể chứa từ lò số 1 đến lò số 6.
Đây là lần thứ 5 kế hoạch dọn dẹp rác thải hạt nhân tại Fukushima được điều chỉnh và vẫn duy trì khung thời gian vô hiệu hóa nhà máy điện hạt nhân Fukushima trong vòng từ 30-40 năm kể từ sau thời điểm sự cố xảy ra hồi tháng 3/2011.
Tuy nhiên, đang tồn tại một số vấn đề khiến cho tiến trình này bị trì hoãn.
Trong 3 lò phản ứng bị sự cố, lò phản ứng số 2 có chỉ số phóng xạ thấp hơn so với các vị trí còn lại.
Trước khi tiến hành dọn dẹp rác thải hạt nhân, một kế hoạch lấy mẫu vật từ lò phản ứng số 2 ấn định thời hạn thực hiện, hoàn thành trong năm tài chính 2019 (kết thúc vào tháng 3/2020).
Tuy nhiên, theo kế hoạch mới được điều chỉnh, thời hạn hoàn thành sẽ là kịp cho kế hoạch dọn dẹp rác thải bắt đầu từ năm 2021.
Các hoạt động liên quan đến việc dọn dẹp các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng vốn đã bắt đầu tại các lò phản ứng do cần phải làm mát các thanh này để ngăn chặn nguy cơ chúng bị tan chảy.
Những thanh nhiên liệu này, hiện đang nằm tại các bể chứa của mỗi lò phản ứng, cần phải được đưa đến một bể chung để có thể bảo quản chúng một cách ổn định.
Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, vẫn chưa có quyết định về địa điểm cuối cùng để tập hợp toàn bộ các thanh nhiên liệu nói trên.
Tất cả các thanh nhiên liệu đã được dọn dẹp khỏi bể chứa của lò phản ứng số 4 (là lò phản ứng đã bị ngừng hoạt động ngay trước thời điểm xảy ra sự cố để kiểm tra định kỳ) và việc di dời các thanh nhiên liệu tại lò số 3 bắt đầu vào tháng 4/2019.
Công việc di dời này sẽ bắt đầu tại lò số 1 và số 2 vào năm 2023.
Thảm họa động đất và sóng thần xảy ra tại Nhật Bản năm 2011 đã khiến các thanh nhiên liệu đã qua sử dụng tại các lò phản ứng số 1, 2 và 3 của nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi tan chảy.
Các lò phản ứng từ 4 đến 6 ngừng hoạt động để kiểm tra tại thời điểm xảy ra thảm họa nên không bị tan chảy, song lò số 4 bị hư hại do một vụ nổ xảy ra vài ngày sau trận sóng thần./.
