Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác dân số trong thời gian tới còn nhiều thách thức, vì vậy, Bộ Y tế, Tổng cục Dân số, các đơn vị chức năng quản lý và tổ chức thực hiện công tác dân số cần nhanh chóng củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác dân số từ Trung ương đến địa phương theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.
Các đơn vị trên cần tích cực tham mưu, đề xuất các chính sách, chiến lược, kế hoạch về công tác dân số; tổ chức thực hiện tốt các chiến lược, kế hoạch và chính sách nhằm đưa nội dung của Nghị quyết 21 thành thực tế sinh động.
[Báo động mức sinh đã xuống thấp ở nhiều vùng đô thị]
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đã nhấn mạnh như vậy khi phát biểu chỉ đạo tại lễ míttinh kỷ niệm Ngày Dân số thế giới (11/7) với chủ đề Việt Nam - 25 năm thực hiện chương trình hành động Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD Cairo, 1994), do Bộ Y tế và Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam tổ chức ngày 11/7, tại Hà Nội.
Chủ đề Ngày Dân số Thế giới năm nay là “25 năm thực hiện chương trình hành động Hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển."
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho hay, là một nước thành viên của Liên hợp quốc tham gia hội nghị Quốc tế về Dân số và Phát triển (ICPD 1994), Việt Nam không chỉ tích cực tham gia các hoạt động, xây dựng và thông qua chương trình hành động hội nghị mà còn tích cực thực hiện và đã đạt được những thành tựu quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu, chương trình hành động của Hội nghị về Dân số và Phát triển.
Theo thống kê, những năm qua mức sinh tại Việt Nam đã giảm mạnh và đạt mức sinh thay thế (bình quân mỗi cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con) vào năm 2006, sớm hơn 10 năm so với mục tiêu và được duy trì cho đến nay. Tốc độ gia tăng dân số quá nhanh đã được khống chế thành công; cơ cấu dân số có những chuyển biến tích cực; dân số Việt Nam đã bước vào thời kỳ cơ cấu dân số vàng, tạo cơ hội cho phát triển nhanh kinh tế - xã hội.
Đặc biệt, sức khỏe bà mẹ, trẻ em được cải thiện rõ rệt; tuổi thọ bình quân tăng nhanh và đạt 73,5 tuổi; chất lượng dân số được cải thiện về nhiều mặt; chỉ số phát triển con người tăng nhanh và đạt mức trung bình trong các nước trên thế giới.
“Những thành tựu đạt được trong lĩnh vực dân số thời gian qua đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân. Mặt khác, những kết quả này đã góp phần quan trọng vào việc thực hiện thành công các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ, được Liên hợp quốc ghi nhận, đánh giá cao và trao tặng Giải thưởng Dân số của Liên Hợp Quốc,” Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu chỉ rõ.
Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, để đạt được những mục tiêu đề ra, trước mắt còn rất nhiều khó khăn, thách thức trong công tác dân số cần vượt qua như tốc độ gia tăng quy mô dân số quá nhanh đã được khống chế, song mức sinh còn chênh lệch lớn giữa các khu vực và đã xuất hiện tình trạng mức sinh giảm quá mức ở một số khu vực.
Bên cạnh đó, tỷ số giới tính khi sinh tăng nhanh và đã ở mức nghiêm trọng sẽ dẫn tới nguy cơ mất cân bằng giới trong tương lai, những lợi thế của cơ cấu dân số vàng mang lại chưa được khai thác tốt, già hóa dân số và nhu cầu chăm sóc người cao tuổi tăng nhanh nhưng chưa có chiến lược thích ứng, chất lượng dân số còn nhiều hạn chế…
Trước tình hình trên, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 6 khóa XII đã có Nghị quyết số 21 về công tác dân số trong tình hình mới.
Nghị quyết đề ra hệ thống các quan điểm, mục tiêu và giải pháp có tính bước ngoặt cả về thể chế, chính sách và tổ chức thực hiện về dân số nước ta cho giai đoạn tới, hướng đến “Duy trì mức sinh thay thế, đưa tỷ lệ giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên, khai thác tối đa lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, phân bổ dân cư hợp lý và nâng cao chất lượng dân số.”
Mục tiêu, nhiệm vụ của công tác dân số trong thời gian tới còn nhiều thách thức, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm hơn nữa tới việc lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư cho công tác dân số, quán triệt sâu sắc Nghị quyết 21 và Nghị quyết 137, đề ra các chủ trương, kế hoạch thực hiện phù hợp với tình hình cụ thể của Ngành, địa phương.
Tại buổi lễ, ông Kamal Malhotra - Điều phối viên Liên hợp quốc tại Việt Nam nhấn mạnh: Các tổ chức Liên hợp quốc tại Việt Nam cam kết sẽ luôn chung tay hỗ trợ Việt Nam nhằm đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận phổ cập với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bao gồm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và đảm bảo thực hiện quyền cho tất cả mọi người, để không một ai bị bỏ lại phía sau./.