Nhân sĩ Mỹ nổi tiếng vì từng tham gia chống chiến tranh Việt Nam, Daniel Ellsberg ngày 24/3 tuyên bố ông đã chờ hàng thập kỷ để ai đó như Bradley Manning nối bước ông. Ellsberg ca ngợi binh nhì của quân đội Mỹ này vì đã tuồn tác tài liệu mật cho trang web WikiLeaks, gọi Manning là “người bảo vệ sự thật” và khẳng định anh không hề phản bội tổ quốc. Manning bị bắt tháng 5/2010 với 22 lệnh truy tố vì cung cấp tài liệu mật về các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan cho WikiLeaks. Các công tố viên đã buộc tội Manning tội giúp đỡ kẻ thù, tội có thể bị tuyên án tử hình, nhưng nói họ sẽ không tìm kiếm án hành quyết với cựu binh sĩ 25 tuổi này, mà muốn án chung thân. “Tôi dành sự thông cảm đặc biệt cho tất cả những người tố giác, nhưng nhất là với Bradley,” Ellsberg nói. “Tôi muốn anh ấy được nhận giải Nobel hòa bình. Anh ấy xứng đáng được coi là một người hùng và chắc chắn là một người hùng với tôi.” Ellsberg coi vụ Manning là lịch sử tái hiện, giống vụ năm 1971 với việc tiết lộ tài liệu của Lầu năm góc về cỗ máy chính trị và quân sự của Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam, được biết đến với tên gọi “Pentagon Papers.” “Đây là lần đầu tiên kể từ vụ Pentagon Papers có ai đó cung cấp những tài liệu thô ở quy mô lớn”, Ellsberg, người sẽ bước sang tuổi 82 vào tháng Tư tới, nói trong một cuộc phỏng vấn từ căn nhà gỗ của ông ở Kensington nhìn ra vịnh San Francisco. “Tôi cho rằng Bradley đã làm điều đúng. Chúng ta cần những tiết lộ kiểu như thế này thường xuyên hơn”. Các tài liệu Lầu năm góc cuối cùng đã được xuất bản đầy đủ vào tháng 6/2011, 40 năm sau khi chuyên gia phân tích của quân đội Mỹ Ellsberg tuồn một số đoạn trích trong báo cáo mật cho truyền thông. Các đoạn chính cho thấy chính quyền Mỹ đã dối trá một cách có hệ thống và kéo dài với dư luận trong nước về cuộc chiến ở Việt Nam. Vụ việc đã khiến tổng thống Mỹ khi đó Richard Nixon thành lập riêng một cơ quan trong Nhà Trắng có trách nhiệm ngăn chặn thông tin mật lộ ra ngoài. Những thành viên của nhóm này sau đó bị phát hiện dính líu tới vụ nghe trộm Watergate 1972 dẫn tới việc Nixon phải từ chức vào năm 1974. Hồi tháng 2, Manning nói trong một phiên tòa quân đội rằng anh đã tuồn các tài liệu mật cho WikiLeaks với ý định khởi động một cuộc tranh luận công khai về vụ việc. Manning hiện đang bị tạm giam chờ xét xử, đã nhận tội xử lý không đúng thông tin mật, nhưng bác bỏ cáo buộc về tội giúp đỡ kẻ thù. Ellsberg cũng ca ngợi người sáng lập và tổng biên tập WikiLeaks Julian Assange là một người hùng. “Julian Assange hiện không rõ số phận ra sao, nhưng chưa từng có ai làm được điều như ông ấy”, Ellsberg nói. “Cáo buộc rằng bàn tay WikiLeaks dính máu là không hề đúng. Thật mỉa mai, chính những kẻ đưa ra cáo buộc đó đang ngập máu tới cằm, máu của thường dân vô tội ở Iraq, Afghanistan, Somalia, Yemen và những nơi khác.”
Daniel Ellsberg (trái) và Bradley Manning (Nguồn: boingboing)
Ellsberg cũng cho rằng các cáo buộc với Manning nên bị hủy bỏ vì những hành vi sai trái của chính quyền trong quy trình tố tụng “đã làm hỏng mọi suy nghĩ hợp lý về công lý”. Manning hiện đã bị tạm giam ba năm, trong đó có 10 tháng là biệt giam. Ellsberg cho rằng thay vì phản bội tổ quốc như các cáo buộc, Manning thực ra đang là người lính ủng hộ và bảo vệ hiến pháp Mỹ. “Tổng thống Hoa Kỳ không thề giữ bí mật, mà thề trung thành với hiến pháp, mà chính quyền hiện giờ đang xâm phạm một cách bí mật,” Ellsberg nói. “Manning có lẽ là thành viên duy nhất trong quân đội giữ lời thề trung thành với hiến pháp Mỹ”./.
Trần Trọng (Vietnam+)