Nhà thờ cổ Mằng Lăng là một điểm đến không thể bỏ qua của mỗi du khách khi tới mảnh đất “hoa vàng trên cỏ xanh” Phú Yên. Nơi đây được ví von là một không gian châu Âu cổ kính giữa lòng mảnh đất bình yên này.
Nhà thờ cổ Mằng Lăng nằm cách thành phố Tuy Hòa khoảng 35km về phía Bắc, được xây dựng vào năm 1892, đây là một trong những nhà thờ lâu đời nhất Việt Nam.
Đến đây, du khách tưởng chừng như đang đi lạc vào một lâu đài cổ châu Âu vốn chỉ được nhìn thấy trên phim ảnh. Nhà thờ này được xây dựng theo lối kiến trúc Gothic đặc sắc có từ thế kỷ 13, là điểm đặc biệt mà hiếm một công trình kiến trúc nào tại Việt Nam có được.
Từ xa, du khách có thể thấy tháp chuông sừng sững hai bên với thập tự giá nghiêm trang ở chính giữa - biểu tượng của thánh đường. Nước sơn xanh xám giản dị nhuốm màu thời gian lại càng làm cho nơi đây phần thêm cổ kính.
Lối kiến trúc Gothic được thể hiện rõ nét qua nhiều chi tiết nổi bật. Chính giữa mặt trước nhà thờ là cửa sổ tròn to bằng kính màu được tô điểm như bông hoa hồng. Lối vào nhà thờ hình mái vòm, có dáng vẻ được lấy cảm hứng từ những búp măng tây. Do những biến động của thời gian, trần nhà thờ không còn giữ được kiến trúc nguyên bản mà đã được ốp lên một lớp gỗ.
Những lối mở, hành lang bên trong nhà thờ vẫn giữ nguyên bản được theo lối kiến trúc cổ, vừa đẹp mắt vừa đưa lại cảm giác tôn nghiêm cho du khách.
Khu thánh đường là một không gian của những sắc màu. Bốn phía là những khung cửa sổ sặc sỡ, trên tường là những bức tranh mang đậm dấu ấn của Thiên chúa giáo. Ở chính giữa thánh đường là tượng đức chúa trang nghiêm.
Không chỉ mang ý nghĩa về mặt kiến trúc, nhà thờ cổ Mằng Lăng còn là nơi lưu giữ cuốn sách in đầu tiên bằng chữ quốc ngữ của Việt Nam. Cuốn sách được in vào năm 1651 tại Roma (Italia), là quyển giáo lý “Phép giảng tám ngày” của giáo sĩ Alexandre de Rhodes - người khai sinh ra chữ quốc ngữ.
Hiện cuốn sách vẫn còn nguyên vẹn, được trưng bày trang trọng trong một hộp kính đặt tại hang thánh đường nằm trong lòng một quả đồi nhân tạo ngay trong khuôn viên phía trước. Tại hang thánh đường còn trưng bày những hình ảnh về nhà thờ những ngày mới xây dựng, những bức điêu khắc được chạm trổ tinh tế, kể về thánh Anrê Phú Yên.
Đã tồn tại hơn một trăm năm, trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử, nhà thờ cổ Mằng Lăng ngày nay không những giữ nguyên giá trị của một công trình văn hoá tâm linh mà còn trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước khi tới thăm mảnh đất Phú Yên thơ mộng này.
