Trong hai ngày (3-4/11), Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 2 bị cáo Nguyễn Hồng Anh (tức Lisa Nguyen, sinh năm 1974, trú ở phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội - nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cascon) và Nguyễn Thị Ngà (tức Jennifer Nguyen, sinh năm 1982, trú ở phường Hương Sơn, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên - nguyên Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Cascon) bị Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao truy tố về cùng tội “Tham ô tài sản."
Riêng bị cáo Hồng Anh còn bị truy tố thêm tội “Cố ý làm trái quy định Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng."
Vụ án này đã được Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội đưa ra xét xử nhiều lần trước đó với tội danh truy tố cả hai bị cáo về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản."
Tuy nhiên, tại phiên tòa ngày 6-7/8/2018, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội cho rằng hai bị cáo này phạm tội “Tham ô tài sản,” chứ không phải tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản."
Trên cơ sở đó, tòa đã quyết định trả hồ sơ vụ án để tiến hành điều tra bổ sung và đề nghị chuyển tội danh đối với 2 bị cáo từ tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” sang tội “Tham ô tài sản."
Theo cáo trạng, năm 2010, Công ty United Arab Shipping Company (UASC) thuộc Các tiểu Vương quốc Arab Thống nhất liên hệ với Công ty Cascon và thỏa thuận mua 10.000 container do Công ty Cascon (tên cũ là Công ty VTC) sản xuất với giá 4.038 USD/container.
Tiến hành giao dịch, Hồng Anh đề nghị UASC chỉ ký hợp đồng mua bán trực tiếp với Công ty Cascon số lượng 1.000 container. Số hàng hóa còn lại (9.000 container), Hồng Anh đề nghị Công ty Cascon bán cho UASC thông qua đơn vị trung gian là Công ty trách nhiệm hữu hạn Đầu tư quốc tế Sunny Investment (Công ty SNI).
Thực tế, Công ty SNI cũng do chính Nguyễn Hồng Anh và đối tượng tên Hsu Wen-Ta (người Đài Loan-Trung Quốc ) thành lập ra, trụ sở tại quần đảo Virgin, thuộc Anh.
Thực hiện hợp đồng mua bán container, Hồng Anh đã sử dụng các tài liệu là hợp đồng mua bán hàng hóa, phụ lục hợp đồng, biên bản ghi nhớ và phương án kinh doanh để làm thủ tục vay của Vietcombank hơn 31 triệu USD.
[Xét xử sơ thẩm nguyên cán bộ hải quan “rút ruột” ngà voi, sừng tê giác]
Sau đó, Công ty Cascon cũng đã sản xuất, chuyển giao hàng hóa và được giải ngân số tiền vay mượn. Tuy nhiên, đến hạn thanh toán, Công ty Cascon và đối tác liên quan chỉ trả cho Vietcombank một phần tiền. Số tiền còn lại 16,7 triệu USD (tương đương 353 tỷ đồng) đã bị các bị cáo chiếm đoạt.
Mở rộng điều tra, cơ quan công an còn làm rõ, từ năm 2010 đến 2011, Nguyễn Hồng Anh (khi ấy giữ cương vị Tổng giám đốc VTC) đã lần lượt ký 2 hợp đồng tín dụng với Công ty Tài chính công nghiệp tàu thủy (VFC) để vay 30 tỷ đồng.
Sau đó, bị cáo đã tự ý bán các tài sản thế chấp là 258 container 20DC, 150 container 40 HC và 1,1 triệu kilogram thép, thu về 38 tỷ đồng.
Tuy nhiên, Hồng Anh chỉ trả cho Công ty VFC 10 tỷ đồng, số tiền còn lại là 28 tỷ đồng (gồm cả lãi phát sinh), Hồng Anh đưa hết vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và mất khả năng thanh toán.
Sau khi xem xét các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án, lời khai của các bị cáo tại phiên tòa..., Hội đồng xét xử đã quyết định tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hồng Anh tù chung thân về tội “Tham ô tài sản” và 17 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng." Tổng hợp hình phạt chung về cả hai tội danh đối với bị cáo Hồng Anh là tù chung thân.
Tòa cũng xác định bị cáo Nguyễn Thị Ngà đóng vai trò đồng phạm giúp sức cho bị cáo Hồng Anh ở hành vi vay vốn rồi chiếm đoạt một phần số tiền này, đồng thời tuyên phạt Nguyễn Thị Ngà 8 năm tù về tội “Tham ô tài sản."
Ngoài án phạt tù, tòa còn tuyên buộc các bị cáo phải liên đới bồi thường toàn bộ số tiền còn chiếm đoạt./.
