Là người may mắn sống sót sau khi bị xâm hại tình dục, Amanda Nguyễn đã quyết định soạn thảo “Dự luật bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân bị xâm hại tình dục” để bảo vệ những người gặp trường hợp giống như cô. Chính từ những đóng góp và nỗ lực đáng quý đó, cô đã nhận được đề cử cho giải Nobel Hòa bình danh giá.
“Giữa việc chấp nhận sự bất công hay là viết lại luật pháp, tôi chọn viết lại luật pháp”
Amanda Nguyễn từng là nạn nhân của một cuộc tấn công tình dục năm 22 tuổi khi còn là sinh viên ở Đại học Harvard (Massachusetts). Tại đây, sau khi đã trình các bằng chứng y tế có thể truy tố tội phạm tấn công tình dục thì cô mới vỡ lẽ ra rằng: những bằng chứng này có thể bị giới hữu trách hủy trong vòng sáu tháng, ngay cả khi thời hạn truy tố tội phạm là 15 năm, nếu nạn nhân không nộp đơn gia hạn.
''Giữa việc chấp nhận sự bất công hay là viết lại luật pháp, tôi chọn viết lại luật pháp'' - Amanda Nguyễn Sau nhiều lần gia hạn và gặp rất nhiều khó khăn để theo dõi bằng chứng của mình, Amanda Nguyễn quyết định nghiên cứu những luật lệ chi phối cách các chính quyền tiểu bang giải quyết các cáo buộc tấn công tình dục. Cô lên một danh sách hơn 20 quyền lợi mà những người bị xâm hại tình dục có trong nhiều bang và thấy rằng mức độ bảo vệ khác nhau rất nhiều. Điển hình như ở một vài tiểu bang, chính quyền sẽ không hủy bằng chứng, trong khi ở Massachusetts thì ngược lại.
Amanda Nguyễn chiến đấu vì điều mình cho là đúng đắn, không chỉ bảo vệ cho chính mình mà còn giúp cho những người gặp phải trường hợp như cô. “Cứ mỗi sáu tháng tôi lại đề xuất gia hạn, cố gắng bảo vệ bằng chứng khỏi việc bị hủy, mãi cho đến khi ‘Luật bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân bị xâm hại tình dục’ được thông qua.” - Cô cho biết thêm - “Tôi là người bị cưỡng hiếp nhưng may mắn còn sống sót và khi tôi vấp phải một hệ thống tư pháp hình sự thiếu sót, tôi cho rằng trường hợp của tôi không phải là duy nhất. Tôi đã cố gắng tìm hiểu để biết những quyền lợi của tôi là gì sau khi tôi bị hãm hiếp và thật khó để tìm được thông tin có cơ sở nào."
''Những người sống sót sau khi bị tấn công tình dục liên tục trở thành nạn nhân bởi chính hệ thống được xây dựng để tìm kiếm công lý cho chính họ'' - cô chia sẻ. Vì vậy, cô đã nỗ lực soạn thảo “Dự luật bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân bị xâm hại tình dục,” trong đó bao gồm các luật lệ và thủ tục nhất quán để truy tố tội phạm tấn công tình dục, được đề cử bởi hai đại biểu của bang California, đồng thời là thành viên của Hạ viện Quốc hội Mỹ - Mimi Walters và Zoe Lofgren. Mục đích của Dự luật là để bảo đảm rằng những người có trường hợp giống cô sẽ biết dùng các quyền căn bản của họ và để bảo vệ bằng chứng không bị hủy trước thời hạn.
''Quá nhiều người cảm thấy hệ thống này dường như đã thất bại'', Thượng nghị sỹ Jeanne Shaheen của New Hampshire, nhà tài trợ chính của dự luật nói, ''Chúng ta cần một bộ luật cơ bản về quyền của những người bị xâm hại tình dục''. 
Những điều luật Amanda soạn thảo đều được nhất trí thông qua tại Quốc hội và Tổng thống Obama đã ký chính thức ban hành thành luật vào ngày 7/10/2016. Dự luật đảm bảo những người bị xâm hại tình dục sẽ được gặp tư vấn viên và được cung cấp những thông tin toàn diện về các sự lựa chọn pháp lý. Đối với cá nhân nộp bằng chứng y tế, luật sẽ cho họ quyền được biết bằng chứng ở đâu và các kết quả xét nghiệm như thế nào.
Được đề cử giải Nobel Hòa bình
Năm 2014, cô sáng lập Rise - một tổ chức phi lợi nhuận bảo vệ những người sống sót sau khi bị tấn công tình dục. Rất nhiều nạn nhân bị xâm hại tình dục hoặc bạo hành tình dục luôn sợ người khác kỳ thị khi nói lên câu chuyện của mình, nhất là khi chia sẻ những đau đớn chưa bao giờ nguôi ngoai. Bởi bị cưỡng hiếp không chỉ là nỗi đau kéo dài vài phút, mà là một cái chết từ từ.
Rise cũng vừa khởi động một chiến dịch kêu gọi Liên hiệp quốc thông qua nghị quyết bảo vệ quyền của tất cả các nạn nhân bạo lực tình dục trên toàn thế giới. “Quyết định thành lập Rise được nảy ra vào một thời khắc rất đặc biệt. Đó là vào ngày 1/11/2014, sở dĩ tôi nhớ chính xác như vậy là vì ngày hôm đó tôi đã hạ quyết tâm chia sẻ câu chuyện của mình trên Facebook và điều đó chưa bao giờ dễ dàng cả. Khi tôi bước vào Trung tâm xử lý khủng hoảng tấn công tình dục ở địa phương, nhìn thấy phòng chờ được lấp đầy người, lúc ấy tôi nhận ra không chỉ có mình tôi phải trải qua những chuyện này.”
Mục tiêu của Rise không chỉ bảo vệ quyền con người mà còn thúc đẩy dự luật được thông qua trên khắp 50 tiểu bang của cả nước Mỹ trong vòng 5 năm kế tiếp. Tính đến thời điểm hiện tại, có 14 tiểu bang của Mỹ đã bỏ phiếu thông qua dự luật, gồm New York, Maryland, Virginia, California, Hawaii, Pennsylvania, Illinois, South Dakota,… Quan trọng hơn hết, điều mà Amanda mang lại là niềm hy vọng và sự công bằng luật pháp trên khắp đất Mỹ. Rõ ràng, việc xử lý các vi phạm pháp luật vẫn có những bất cập về mặt địa lý và chưa thật sự bình đẳng cho tất cả mọi người.
Sức ảnh hưởng của Amanda đã dần tạo nên dấu hiệu tích cực khi nhận được sự hưởng ứng lớn đến từ các nhóm tình nguyện viên, các nhà hoạt động xã hội, những ngôi sao nổi tiếng của làng giải trí,… Sức ảnh hưởng của Amanda đã dần tạo nên dấu hiệu tích cực khi nhận được một sự hưởng ứng lớn, đến từ các nhóm các tình nguyện viên, các nhà hoạt động xã hội, những ngôi sao nổi tiếng của làng giải trí.
[Những điều bạn cần biết để giải cứu trẻ khỏi nạn bạo hành]
Trong số những người nổi tiếng lên tiếng ủng hộ dự luật phải kể đến ngôi sao nổi tiếng - Evan Rachel Wood. Cô đã có bài phát biểu hùng hồn và đầy cảm động về nạn bạo lực và lạm dụng tình dục ở Hollywood trước Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ vào tháng 2/2018. Cô nói về tuổi trẻ ám ảnh, tuyệt vọng, mất mát và từng muốn tự tử sau khi bị tấn công tình dục hai lần.
Nữ diễn viên Evan Rachel Wood là một trong những mỹ nhân đình đám của Hollywood, đồng thời là người hoạt động mạnh mẽ trong các phong trào bảo vệ phụ nữ. Tiếp đến vào tháng 6/2018 vừa qua, Amanda cùng nam diễn viên Terry Crews đã ra làm chứng tại Thượng viện Hoa Kỳ để khuyến khích nhiều tiểu bang khác thông qua dự luật này. Terry Crews từng có thời gian là nạn nhân của nạn lạm dụng tình dục và đó là khoảng thời gian mệt mỏi kinh khủng nhất đối với anh. Nam diễn viên muốn mọi người hiểu rằng tại Hollywood, các ngôi sao nam hay nữ đều có thể là nạn nhân của vấn nạn lạm dụng tình dục.
Amanda Nguyễn và Terry Crews (mặc suits đen) đã nỗ lực cùng nhau để dự luật được thông qua ở nhiều tiểu bang. 
Trong bài phát biểu tại sự kiện Women’s March diễn ra ở Washington DC., Amanda Nguyễn hạnh phúc chia sẻ: ''Thật tuyệt vời khi thấy mọi người không chỉ được truyền cảm hứng từ những việc Rise đang thực hiện mà còn được tiếp thêm sức mạnh để tạo nên những điều khác biệt''. Amanda ở quảng trường thực hiện một bài phát biểu tại Washinton trong một sự kiện Women in March. Amanda hạnh phúc chia sẻ "Thật tuyệt vời khi thấy mọi người không chỉ được truyền cảm hứng từ những việc Rise đang thực hiện mà còn được tiếp thêm sức mạnh để tạo nên những điều khác biệt."
Trong bài phát biểu tại sự kiện Women’s March diễn ra ở Washington DC., Amanda Nguyễn hạnh phúc chia sẻ: “Thật tuyệt vời khi thấy mọi người không chỉ được truyền cảm hứng từ những việc Rise đang thực hiện mà còn được tiếp thêm sức mạnh để tạo nên những điều khác biệt."
Năm 2017, tạp chí danh tiếng Forbes đã tôn vinh Amanda Nguyễn là một trong 30 nhân vật dưới 30 tuổi có sức ảnh hưởng nhất. Amanda Nguyễn là một trong tám phụ nữ trẻ được vinh danh vì những thành tựu đáng trân trọng trong sự kiện Young Women's Honor lần thứ nhất (2016) của tạp chí thời trang hàng đầu trên thế giới - Marie Claire. Tại buổi trao giải, cô khẳng định “Tiếng nói chính là thứ công cụ quyền năng nhất mà chúng ta đang sở hữu. Đó là lý do tôi sử dụng tiếng nói của mình chiến đấu cho điều tôi tin tưởng."
Amanda Nguyễn tại sự kiện Young Women’s Honor lần thứ nhất (2016) của tạp chí Marie Claire. Để vinh danh cho sự đóng góp lớn lao trong hoạt động vì quyền con người cũng như truyền cảm hứng, tiếp thêm sức mạnh cho nhiều người trên khắp thế giới, mới đây trong một thông cáo báo chí được đăng tải trên Rise, Walters và Lofgren đã đề cử Amanda cho giải Nobel Hòa bình. “Cô ấy xứng đáng được ca ngợi cho những nỗ lực phi thường và sự cống hiến chưa từng có, trong việc bảo vệ bình đẳng giới theo luật pháp và các quyền cơ bản của con người đối với những ai đã bị xâm hại tình dục trên khắp thế giới” - thông cáo báo chí viết.
Amanda Nguyễn từng là phó liên lạc viên của Nhà Trắng tại Bộ Ngoại giao Mỹ (dưới thời của Tổng thống Obama) nhưng cô đã nghỉ việc vì muốn dành toàn thời gian để theo đuổi việc đấu tranh cho quyền công dân. Tuy nhiên, ước mơ lớn lao của người phụ nữ gốc Việt này là trở thành phi hành gia của Cơ quan Hàng không Vũ trụ NASA. “Tôi vẫn muốn trở thành nhà du hành vũ trụ trong tương lai. Vài người lo ngại rằng nếu bạn đứng lên để bảo vệ điều gì đó, đặc biệt là biện hộ cho các vấn đề tấn công tình dục, thì bạn sẽ làm công việc này cả đời.”
Amanda bộc bạch, “Nhưng tôi muốn mọi người biết rằng việc cất lên tiếng nói của mình sẽ chẳng làm giảm đi thành tựu hay sự tham vọng nào của bản thân cả. Giống như tôi vẫn đang miệt mài theo đuổi đam mê vũ trụ của mình"./.
Chưa bao ngờ Amanda dừng lại giấc mơ trở thành nhà du hành vũ trụ của mình. Bài: HUYỀN MY TRƯƠNG
Ảnh: TH
