Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngày 13/4 đã lên tiếng thuyết phục các nghị sỹ Cộng hòa và Dân chủ tại Hạ viện Mỹ cần tạo điều kiện để Chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama có thời gian đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận hạt nhân cuối cùng với Iran.
Phát biểu trong cuộc họp kín với toàn bộ 435 nghị sỹ của hai đảng tại Hạ viện, Ngoại trưởng Kerry nhấn mạnh hiện nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) và Iran chỉ còn hai tháng rưỡi nữa để đàm phán và đây là "khoảng thời gian quan trọng" để các bên có thể nỗ lực thương lượng cũng như giải quyết các bất đồng nhằm tiến tới một thỏa thuận hạt nhân toàn diện trước thời hạn chót vào ngày 30/6.
Ông bày tỏ hy vọng Quốc hội cần "lắng nghe" và tạo điều kiện để bản thân ông nói riêng và Chính quyền Washington nói chung có thời gian hoàn tất "nhiệm vụ vô cùng khó khăn trên" song nếu hoàn tất nó "sẽ mang lại nhiều lợi ích cho chính nước Mỹ."
Bất chấp lời kêu gọi của Ngoại trưởng Kerry, nhiều nghị sỹ tại Hạ viện vẫn giữ quan điểm hoài nghi về một thỏa thuận hạt nhân cuối cùng với Iran.
Phát biểu với báo giới sau cuộc họp, Nghị sỹ đảng Dân chủ Steve Israel cho biết ông không cảm thấy tin tưởng thỏa thuận khung vừa đạt được hôm 2/4 vừa qua giữa nhóm P5+1 và Iran sẽ mang lại lợi ích tốt đẹp thực sự. Trong khi đó, Hạ nghị sỹ thuộc đảng Cộng hòa Charlie Dent cũng bày tỏ quan ngại về việc cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran sẽ tiếp tục được duy trì sau thỏa thuận.
Động thái trên của Ngoại trưởng Kerry được đưa ra trong bối cảnh Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ dự kiến sẽ tiến hành bỏ phiếu về một dự luật liên quan đến hồ sơ hạt nhân của Iran vào ngày 14/4.
Theo dự luật có tên "Đạo luật xem xét chương trình hạt nhân Iran," do hai Thượng nghị sỹ là Bob Corker và Bob Menendez đề xuất, Tổng thống Obama sẽ phải trình Quốc hội mọi thỏa thuận đạt được với Tehran trong vòng năm ngày và Quốc hội sẽ có 60 ngày để thảo luận và xem xét trước khi quyết định phê chuẩn hoặc bác bỏ. Hiện một số nhà lập pháp đã đề xuất 50 điều khoản sửa đổi dự luật.
Trong khi các nghị sỹ đảng Dân chủ nỗ lực giảm thiểu sức ép lên các nhà thương thuyết, giới chức Cộng hòa lại đưa ra những yêu cầu khắt khe gây khó khăn cho tiến trình đàm phán. Một trong những điều khoản sửa đổi là cắt giảm thời gian Quốc hội xem xét thỏa thuận từ 60 ngày xuống còn 30 ngày cũng như loại bỏ yêu cầu Nhà Trắng phải xác minh được Iran không có hành động hậu thuẫn các hành động khủng bố nhằm chống lại Mỹ.
Trước đó, Nhà Trắng cũng đã ra tuyên bố sẽ phủ quyết bất kỳ dự luật nào của Quốc hội liên quan đến hồ sơ hạt nhân Iran nhằm ngăn chặn mọi động thái cố tình đe dọa thỏa thuận được ký kết giữa Iran và Nhóm P5+1.
Liên quan tiến trình đàm phán giữa nhóm P5+1 và Iran, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf cho biết các cuộc đàm phán mới giữa các chuyên gia về thỏa thuận hạt nhân với nước Cộng hòa Hồi giáo sẽ được khởi động vào tuần tới nhằm giải quyết các vấn đề còn bất đồng.
Dự kiến, trong các cuộc gặp bên lề Hội nghị ngoại trưởng Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G-7) ở thành phố Lübeck (Đức) diễn ra ngày 14/4, Thứ trưởng phụ trách các vấn đề chính trị Mỹ Wendy Sherman cũng sẽ thảo luận với các giới chức chính trị châu Âu về các bước đi tiếp theo trong đàm phán về chương trình hạt nhân Iran sau thỏa thuận khung vừa đạt được tại Lausanne (Thụy sỹ) vừa qua.
Trước đó, sau tám ngày đàm phán không ngừng nghỉ ở Lausane, thỏa thuận khung về chương trình hạt nhân Iran đã được ký đêm 2/4, muộn hai ngày so với thời hạn chót 31/3. Thỏa thuận đã mở đường hướng tới một thỏa thuận cuối cùng trong ba tháng còn lại, kết thúc vào ngày 30/6.
Theo văn bản vừa ký kết, Tehran sẽ phải cắt giảm 98% lượng urani làm giàu và không sản xuất plutoni trong vòng 15 năm; đổi lại các cường quốc phương Tây sẽ từng bước dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với Tehran./.