Hàng nghìn điều kiện kinh doanh, danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành và thủ tục hành chính đã được cắt giảm đơn giản hóa trong thời gian qua, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, được cộng đồng doanh nghiệp và người dân ghi nhận, góp phần quan trọng cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Đây là thông tin được đưa ra tại phiên Họp báo về Nghị quyết 68/NQ-CP ban hành Chương trình cắt giảm đơn giản hóa quy định lên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025, do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều 30/9, tại Hà Nội.
Tăng bậc về môi trường kinh doanh
Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, thực hiện thành công Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước trong giai đoạn 2007 - 2010, Việt Nam cắt giảm, đơn giản hóa 4.818/5.421 thủ tục hành chính (cắt giảm 37,31% thủ tục hành chính tương ứng với khoảng gần 30.000 tỷ đồng mỗi năm).
[Thay đổi phương thức quản lý trong cắt giảm các điều kiện kinh doanh]
Sau những thành công đó, tinh thần cải cách vẫn được tiếp nối với nhiều chương trình cắt giảm quy định hàng năm, điển hình như: Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020; Đề án đơn giản hóa chế độ báo cáo trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước được Thủ tướng Chính phủ ban hành năm 2017, các Nghị quyết 19/NQ-CP, Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ…
Thực hiện các chương trình này, đã có hàng nghìn điều kiện kinh doanh, danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành và thủ tục hành chính đã được cắt giảm, đơn giản hóa.
Đơn cử, trong giai đoạn từ 2016-2020, 3.893/6.191 điều kiện kinh doanh và 6.776/9.926 dòng hàng phải kiểm tra chuyên ngành đã được cắt giảm, đơn giản hóa. Tổng chi phí xã hội tiết kiệm hơn 18 triệu ngày công/năm, tương đương khoảng 6.300 tỉ đồng, các Bộ, ngành đã có phương án xử lý 1.501 mặt hàng có chồng chéo về thẩm quyền.
Đáng chú ý, xếp hạng môi trường kinh doanh toàn cầu giai đoạn 2016-2020 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam tăng 20 bậc, xếp thứ 70/190 quốc gia, nền kinh tế và xếp thứ 5 trong ASEAN.
Còn theo Xếp hạng Năng lực cạnh tranh toàn cầu GCI 4.0 do Diễn đàn kinh tế thế giới thực hiện, năng lực cạnh tranh của Việt Nam tăng 10 bậc giai đoạn 2018-2019, từ 77 lên 67/141 quốc gia và xếp thứ 7 trong ASEAN…
Tuy nhiên, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cũng nêu rõ trong các văn bản pháp luật hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều quy định bất cập, đang là rào cản cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, chưa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân.
Việc cải cách một số nơi vẫn còn hình thức, thậm chí có tình trạng cắt bỏ quy định này lại mọc ra quy định khác gây khó khăn hơn đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, người dân.
Bên cạnh đó, việc thực hiện thủ tục hành chính chủ yếu vẫn bằng phương thức thủ công; người dân, doanh nghiệp còn phải nộp nhiều loại giấy tờ, đi lại nhiều nơi, phát sinh gánh nặng hành chính không cần thiết.
Nguyên nhân chính của những tồn tại này chủ yếu là do chưa thực sự có cách tiếp cận tổng thể, chưa có cách làm và công cụ phù hợp để đánh giá, kiểm soát, đo lường và tham vấn hiệu quả về chính sách và quy định không còn phù hợp.
Vì vậy, nhằm tiếp tục thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh, theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, ngày 12/5/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025.
“Tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là cải cách phải thực chất, kết quả cải cách phải quy ra được thời gian và chi phí tiết kiệm được, được các tổ chức quốc tế, người dân và doanh nghiệp thừa nhận,” Bộ trưởng nói.
- Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói về hiệu quả của việc cải cách thủ tục hành chính:
Đẩy mạnh cải cách
Nhấn mạnh về yêu cầu của Nghị quyết 68, theo người đứng đầu Văn phòng Chính phủ, Chương trình cải cách không chỉ dừng lại ở nhiệm vụ thống kê, rà soát, đánh giá, tính chi phí tuân thủ, đề xuất phương án cắt giảm, đơn giản hóa đối với tất cả các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh trong các văn bản đang có hiệu lực thi hành mà cải cách toàn diện cả các quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh trong dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật các bộ, cơ quan được giao xây dựng, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành.
Tiếp đến là cải cách cả khâu tổ chức thực hiện các quy định này trên thực tế thông qua đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử và triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính theo hướng nâng cao chất lượng phục vụ, không theo địa giới hành, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, giảm thời gian, chi phí xã hội và tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp, người dân.
Thực hiện Chương trình này, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đề nghị các Bộ, ngành ngoài việc tập trung vào cải cách các quy định theo hướng quy định đơn giản, thuận lợi và minh bạch hơn, đẩy mạnh dịch vụ công trực tuyến mức độ 3-4 để nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp cũng như nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường tính công khai, minh bạch, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.
Tại phiên họp báo, đại diện Cục Kiểm soát thủ tục hành chính (Văn phòng Chính phủ) thông tin theo Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020-2025, việc cải cách tiếp cận theo cách làm mới, không chỉ dừng lại ở việc cải cách các quy định riêng lẻ đang có hiệu lực thi hành mà còn mang tính tổng thể, có hệ thống, bao gồm cả cải cách các quy định trong dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; cũng như tập trung cải cách cả việc thực hiện các quy định này trên thực tế.
Trong Nghị quyết này, Chính phủ đặt mục tiêu trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2025, cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% số quy định và cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh tại các văn bản đang có hiệu lực thi hành tính đến hết ngày 31/5/2020 được các Bộ, cơ quan thống kê, tính chi phí tuân thủ và công bố lần đầu (trước ngày 31/10/2020).
Cùng với đó, giảm tối đa số lượng văn bản hiện hành có quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ.
Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thời gian qua, tỷ lệ doanh nghiệp phải xin giấy phép về điều kiện kinh doanh giảm từ 58% xuống còn 48%, tức giảm 10% và tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn khi xin giấy phép cũng giảm 10%.
Từ thực tế này, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho biết, Nghị quyết 68 có nhiều điểm mới, không chỉ đề cập đến điều kiện kinh doanh hay thủ tục hành chính mà toàn bộ các quy định về kinh doanh. Bởi trong thực tế, một bản phụ lục hay một biểu mẫu trong thông tư cũng có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp...
Lãnh đạo VCCI khẳng định tinh thần của Nghị quyết là giảm bớt tối đa các văn bản, hạn chế tối đa tình trạng một thông tư có thể ảnh hưởng tới nhiều doanh nghiệp.
Cùng với đó, rà soát không chỉ các văn bản đã có hiệu lực mà còn sửa đổi cả các văn bản đang trong quá trình soạn thảo. Bảo đảm khả năng thực thi, thúc đẩy thực hiện chính sách cải cách trong thực tế. Cộng hưởng với các cải cách trong thực hiện Chính phủ điện tử, thực hiện các thủ tục trực tuyến...
"Rất hy vọng, Nghị quyết 68 sẽ thúc đẩy một đợt sóng cải cách mới về các quy định kinh doanh, rất quan trọng với nền kinh tế Việt Nam," ông Vũ Tiến Lộc nói./.