Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 69/2021/NĐ-CP về “cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư;” trong đó quy định chi tiết việc kiểm định đánh giá chất lượng nhà chung cư, lựa chọn chủ đầu tư và phương án phá dỡ, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, bố trí chỗ ở tạm thời cho các chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư.
Theo Nghị định trên, các trường hợp nhà chung cư cũ thuộc diện phải phá dỡ để xây dựng lại hoặc xây dựng công trình khác theo quy hoạch quy định, bao gồm: nhà chung cư phải phá dỡ khẩn cấp do sự cố, thiên tai, cháy nổ theo quy định của pháp luật; nhà chung cư hết niên hạn sử dụng hoặc chưa hết niên hạn sử dụng theo quy định của pháp luật nhưng có kết luận kiểm định của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh về các hiện tượng nguy hiểm…
Riêng với trường hợp phải phá dỡ khẩn cấp nhà chung cư do sự cố, thiên tai, cháy nổ mà nhà chung cư này chưa có trong kế hoạch cải tạo, xây dựng lại được phê duyệt, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh phải thực hiện ngay việc di dời các hộ gia đình ra khỏi khu vực, sau đó bổ sung vào kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư của địa phương.
Sau khi có kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư được phê duyệt, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm công bố công khai nội dung kế hoạch trên Cổng thông tin điện tử của Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh và gửi đến cấp huyện, xã nơi có nhà chung cư thuộc diện phải cải tảo để thông báo cho các chủ sở hữu…
[Cải tạo chung cư cũ: Việc cấp thiết, cần Nhà nước sắm vai ‘trọng tài"]
Việc lựa chọn chủ đầu tư, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng và ban hành các tiêu chí để lựa chọn chủ đầu tư như về năng lực tài chính, vốn chủ sở hữu, năng lực kinh nghiệm thực hiện dự án và phải công bố công khai.
Về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư về nhà ở, công trình xây dựng không thuộc sở hữu Nhà nước, Nghị định 69 quy định phải đảm bảo công bằng, khách quan, đảm bảo hài hòa lợi ích các bên và tuân thủ phương án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Căn cứ vào điều kiện cụ thể của dự án tại từng khu vực, Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh quyết định hệ số k bồi thường từ 1 đến 2 lần diện tích sử dụng căn hộ cũ ghi trong giấy chứng nhận được cấp qua các thời kỳ hoặc diện tích đủ điều kiện để cấp giấy chứng nhận, làm cơ sở để chủ đầu tư lập phương án bồi thường.
Đối với các chủ sở hữu tầng 1 mà có dành diện tích nhà để kinh doanh trước thời điểm Nghị định này có hiệu lực thi hành và dự án có bố trí một phần diện tích để kinh doanh dịch vụ, thương mại theo quy hoạch được phê duyệt thì ngoài việc được bồi thường theo quy định tại điểm này; nếu các chủ sở hữu có nhu cầu còn được mua hoặc thuê một phần diện tích sàn để kinh doanh.
Trường hợp giá trị căn hộ tái định cư lớn hơn giá trị căn hộ cũ sau khi quy đổi theo hệ số k thì các bên ký hợp đồng mua bán, hoặc thuê mua nhà ở tái định cư phải nộp thêm phần giá trị chênh lệch này; nếu chủ sở hữu không mua, thuê mua thì không được thanh toán bằng tiền đối với toàn bộ giá trị được bồi thường theo quy định.
Trường hợp giá trị căn hộ tái định cư nhỏ hơn giá trị căn hộ cũ sau khi quy đổi theo hệ số k thì chủ đầu tư phải thanh toán cho chủ sở hữu phần giá trị chênh lệch này.
Về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với nhà ở, công trình xây dựng thuộc sở hữu Nhà nước, Nghị định quy định: Trường hợp phá dỡ để xây dựng lại nhà chung cư thì người đang thuê được bố trí thuê căn hộ có diện tích theo thiết kế được duyệt nhưng không thấp hơn diện tích sử dụng căn hộ cũ, trừ trường hợp không có nhu cầu thuê nhà ở; giá thuê nhà ở được áp dụng như đối với giá thuê nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước...
Nghị định này có hiệu lực từ ngày 1/9/2021./.
