Chính phủ đã ban hành Nghị định số 138/2024/NĐ-CP ngày 24/10, quy định việc lập dự toán, quản lý và sử dụng chi thường xuyên ngân sách Nhà nước để mua sắm tài sản, trang thiết bị; Cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong các dự án đã đầu tư xây dựng. Nghị định này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc bố trí kinh phí cho các hoạt động trên.
Trước đây, việc cải tạo, nâng cấp trụ sở, công trình, máy móc, thiết bị thuộc tài sản công quy mô nhỏ gặp nhiều khó khăn khi áp dụng cơ chế vốn đầu tư công. Do, việc này đòi hỏi dự án phải nằm trong danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn, gây ra sự bất cập và khó khăn cho các bộ, ngành, địa phương. Trên thực tế, mặc dù Luật Ngân sách Nhà nước không cấm sử dụng chi thường xuyên cho các hoạt động này, nhưng vẫn thiếu văn bản hướng dẫn cụ thể. Điều này dẫn đến những tình trạng lúng túng trong việc phân biệt giữa chi đầu tư và chi thường xuyên.
Tổng thu ngân sách Nhà nước tăng, năm 2025 ưu tiên chi đầu tư phát triển
Năm 2025, để đảm bảo hiệu quả thu chi ngân sách, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành trung ương phấn đấu tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên tăng thêm so với năm 2024 để giảm bội chi ngân sách.
Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV ngày 21/10 về việc khẩn trương đưa chủ trương của Đảng vào thực tiễn cuộc sống và giải quyết nhiều vấn đề quan trọng khác của đất nước, tạo tiền đề chuẩn bị ngay về mọi mặt để chúng ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, Chính phủ đã chỉ đạo việc hoàn thiện pháp luật. Trước các chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính thông tin cho biết đã tích cực, khẩn trương xây dựng và hoàn thiện dự thảo Nghị định xin ý kiến các cấp có thẩm quyền.
Trên cơ sở ý kiến nhất trí của 100% các Bộ, cơ quan và địa phương, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ký ban hành Nghị định 138/2024/NĐ-CP.
Cụ thể, Nghị định 138 quy định cụ thể về lập dự toán, phân bổ dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí chi thường xuyên ngân sách Nhà nước cho hai hoạt động chính: Mua sắm tài sản, trang thiết bị theo quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công; Cải tạo, nâng cấp, mở rộng, xây dựng mới hạng mục công trình trong dự án đã đầu tư xây dựng theo quy định pháp luật về xây dựng và quản lý, sử dụng tài sản công.
Đối tượng áp dụng Nghị định bao gồm cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập và các tổ chức, cá nhân liên quan. Nghị định cũng quy định rõ phạm vi, thẩm quyền quyết định, quy trình lập, phân bổ, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí cho các hoạt động nêu trên.
Việc ban hành Nghị định 138 được kỳ vọng sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các nhiệm vụ quan trọng, trong đó có Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Bên cạnh đó, Nghị định cũng giúp tối ưu hóa việc sử dụng ngân sách Nhà nước, đảm bảo tính hiệu quả và minh bạch trong chi tiêu công./.