Các nước Đông Nam Á đang phải “oằn mình” gánh chịu ảnh hưởng từ hiện tượng thời tiết El Nino.
Mới đây, Cục Thủy lợi Thái Lan yêu cầu 22 tỉnh trong lưu vực sông Chao Phraya ngưng cấp nước cho các vùng trồng lúa trái vụ nhằm giảm thiểu tác động của hạn hán nghiêm trọng tại nước này.
Trước đó, Tạp chí Time cho biết đợt hạn hán tại Thái Lan là “tồi tệ nhất trong nhiều thập niên.” Ít nhất 7 tỉnh bị ảnh hưởng và việc phân phối nước đang diễn ra tại 1/3 khu vực của nước này.
Nông dân Thái Lan thường bắt đầu vụ lúa mới tháng Sáu hoặc tháng Bảy hàng năm nhưng do tình trạng thiếu nước nghiêm trọng năm nay, Bộ Nông nghiệp nước này đã yêu cầu nông dân hoãn vụ lúa đến tháng Tám.
Việc chậm trễ này, theo ước tính của Văn phòng Kinh tế Nông nghiệp Thái Lan, có thể khiến nông dân ở miền Trung nước này thiệt hại 1,8 tỷ USD và phải đối mặt với các khoản nợ lớn.
Đối với quốc gia láng giềng Indonesia, sau thời gian hạn hán kéo dài do El Nino, thời gian gần đây, nhiều khu vực ở đảo quốc này cũng phải hứng chịu những đợt mưa lớn gây lũ lụt, cuốn trôi nhiều nhà cửa và gây thiệt hại nặng nề cho sản xuất nông nghiệp.
Tại Philippines, Cơ quan Kinh tế và Phát triển quốc gia (NEDA) mới trình lên Tổng thống Benigno Aquino đề xuất nhập khẩu 1,5 triệu tấn gạo trong quý đầu tiên của năm 2016, tăng gấp ba lần khối lượng trong chương trình cũ, để đảm bảo đủ nguồn cung và giữ giá ổn định trong bối cảnh hạn hán kéo dài do hiện tượng thời tiết El Nino.
Ông Balisacan còn cho biết thêm rằng Manila có thể sẽ phải phân bổ tới 19,2 tỷ peso (hơn 416 triệu USD) cho các chương trình/dự án có thể giúp giảm bớt ảnh hưởng của El Nino.
Còn tại Việt Nam, mới đây trang tin điện tử Kinh tế và Dự báo thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư đưa ra nhận định thị trường xuất khẩu gạo Việt Nam sẽ khởi sắc trong quý 1/2016 do nhu cầu nhập khẩu của một số nước châu Á tăng mạnh. Hiện tượng El Nino làm giảm đáng kể sản lượng lúa gạo ở Malaysia, Philippines và Thái Lan.
Tuy nhiên, ngày 29/12, trong cuộc trao đổi với BBC, ông Lê Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu - Đại học Cần Thơ, không cho là gạo Việt Nam có thể hưởng lợi, tăng hạng trong danh sách các nước xuất khẩu gạo lớn của thế giới trong bối cảnh Thái Lan - cường quốc xuất khẩu gạo - bị hạn hán.
Viện dẫn lý do cho nhận định này, ông Lê Anh Tuấn cho biết đồng bằng sông Cửu Long cũng đang trong tình trạng khô hạn và 1/3 diện tích khu vực bị nhiễm mặn cao nên sản lượng, năng suất lúa giảm đáng kể.
Ngành nông nghiệp chưa có số liệu thống kê đầy đủ nhưng theo khảo sát của Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu, nông dân đang bị mất 30-40% sản lượng lúa. Riêng tại những vùng bị nhiễm mặn xâm nhập sâu và kéo dài đến 4%, sản lượng lúa có thể giảm 50%.
El Nino là hiện tượng thời tiết đặc biệt với sự xuất hiện của dòng hải lưu nóng bất thường trên Thái Bình Dương. Các dòng hải lưu nóng thường bị gió Đông chặn lại ở Tây Thái Bình Dương, đẩy xuống khu vực Indonesia và Australia.
El Nino xảy ra theo chu kỳ từ 2 đến 7 năm, với cường độ khác nhau, khiến nhiệt độ nước ở Tây Thái Bình Dương có thể tăng lên tới 4 độ C so với bình thường./.