Để sớm phục hồi kinh tế sau dịch bệnh COVID-19, thời gian qua thành phố Đà Nẵng đang đẩy mạnh thu hút đầu tư, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước để nỗ lực lấp đầy các khu công nghiệp, khu công nghệ cao.
Tuy nhiên, hàng chục năm qua, trên địa bàn thành phố có một số trường hợp ngang nhiên “xí phần” đất công nghiệp, không thực hiện dự án mà lại lập nhà xưởng để cho thuê lại, gây thất thoát, lãng phí kéo dài.
Hơn 10 năm không thực hiện dự án đã đăng ký
Khu nhà xưởng của Công ty TNHH Cáp điện Việt Á có diện tích khoảng 10 ha, nằm ở Lô K, đường số 6, khu công nghiệp Liên Chiểu (quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng). Hàng ngày, có hàng trăm công nhân cùng những chiếc xe container, xe tải cỡ lớn tấp nập ra vào phục vụ nhu cầu sản xuất của khu nhà xưởng này.
Tuy hoạt động rầm rộ như vậy, nhưng đây là một dự án đã bị thành phố Đà Nẵng ra quyết định thu hồi từ nhiều năm trước và hiện đang hoạt động trái phép trong khu công nghiệp Liên Chiểu.
Theo thông tin từ Trưởng Ban quản lý Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp thành phố Đà Nẵng Phạm Trường Sơn, từ năm 2004, Công ty TNHH Cáp điện Việt Á được chấp thuận thực hiện dự án đầu tư “Nhà máy sản xuất các loại dây điện và cáp điện tiêu thụ trong nước và xuất khẩu” tại khu công nghiệp Liên Chiểu. Sau đó, công ty đã thuê lô đất với tổng diện tích 100.717m2 (trong đó có khoảng hơn 60.000m2 là diện tích nhà xưởng và khoảng 40.000m2 là diện tích đất trống), thời hạn thuê là 40 năm.
Nhưng sau khi thuê đất, công ty này không triển khai sản xuất kinh doanh theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, mà lại xây nhà xưởng để cho các doanh nghiệp khác vào thuê trái phép.
Do đó, ngày 1/12/2015, Ban Quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng (nay là Ban Quản lý Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp thành phố Đà Nẵng) đã có ra Thông báo số 1388/TB-BQL về việc thu hồi dự án “Nhà máy sản xuất các loại dây điện và cáp điện tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.”
[Bộ Xây dựng: Sẽ buộc thu hồi nhà ở xã hội bán, cho thuê sai đối tượng]
Đến năm 2016, Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng đã có chủ trương thu hồi lại khu đất trống, chưa xây dựng (khoảng 40.000m2) trong Lô đất mà Công ty TNHH Cáp điện Việt Á đã thuê.
Vì vậy, Ban Quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng đã có công văn số 738/BQL-QLĐT ngày 2/6/2016 về việc thu hồi 40.000m2 đất này để cho doanh nghiệp khác thuê, nhằm tránh lãng phí tài nguyên.
Nhưng đến nay, cả việc thu hồi dự án lẫn thu hồi 40.000 m2 đất trống đều chưa thể thực hiện, do toàn bộ tài sản nằm trên đất của Công ty TNHH Cáp điện Việt Á đã được thế chấp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Hải Vân (BIDV Hải Vân). Như vậy, từ khi thuê đất năm 2009 đến nay, công ty này đã ngang nhiên kinh doanh cho thuê nhà xưởng trái phép tại khu công nghiệp Liên Chiểu nhưng không bị xử lý dứt điểm.
Công ty “ba không” với hàng loạt sai phạm
Cũng sử dụng phương pháp “xí phần” đất công nghiệp nhưng không thực hiện dự án mà cho thuê lại còn có Công ty cổ phần ECICO (lô X, đường số 5, khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng, quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng).
Nhưng theo ông Phạm Trường Sơn, công ty này còn bị các cơ quan chức năng xử phạt hàng loạt sai phạm khác như xây dựng không phép, gây ô nhiễm môi trường, vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy...
Từ năm 2011, Công ty cổ phần ECICO đã thuê lô đất rộng 7.692 m2 tại khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng để thực hiện dự án đầu tư “Gia công sản xuất sản phẩm ống thép". Nhưng từ năm 2012, công ty này không sản xuất kinh doanh theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mà cho các công ty khác thuê lại nhà xưởng sản xuất.
Đến năm 2015, Ban Quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng đã có Thông báo số 1385/TB-BQL ngày 1/12/2015 về việc thu hồi dự án “Gia công sản xuất sản phẩm ống thép” của Công ty cổ phần ECICO.
Theo Quyết định số QĐTH/23199 ngày 29/5/2017 của Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Đà Nẵng thì Công ty cổ phần ECICO đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Công ty này cũng không còn hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký với Cơ quan Thuế (theo Thông báo số 2667/TB-CT ngày 19/7/2018 của Cục Thuế thành phố Đà Nẵng). Như vậy đây là một doanh nghiệp “ba không”: không đăng ký đầu tư, không đăng ký doanh nghiệp, không đóng thuế.
Công ty cổ phần ECICO cũng liên tiếp bị xử phạt các hành vi vi phạm khác như: Ngày 30/10/2019, Ủy ban nhân dân Quận Liên Chiểu đã có Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 4741/QĐ-XPVPHC về việc xây dựng nhà xưởng trái phép của Công ty cổ phần ECICO.
Ngày 28/4/2022, Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu hộ cứu nạn (Công an thành phố Đà Nẵng) cũng đã ra Quyết định số 22/QĐTĐC-PCCC-CTPC tạm đình chỉ hoạt động đối với nhà xưởng, kho và khu vực sản xuất có mái che của công ty này.
Nhưng đến nay, nhà xưởng xây dựng trái phép này vẫn chưa được tháo dỡ hoàn trả mặt bằng, mà vẫn tiếp tục để các đơn vị thuê trái phép hoạt động.
Theo hình ảnh mới nhất mà phóng viên ghi lại tại khu nhà xưởng của Công ty cổ phần ECICO thì đang có nhiều nhân công hoạt động sản xuất cơ khí, gò hàn. Hiện tại khu nhà xưởng của công ty này đã xuống cấp, hoang phế, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, gây mất trật tự và ảnh hưởng xấu đến các doanh nghiệp lân cận.
Trưởng Ban quản lý Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp thành phố Đà Nẵng Phạm Trường Sơn cho biết đã có công văn số 2438/BQL-QL,XT&HTĐT ngày 20/8/2021 gửi chủ đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Liên Chiểu và khu công nghiệp Hòa Khánh mở rộng (Công ty cổ phần Đầu tư Sài Gòn-Đà Nẵng) đề nghị khẩn trương thực hiện các thủ tục thu hồi đất đối với 2 dự án nêu trên. Nhưng việc thu hồi đất dự án này đang gặp khó khăn, do Công ty cổ phần ECICO đã thế chấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất đang tại Ngân hàng BIDV-Chi nhánh Sông Hàn.
Ngoài ra, cả Công ty TNHH Cáp điện Việt Á và Công ty cổ phần ECICO đều đang nợ hàng tỷ đồng tiền thuê đất, phí hạ tầng khu công nghiệp trong nhiều năm qua. Vì vậy, chủ đầu tư các khu công nghiệp đề nghị các cơ quan có thẩm quyền của thành phố Đà Nẵng xử lý dứt điểm việc cho thuê trái phép đang diễn ra tại 2 công ty trên; xử lý toàn bộ tài sản nằm trên đất công nghiệp có thể thu hồi lại đất theo đúng quy định./.