Hoạt động của Ngân hàng Chính sách tại các điểm giao dịch xã. (Ảnh: CTV) “Chính sách tín dụng cho hộ nghèo là một trong những điểm sáng trong các chính sách giảm nghèo” - nhận định của Quốc hội và Chính phủ là minh chứng cho kết quả hoạt động 17 năm đầy ý nghĩa và tự hào của bao lớp thế hệ cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội.
Không chỉ nỗ lực thực hiện ủy thác vốn tín dụng chính sách đến đúng đối tượng, quản lý và bảo toàn tốt nguồn vốn Nhà nước, từ sự thấu hiểu cuộc sống của người dân, Ngân hàng Chính sách xã hội đã góp phần cùng Chính phủ kiến tạo những giá trị mới cho chính sách tín dụng từ việc hoàn thiện hệ thống các chính sách, khơi dậy nguồn lực mới.
Đặc biệt, những định hướng dòng vốn của ngân hàng vào các mô hình phát triển kinh tế có tác động lan tỏa, giúp người dân đi nhanh hơn để không chỉ không bị lùi lại phía sau mà còn rút ngắn khoảng cách hội nhập kinh tế phía trước.
Dặm dài kiến tạo giá trị cuộc sống
Cuốn sổ vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội của bà Nguyễn Thị Kim ở phường Đức Thuận, thị xã Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) chỉ còn trang cuối cùng còn trắng. Hơn 10 năm vay vốn chính sách, sổ vay đã kín đặc các chương trình từ hộ nghèo, hộ cận nghèo, giải quyết việc làm, nước sạch và vệ sinh môi trường, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn. Riêng chương trình cho vay học sinh sinh viên, có tới 3 lần bà Kim vay cho 3 con học đại học với số tiền trên 101 triệu đồng.
Dù không còn là hộ nghèo, song nợ phải trả Ngân hàng Chính sách xã hội chương trình vay học sinh sinh viên còn 78 triệu đồng, hộ nghèo còn 30 triệu đồng, cho thấy con đường thoát nghèo của gia đình bà Kim những năm qua là cả quá trình chật vật. Đấy là còn có vốn vay nuôi con gà, con lợn có đồng ra đồng vào, còn không có nguồn vốn, bà Kim chẳng thể tưởng tượng nổi mình sẽ xoay sở thế nào để nuôi được 7 người con chỉ với 7 sào ruộng.
[Vốn tín dụng chính sách: ‘Bà đỡ’ cho hộ nghèo, khó khăn]
Bà Kim bảo rằng, nếu không có nguồn vốn vay giúp sức thì chỉ có cậu con trai đầu được đi học đại học nhưng giờ cả 6 cô con gái của bà đều được Ngân hàng Chính sách hỗ trợ vốn vay để tiếp tục con đường học hành, không phải nghỉ học như một số bạn cùng trang lứa.
Qua cơn bĩ cực và dù chưa tới hồi thái lai, song từ năm 2015 đến nay khi các con ra trường có việc làm, bà Kim đã trả nợ dần ngân hàng, nuôi cô con gái út đang học đại học và sửa sang căn nhà che mưa nắng lúc tuổi già. Con cái dần trưởng thành, cuộc sống nghèo khó bủa vây gia đình ông bà từ đây cũng dần đoạn tuyệt.
Có thể thấy, 17 năm hoạt động, tín dụng chính sách xã hội phát triển theo cả chiều rộng và chiều sâu với hơn 20 chương trình đầu tư đến 100% xã, phường, thị trấn trên toàn quốc, trong đó tập trung ưu tiên cho vay khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới.
Chỉ tính riêng giai đoạn sau khi áp dụng chuẩn nghèo mới từ 2016 đến nay đã có gần 7,7 triệu lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội, với doanh số cho vay đạt 211.744 tỷ đồng; góp phần giúp trên 1 triệu hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho trên 745.000 lao động (trên 16.000 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài); gần 200.000 học sinh sinh viên có hoàn cảnh khó khăn được vay vốn học tập; xây dựng trên 4,6 triệu công trình cung cấp nước sạch và vệ sinh môi trường; trên 105.000 căn nhà ở cho hộ nghèo...
Nhiều gia đình đã thoát nghèo nhờ nguồn vốn chính sách. (Ảnh: CTV) Hứa hẹn những bứt phá mới
Hiệu quả của các chương trình tín dụng chính sách sẽ không chỉ gia tăng tỷ lệ thuận theo con số tăng trưởng tín dụng mà hứa hẹn những bứt phá mới và lan tỏa rộng hơn nữa từ tư duy và cách làm của Ngân hàng Chính sách xã hội, chính quyền, tổ chức hội, đoàn thể các cấp và của chính người nghèo.
Đơn cử như vấn đề tạo nguồn vốn cho vay hộ nghèo và tín dụng chính sách giờ đã có sự tham gia tích cực của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp ủy thác vốn qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay hộ nghèo và đối tượng chính sách, hoặc cho vay theo dự án riêng của địa phương.
Tính đến 30/9, tổng nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác sang Ngân hàng Chính sách xã hội đạt 14.618 tỷ đồng. Thậm chí, chính quyền cấp xã cũng quan tâm chuyển nguồn vốn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách sách trên địa bàn.
Ngay cả nguồn vốn của Chính phủ nhưng phương thức và cách thức đưa vào đời sống lồng ghép cùng các dự án phát triển kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi của địa phương cũng tạo ra những giá trị cộng hưởng và lan tỏa cao hơn đối với các hộ nghèo và đối tượng chính sách, giúp họ có tăng tốc giảm nghèo. Qua đó, hộ nghèo tự rút ngắn khoảng cách thu nhập và hội nhập kinh tế giữa các địa phương vùng miền.
Ví như ở Ninh Thuận, nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm được tỉnh định hướng cho vay vào các dự án trọng điểm như duy trì phát triển nghề dệt, làm gốm truyền thống...
Những mô hình kinh tế năng động mà Ngân hàng Chính sách xã hội đang thắp lửa trong cộng đồng đã và đang góp phần đưa kết nối hộ nghèo và các đối tượng chính sách vào các chuỗi sản xuất lớn có giá trị gia tăng cao hơn. Đây cũng là hướng đi mà Ngân hàng Chính sách xã hội cùng các địa phương đang xây dựng để nâng cao giá trị gia tăng trong sản xuất từ nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội trong những năm tới.
Tuy nhiên, định hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn tiến tới thâm nhập các chuỗi giá trị cũng đặt ra bài toán nâng cao bình quân mức vốn cho vay, để hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác không chỉ được vay đúng mà còn vay đủ để cùng ngân hàng kiến tạo cuộc sống mới cho chính mình một cách hiệu quả nhất./.
