Ngày 21/12, Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga công bố chi tiết thỏa thuận trung chuyển khí đốt mới với Ukraine và sẽ trả cho Kiev 2,9 tỷ USD để giải quyết tranh cãi pháp lý giữa hai bên
Gazprom và Naftogaz của Ukraine đã đạt được thỏa thuận trung chuyển khí đốt nhằm duy trì hoạt động xuất khẩu khí đốt Nga sang châu Âu sau cuối năm 2019.
Một phần của thỏa thuận này nêu rõ Gazprom phải trả một khoản tiền trị giá 2,9 tỷ USD cho Ukraine trước ngày 29/12 tới, đổi lại Kiev sẽ hủy bỏ một vụ kiện nhằm vào tập đoàn Nga.
Về phần mình, Bộ Năng lượng Ukraine thông báo thỏa thuận trung chuyển khí đốt mới có thời hạn 5 năm và có thêm lựa chọn gia hạn thêm 10 năm.
Bộ trưởng Năng lượng Ukraine Oleksiy Orzhel cho biết thêm theo thỏa thuận mới mà hai bên mới đạt được, thuế trung chuyển khí đốt sẽ tăng cao hơn so với mức được nêu trong hợp đồng hiện tại, dự kiến hết hiệu lực vào cuối năm 2019. Tuy nhiên, ông này không nêu rõ số lượng tăng cụ thể.
Bộ trưởng Orchel cũng cho biết các thỏa thuận hai bên mới đạt được không bao gồm hoạt động bán khí đốt của Nga trực tiếp cho Ukraine.
Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng, tối 20/12, Nga và Ukraine đã ký nghị định thư bổ sung thỏa thuận về tiếp tục vận chuyển khí đốt từ Nga tới châu Âu qua lãnh thổ Ukraine và điều chỉnh các yêu cầu chung.
[Nga-Ukraine đạt thỏa thuận tiếp tục vận chuyển khí đốt tới châu Âu]
Đây là kết quả cuộc đàm phán giữa hai bên diễn ra tại thủ đô Minsk của Belarus.
Theo thỏa thuận mới, Nga sẽ cung cấp cho châu Âu qua hệ thống đường ống chạy qua Ukraine tổng cộng 225 tỷ m3 khí đốt trong thời gian 5 năm, trong đó 65 tỷ m3 khí đốt sẽ được trung chuyển trong năm 2020, sau đó sẽ giảm xuống còn 40 tỷ m3 vào năm 2021 và các năm sau đó.
Hồi năm ngoái, tập đoàn Gazprom đã cung cấp cho châu Âu khoảng 200 tỷ m3 khí đốt, 40% trong số này đi qua Ukraine, giúp Kiev thu về 3 tỷ USD tiền phí vận chuyển mỗi năm.
Tuy nhiên, đàm phán giữa hai bên về hợp đồng mới thời gian qua gặp nhiều trục trặc do căng thẳng chính trị giữa Moskva và Kiev, cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine và tranh chấp pháp lý giữa nhà cung cấp khí đốt Gazprom của Nga và công ty năng lượng Naftogaz của Ukraine.
Trước đó, trong buổi họp báo cuối năm thường niên ngày 19/12, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định vẫn muốn tiếp tục vận chuyển khí đốt tới châu Âu qua đường ống dẫn của Ukraine, dù Moskva đã xây dựng các hệ thống đường ống dẫn khác, trong đó có dự án "Dòng chảy phương Bắc 2" dự kiến bắt đầu vận hành vào năm tới và có khả năng vận chuyển lượng khí đốt gấp 2 lần tới Đức.
Động thái trên diễn ra trong bối cảnh hợp đồng hiện tại giữa Nga và Ukraine sắp hết hạn vào ngày 31/12 tới, sẽ giúp tránh nguy cơ tái hiện cái gọi là cuộc "chiến tranh khí đốt" như hồi năm 2009.
Thời điểm đó, do Moskva và Kiev chưa thống nhất được về giá cả nên việc vận chuyển khí đốt bị đình trệ, khiến nhiều vùng của châu Âu không có khí sưởi ấm trong mùa Đông lạnh giá./.