Nhật báo kinh doanh Thời báo Kinh tế nổi tiếng của Ấn Độ mới đây cho biết New Delhi và Moskva đã ký một hợp đồng (có thể là từ tháng 3/2019), theo đó Nga cho Ấn Độ thuê tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Akula trị giá 3 tỷ USD.
Theo báo này, điều cần lưu ý là Nga và Ấn Độ đang phát triển thành công mối quan hệ hợp tác kỹ thuật quân sự.
Tàu ngầm chạy bằng nặng lượng hạt nhân lớp Akula là tàu ngầm tuần dương mang tên lửa đạn đạo (SSBN) thuộc Dự án 941 và là tàu ngầm lớn nhất thế giới hiện nay.
Theo giới truyền thông, Hải quân Nga đang sử dụng bản biến thể SSBN Dự án 941UM, được chuyển đổi để có thể tích hợp với tên lửa đạn đạo Bulava mới.
Hai tàu ngầm khác thuộc lớp này - Arkhangelsk và Severstal - đang được sửa chữa và tiến trình sửa chữa không biết sẽ kéo dài bao lâu. Hiện chưa rõ tàu ngầm bàn giao cho Hải quân Ấn Độ có được sửa chữa hay không.
Từ năm 2016, tại triển lãm công nghiệp quốc tế Innoprom ở Yekaterinburg, người ta đã nói đến việc Ấn Độ có kế hoạch thuê hai tàu ngầm hạt nhân Akula và sau đó sẽ mua lại chúng khi hết hạn cho thuê."
Theo Thời báo Kinh tế, việc Nga cho Ấn Độ thuê tàu ngầm hạt nhân lớp Akula đã diễn ra ngay trước thềm cuộc họp của Ủy ban liên chính phủ Nga-Ấn về hợp tác kỹ thuật quân sự tại Moskva ngày 6/11.
Tại sự kiện này, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và người đồng cấp Ấn Độ Rajnath Singh đã ký một nghị định thư xác định các lĩnh vực hợp tác tiềm tàng và cách thức cụ thể để thực hiện dự án theo kế hoạch.
[Nga-Ấn Độ mong muốn làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song phương]
Ấn Độ đã khai thác tàu ngầm hạt nhân từ thời Liên Xô trước đây và Nga hiện nay. Moskva đã cung cấp tàu ngầm cho New Delhi dựa trên những cân nhắc về địa chính trị, kinh tế và quân sự, trái ngược với Mỹ.
Trong cuộc xung đột Ấn Độ-Pakistan những năm 1970 của thế kỷ trước, Washington đã ủng hộ Islamabad. Để tăng cường sức mạnh quân sự trong cuộc đối đầu với Pakistan, trong những năm 1980, lãnh đạo Ấn Độ đã đề nghị Liên Xô giúp họ xây dựng một hạm đội tàu ngầm.
Giai đoạn 1988-1990, lần đầu tiên trong lịch sử thế giới, Bộ Chính trị và Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô đã quyết định cho Ấn Độ thuê tàu ngầm hạt nhân Dự án 670 Skat.
Các tàu ngầm hạt nhân thuộc lớp này được trang bị ngư lôi và tên lửa chiến thuật. Khi đó, chiếc tàu ngầm này do thủy thủ đoàn Ấn Độ và Liên Xô cùng vận hành. Người ta cho rằng các thủy thủ Liên Xô đã không cho phép thủy thủ Ấn Độ vào phòng điều khiển tên lửa và khoang lò phản ứng. Chính điều này đã dẫn tới việc Ấn Độ chấm dứt hợp đồng sau đó 3 năm.
Năm 2011, giới lãnh đạo Nga - trước yêu cầu mạnh mẽ của New Delhi - đã quyết định cho Ấn Độ thuê tàu ngầm hạt nhân tiên tiến nhất của nước này.
Tháng 12/2011, một đạo luật đã được ký về việc cho Hải quân Ấn Độ thuê tàu ngầm Chakra của Nga. Trước khi cho thuê, chiếc tàu ngầm này được gọi là "Nerpa" (Dự án 971I "Shuka B").
Không giống như với tàu ngầm hạt nhân Skat từ những năm 1960, Ấn Độ được chuyển giao tàu ngầm Chakra được đóng năm 2006. Trước khi chuyển giao cho Ấn Độ, Nga đã tiến hành huấn luyện thủy thủ Ấn Độ vận hành tàu ngầm hạt nhân mà không cần tới sự kiểm soát của đại diện Hải quân Nga.
Tàu ngầm Chakra không mang theo vũ khí hạt nhân chiến lược. Nó được trang bị ngư lôi và tên lửa chiến thuật.
Tuy nhiên, giờ đây Nga đã quyết định chuyển giao tàu ngầm hạt nhân Akula cho Ấn Độ.
Ông Oleg Shvetkov, cựu chỉ huy tàu ngầm của Hải quân Nga, nói với Báo Độc lập: “Theo tôi, nếu thực sự Nga cho Ấn Độ thuê tàu ngầm hạt nhân chiến lược Akula, điều này có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực. Trong nỗ lực kiếm tiền và ràng buộc thêm một đồng minh, chúng ta đang thúc đẩy sự phát triển của một cuộc chạy đua vũ trang với sự tham gia của các nước thứ ba. Ấn Độ có các vấn đề về quân sự và địa chính trị lớn với Pakistan và Trung Quốc. Nếu Hải quân Ấn Độ vận hành tàu ngầm hạt nhân Dự án 941 của Nga, họ sẽ có cơ hội sử dụng tên lửa đạn đạo trên biển tầm bắn từ 4.000-8.000km. Những tên lửa như vậy đã được thử nghiệm ở Ấn Độ. Và điều này có nguy cơ đe dọa an ninh khu vực và thế giới./."