Ngày 22/6, nhân dịp kỷ niệm 77 năm ngày bắt đầu Chiến tranh vệ quốc vĩ đại (22/6/1941), Bộ Quốc phòng Nga công bố tài liệu giải mật những mệnh lệnh chiến đấu đầu tiên của ban lãnh đạo quân sự tối cao Liên Xô sau khi quân phátxít Đức tấn công xâm phạm biên giới Liên Xô lúc 4 giờ sáng 22/6/1941 theo giờ Moskva.
Trong số các tài liệu giải mật có bức điện Chỉ thị chiến đấu số 1 do Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Liên Xô Geogry Zhukov, Bộ trưởng Dân ủy Quốc phòng (Bộ trưởng Quốc phòng) Liên Xô Semen Timoshenko cùng ký gửi cho các Tư lệnh tập đoàn quân số 3, 4 và 10 của Hồng quân Liên Xô lúc 1 giờ 45 sáng ngày 22/6/1941.
Bức điện thông báo rằng trong các ngày 22-23/6, quân Đức có thể bất ngờ tấn công Liên Xô. Cuộc tấn công có thể xuất phát từ các hành động khiêu khích.
Vì vậy, ban lãnh đạo quân sự tối cao chỉ thị cho các tập đoàn quân một mặt đề cao cảnh giác trước các hành động khiêu khích, mặt khác tập trung mọi lực lượng vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu đối phó với cuộc tấn công bất ngờ của quân Đức.
Tướng Zhukov ra lệnh cho các tập đoàn quân nói trên ngay trong đêm rạng sáng 22/6 bí mật chiếm lĩnh các khu vực phòng thủ ở biên giới quốc gia; trước bình minh phải tập trung đầy đủ toàn bộ máy bay chiến đấu tại các sân bay dã chiến; tất cả các đơn vị vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu.
"Đánh bom Romania"
Đáng chú ý trong số các tài liệu giải mật lần này có Sắc lệnh chiến đấu số 2 do chính Tướng Zhukov viết tay gửi đi lúc 8 giờ sáng ngày 22/6/1941, tức 3 giờ đồng hồ sau khi quân Đức phátxít tấn công Liên Xô.
Trong sắc lệnh này, Tướng Georgy Zhukov ra lệnh cho "tất cả các quân binh chủng bằng mọi lực lượng và phương tiện đánh lui quân địch và tiêu diệt chúng ở những khu vực mà chúng xâm phạm biên giới Liên Xô."
Đặc biệt, ở trang cuối Sắc lệnh này, Tổng tham mưu trưởng Zhukov chỉ thị ngắn gọn cho đồng chí Nikolai Vatutin - Phó Tổng tham mưu trưởng Hồng quân Liên Xô: Ném bom Romania.
[An ninh Nga đập tan âm mưu khủng bố trong Ngày Chiến thắng]
Tướng Zhukov viết bổ sung bằng bút chì: Không kích các vị trí nằm sau trong lãnh thổ quân Đức 100-150 mét; đánh bom Knigsberg, Memel.
Mệnh lệnh này đã được phi công tiêm kích Stepan Zdorovsev hoàn thành xuất sắc. Ngày 10/7/1941, phi công Zdorovsev được phong tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô.
Giải mã quyết định đánh bom Romania
Quyết định đánh bom Romania được đưa ra không phải tình cờ. Trước thời điểm tấn công Liên Xô khoảng nửa năm, tháng 12/1940, sau khi kế hoạch Barbarossa được hoàn thiện, Bộ Chỉ huy tối cao quân đội Đức quốc xã ra chỉ thị chiến đấu số 21 (đi kèm kế hoạch Barbarossa) do Hitler ký và gửi đến các Tư lệnh cấp cao của quân đội Đức. Ở mục II của Chỉ thị này có đề cập đến các "Đồng minh của Đức và nhiệm vụ của họ."
Đức quốc xã xác định Phần Lan và Romania sẽ là đồng minh chủ yếu tham gia tích cực vào cuộc chiến tranh xâm lược Liên Xô.
Nhiệm vụ của Romania là cử các đợn vị tuyển chọn tham gia yểm trợ cuộc tấn công của quân Đức ở cánh quân phía Nam; kìm chế lực lượng quân sự Liên Xô và đảm bảo hậu cần cho quân đội Đức. Romania được xem là bàn đạp của một trong các mũi tấn công chủ yếu của quân Đức nhắm vào khu vực phía Nam Liên Xô.
Kế hoạch Barbarossa được quân Đức chuẩn bị khá kỹ càng, trong điều kiện bảo mật chặt chẽ. Thậm chí, cơ quan tình báo Đức còn thực hiện các chiến dịch tung tin giả nhằm đánh lạc hướng Liên Xô về khả năng quân Đức tấn công. Nhiều tướng lĩnh Đức tự tin cho rằng tình báo Liên Xô bị che mắt hoàn toàn và không hay biết gì về kế hoạch Barbarossa.
Tuy nhiên, theo các tài liệu được giải mật, cơ quan tình báo đối ngoại Liên Xô đã sớm nắm được kế hoạch tấn công Liên Xô của Hitler. Ngày 17/6/1941, Thủ trưởng cơ quan tình báo đối ngoại đã báo cáo Stalin toàn bộ kế hoạch tấn công Liên Xô của quân đội Đức, thậm chí khẳng định quân Đức sẽ nổ súng vào ngày 22/6.
Việc Tướng Zhukov ra lệnh ném bom Romania ngay trong những giờ đầu tiên của cuộc chiến cho thấy Liên Xô không hoàn toàn bất ngờ trước kế hoạch Barbarossa của quân đội Đức phátxít./.