Lọt vào Tốp 50 đặc sản Quà tặng Việt Nam lần thứ nhất - năm 2013, tỉnh Đồng Tháp có hai đặc sản là “Nem Lai Vung” và “Bánh phồng tôm Sa Giang.”
Món ăn đặc sản Nem Lai Vung của huyện Lai Vung và Bánh phồng tôm Sa Giang được làm từ các loại tôm, tép nước ngọt thêm lần nữa xứng danh quà tặng đặc sản Việt Nam.
Nem Lai Vung đã có nhãn hiệu hàng hóa tập thể với bảy cơ sở sản xuất từ năm 2011 là Nem Giáo Thơ, Hoài Giao, Cô Hiệp, Thúy Ngoan, Tư Minh, Út Thẳng và Năm Sơn. Bình quân mỗi ngày, các cơ sở này sản xuất ra hơn 300.000 chiếc nem lớn, nhỏ. Nghề làm nem ở Lai Vung nằm ở phía Bắc sông Hậu, tập trung sản xuất nhiều nhất là ở xã Tân Thành, huyện Long Hậu và thị trấn Lai Vung.
Nghề sản xuất nem Lai Vung được hình thành hơn 60 năm nay và được xem là một trong làng nghề truyền thống lâu năm nhất ở địa phương. Ngày cúng tổ của nghề làm nem được định vào mùng 2/2 Âm lịch hằng năm. Lúc đầu chỉ có một vài hộ sản xuất để tiêu dùng, đám tiệc, quà biếu, sau này nghề nem phát triển dần và hiện nay đang trở thành nghề sản xuất kinh doanh được bảo hộ nhãn hiệu có tên gọi “Nem Lai Vung.”
Chiếc nem với hương vị vừa chua vừa ngọt, chất lượng thơm ngon nổi tiếng, được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng. Đây không chỉ là món ăn phổ biến trong các bữa tiệc của người dân Nam Bộ mà còn chinh phục cả những thực khách nước ngoài. Hương vị của nem Lai Vung đã thắm đượm trong từng lời ca dân gian khi thưởng thức món nem Lai Vung: “Lai Vung là xứ lạ lùng, Nem chua mà ngọt, thơm nồng mà say.”
Anh Út Thẳng, chủ cơ sở sản xuất nem Út Thẳng, cho biết mỗi ngày, anh sử dụng 70kg thịt lợn nạc, cho ra hơn 14.000 chiếc nem các loại. Hiện nay, mức tiêu thụ nem ngày càng phát triển mạnh, nên các cơ sở đã mạnh dạn đầu tư máy móc vào sản xuất nem, chú trọng hơn khâu an toàn vệ sinh thực phẩm.
Còn anh Tô Ngọc Hoàng, chủ cơ sở nem Lai Vung Hoàng Khánh, cho biết trước kia làm bằng thủ công, chưa có máy xay thịt, cơ sở của anh làm một ngày chỉ khoảng 500 chiếc. Từ khi anh đầu tư máy xay thịt, lượng nem làm ra tăng lên gấp đôi. Hiện nay, các cơ sở nem đang vào mùa chuẩn bị hàng phục vụ Tết Nguyên đán, thực hiện nhiều hợp đồng mua nguyên liệu, tuyển thêm công nhân gói nem.
Thị trường nem Lai Vung được mở rộng, những chiếc nem đã được đưa đến khắp nơi từ các bến phà, bến xe, chợ, nhà hàng... đến tận vùng sâu khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Thành phố Hồ Chí Minh và ra tận miền Đông. Có nơi xuất hiện “tập đoàn nem Lai Vung” với vài chục người chuyên đi bán dạo trên các bến xe, bến tàu. Điều đáng nói là gần đây nem Lai Vung đã lọt vào được các siêu thị lớn ở Thành phố Hồ Chí Minh.
Nghề làm nem ở Lai Vung trở thành làng nghề truyền thống của tỉnh Đồng Tháp. Du khách về miền Tây Nam bộ thưởng thức món nem Lai Vung có hương vị tuyệt vời với món nem ăn liền, nem nướng, nem ăn với bún... thật quyến rũ và trở thành món ăn đặc sản, làm quà tặng cho người thân.
Sản phẩm bánh phồng tôm Sa Giang của Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Sa Giang (Sagimexco) nổi tiếng tại miền Nam từ những năm 1960. Hiện Sagimexco có hai nhà máy sản xuất bánh phồng tôm với công suất 800 tấn/năm luôn hoạt động liên tục trong năm. Mỗi năm, Sagimexco còn xuất khẩu khoảng hơn 700 tấn bánh phồng tôm.
Bánh phồng tôm Sa Giang được làm từ các loại tôm, tép nước ngọt... qua bàn tay chế biến khéo léo của công nhân nơi đây làm thành miếng bánh phồng tôm. Bánh được làm từ bột, thịt tôm xay nhuyễn và một ít hạt tiêu giã nhỏ.
Bánh phồng tôm có hương vị nồng thơm, cay cay, ngọt, béo. Hiện nay, bánh phồng tôm Sa Giang của Sagimexco nằm trong tốp 18 doanh nghiệp Việt Nam đầu tiên được cấp code xuất khẩu hàng vào EU.
Công ty đã áp dụng thành công chương trình quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn HACCP, đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt của thị trường EU. Ngoài ra, sản phẩm của Sagimexco còn đạt chứng chỉ HALAL, một trong những chứng chỉ quan trọng để sản phẩm có thể xuất khẩu được vào thị trường các nước theo đạo Hồi.
Ngoài sản phẩm bánh phồng tôm truyền thống, Sagimexco phát triển thêm nhiều loại sản phẩm mới như bánh phồng cua, bánh phồng cá, bánh phồng mực, bánh phồng thượng hạng, bánh phồng tứ quý... Hiện nay, sản phẩm của Sagimexco xuất khẩu chính là thị trường EU với hơn 20 quốc gia như Anh, Pháp, Đức, Hà Lan, Bỉ.
Tại thị trường trong nước, hệ thống phân phối của Sagimexco trải dài từ Bắc đến Nam, thông qua các siêu thị lớn như Coop mart, Big C, Vinatex, Citimart, Maximart, Sài Gòn, Thương Xá Tax, Metro... và hệ thống các cửa hàng của Viss và hiện nay trở thành quà tặng đặc sản của Việt Nam.
Để nâng cao thương hiệu của các sản phẩm đặc sản, ngoài việc không ngừng nâng cao chất lượng, tỉnh Đồng Tháp yêu cầu các ngành chức năng, cơ sở sản xuất chú trọng công tác đảm bảo quy trình chế biến, chọn nguồn gốc nguyên liệu sạch để đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, xứng danh là quà tặng đặc sản có tiếng từ lâu./.
