Các trụ truyền tải điện từ nhà máy điện hạt nhân Koeberg ở Nam Phi. (Nguồn: Reuters) Nam Phi sẽ sớm triển khai kế hoạch xây dựng dự án nhà máy điện hạt nhân quy mô trung bình với công suất khoảng 2.500 MW nhằm đa dạng hóa nguồn cung cấp năng lượng trong bối cảnh điện than hiện đang cung cấp tới hơn 90% tổng lượng điện tại quốc gia phát triển nhất châu Phi này.
Theo phóng viên TTXVN tại Pretoria, phát biểu trước Quốc hội Nam Phi hôm 7/5 về kế hoạch phát triển năng lượng trong giai đoạn 2020-2025, Bộ trưởng Khoáng sản và Năng lượng Gwede Mantashe cho biết trước khi triển khai kế hoạch trên, chính phủ sẽ tham khảo ý kiến đóng góp từ các nhà đầu tư tiềm năng cũng như các tập đoàn năng lượng hàng đầu thế giới.
Trong bài phát biểu, Bộ trưởng Mantashe nhấn mạnh đề án này cần phải được hoàn thành để trình chính phủ phê duyệt chậm nhất vào năm 2024. Tuy nhiên, ông không cung cấp thông tin cụ thể về thời gian khởi công cũng như dự kiến thời điểm mà nhà máy này bắt đầu đi vào hoạt động.
Theo ông Mantashe, trong trường hợp cần thiết, nước này sẵn sàng chọn một tổng thầu đủ năng lực để triển khai dự án theo phương thức xây dựng – vận hành–chuyển giao (BOT) vì mô hình này không đòi hỏi chính phủ phải cấp ngay vốn mà vẫn có thể triển khai được.
Tuyên bố của Bộ trưởng Mantashe được đưa ra trong bối cảnh Nam Phi gặp rất nhiều khó khăn từ các ảnh hưởng tiêu cực từ dịch COVID-19 hiện đang làm kiệt quệ mọi nguồn lực của quốc gia này. Dự kiến, thâm hụt ngân sách năm 2020 của nước này sẽ lên tới hai con số trong khi tốc độ tăng trưởng GDP sẽ tụt xuống mức thấp nhất trong 2 thập kỷ qua.
[UAE cấp phép vận hành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của thế giới Arab]
Dự án xây dựng hàng loạt nhà máy điện hạt nhân từng là chính sách ưu tiên trong gần 10 năm cầm quyền của cựu Tổng thống Jacob Zuma. Tuy nhiên, kể từ khi lên nắm quyền hồi tháng 2/2018, đương kim Tổng thống Cyril Ramaphosa đã loại bỏ kế hoạch này, cho rằng Nam Phi không đủ khả năng để mở rộng dự án điện hạt nhân trên quy mô lớn.
Trước đó, hồi năm 2014, Nga và Nam Phi đã ký một thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực điện hạt nhân với trị giá 50 tỷ USD. Tuy nhiên, do những khó khăn chủ quan và khách quan từ cả hai phía, thỏa thuận này đã tạm thời được gác lại.
Hiện Nam Phi là nước châu Phi duy nhất sở hữu và vận hành một nhà máy điện hạt nhân. Với công suất 1.900 MW, nhà máy có tên là Koeberg này được khởi công xây dựng năm 1976 và bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 1984./.
