Ngày 5/10, bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết ngày 15/9, Trung tâm tiếp nhận một nam bệnh nhân tên Đ.H sinh năm 1968, được chuyển đến từ Bệnh viện Cát Bà, Hải Phòng.
Bệnh nhân được chuyển đến trong tình trạng nguy kịch, liệt toàn thân, suy hô hấp nặng do liệt, cần phải thở máy, đồng tử 2 bên giãn (6mm). Tình trạng này với nền y học trước đây, hoặc với các bác sỹ ít kinh nghiệm có thể nhầm lẫn với một người đã tử vong.
Gia đình bệnh nhân cho biết, khoảng 19 giờ ngày 14/9, bệnh nhân đã tự nướng và ăn một con so bằng bát ăn cơm. Đến 22 giờ cùng ngày, bệnh nhân thấy khó thở, tê môi, lưỡi, miệng, mặt, chân tay và bắt đầu nói khó.
Gia đình đã đưa anh H đến Bệnh viện Cát Bà cấp cứu, nhưng tình trạng khó thở tăng, liệt tất cả các chân, tay và xuất hiện sụp mi nên Bệnh viện Cát Bà đã chuyển bệnh nhân lên Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, bệnh nhân đã được các bác sỹ cho thở máy và các biện pháp hồi sức tích cực.
Sau bốn ngày điều trị tích cực, hiện nay bệnh nhân đã dần hết liệt, có thể tự thở, qua cơn nguy kich và hiện tỉnh táo, tiếp xúc tốt.
Theo bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên, trường hợp của anh H. là một trường hợp ngộ độc tetrodotoxin rất điển hình. Tetrodotoxin là độc tố thần kinh, rất độc, không bị ảnh hưởng qua quá trình đun nấu, trong vòng vài phút đến vài giờ sau ăn, bệnh nhân rối loạn cảm giác (tê môi, lưỡi, chân tay), sau đó bệnh nhân nhanh chóng bị liệt toàn bộ các cơ của cơ thể, đồng tử giãn, trong đó quan trọng là liệt các cơ hô hấp, dẫn tới bệnh nhân không thể ho khạc, không thể thở được và nhanh chóng suy hô hấp, tử vong. Chất độc cũng có thể gây loạn nhịp tim, tụt huyết áp, nôn, đau bụng.
Chất độc tetrodotoxin phổ biến có ở cá nóc, tuy nhiên cũng có ở nhiều loài sinh vật khác như con so, bạch tuộc vòng xanh, sao biển, một số loài cua, sa giông, một số loài ốc biển… Điều nguy hiểm ở đây là tình trạng ngộ độc xuất hiện nhanh và rất nặng, dễ gây tử vong nếu không kịp tới bệnh viện, đặc biệt với những người ăn uống trên tàu thuyền, ngoài đảo, xa cơ sở y tế và đã từng có người tử vong trên đường vận chuyển do không kịp tới bệnh viện.
Bác sỹ Nguyên khuyến cáo, để phòng tránh các trường hợp ngộ độc và tử vong đáng tiếc, người dân luôn nhớ không ăn cá nóc, các loài sinh vật biển lạ hoặc ít khi ăn, trong trường hợp này dù là con so hay con sam cũng đều không nên ăn.
Lý do là ngay cả với các chuyên gia, việc phân biệt chắc chắn giữa các sinh vật trông hình dạng tương tự nhau nói chung là rất khó. Thực tế đã có các bài viết hướng dẫn cách phân biệt giữa con sam và con so (một loài có độc và loài không có độc) nhưng cũng không thể đảm bảo, bên cạnh đó, tên gọi thông thường và tên gọi giữa các vùng miền lại càng khác nhau và rất dễ nhầm lẫn./.
