Ngày 25/12, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá, chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo, đánh giá kết quả hoạt động điều hành giá năm 2019, đề xuất tới Thủ tướng và Chính phủ kế hoạch điều hành giá trong năm 2020.
Theo tính toán của Bộ Tài chính, chỉ số lạm phát (CPI) của năm 2019 ước tăng 2,73%. Các nguyên nhân chủ yếu làm tăng CPI trong năm 2019 do một số mặt hàng tăng giá theo quy luật hàng năm như nhóm hàng tiêu dùng (thực phẩm, dịch vụ ăn uống, đồ uống, dịch vụ giao thông công cộng, du lịch,...); giá nhiên liệu, chất đốt trong nước tăng theo giá thế giới; giá dịch vụ y tế điều chỉnh tăng theo mức tăng thêm của lương cơ bản; giá vật liệu xây dựng và nhân công tăng do nhu cầu và chi phí đầu vào.
Trong nửa cuối năm 2019, mặt bằng giá thịt lợn trong nước chịu áp lực lớn từ biến động tăng cao giá thịt lợn do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi khiến nguồn cung thịt sụt giảm.
Ở chiều ngược lại, các nguyên nhân làm giảm áp lực lên mặt bằng giá là giá lương thực giảm; giá dầu, gas, viễn thông, đường giảm...
Bên cạnh đó là nguyên nhân về công tác điều hành, phối hợp các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường giá cả; điều hành tỷ giá theo cơ chế tỷ giá trung tâm linh hoạt; chủ động tính toán, điều chỉnh giá các mặt hàng thiết yếu theo lộ trình thị trường và kịch bản của Ban chỉ đạo.
Liên quan tới các chỉ số vĩ mô quan trọng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết: “năm 2019, chắc chắn tăng trưởng kinh tế đạt trên 7%, đây là năm thứ 2 tăng trên 7%. Kinh tế vĩ mô ổn định và được gia cường thêm. Lạm phát 2,73%, thấp hơn nhiều so với tăng trưởng, giúp cho tăng trưởng càng thêm có ý nghĩa.”
Như vậy lạm phát năm 2019 thấp nhất trong 3 năm gần đây - năm 2018 là 3,54% và năm 2017 là 3,53%. Chỉ số lạm phát thấp, nằm dưới cả mức dự báo của Ban Chỉ đạo từ đầu năm là CPI tăng từ 3,3-3,9%.
Đánh giá về công tác điều hành giá năm 2019, lãnh đạo các bộ, ngành đều cho rằng Chính phủ và các địa phương đã điều hành lạm phát thành công, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế.
Ngoài các yếu tố làm giảm áp lực tới lạm phát, lãnh đạo các bộ, ngành nhấn mạnh tới cơ chế điều hành, hoạt động của Ban Chỉ đạo và sự phối hợp của các bộ, ngành tiếp tục được phát huy trong điều hòa cung cầu, minh bạch thông tin và góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Chính phủ, triệt tiêu lạm phát kỳ vọng.
[Nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế]
Bên cạnh đó là sự vào cuộc kịp thời, khách quan của các cơ quan truyền thông, báo chí về cung cầu hàng hóa.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, mặc dù nguồn cung thịt lợn thiếu hụt làm giá thịt lợn tăng nhưng xét về tổng thể, nguồn cung lương thực, thực phẩm trong nước dồi dào, tăng tới 760.000 tấn so với năm 2018, góp phần bù đắp sự thiếu hụt này.
Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng trong bối cảnh lạm phát năm 2019 thấp, nếu Bộ Y tế linh hoạt hơn trong đưa chi phí quản lý vào giá dịch vụ y tế thì lạm phát sẽ nằm trong khoảng 3,3- 3,9%, theo đúng kịch bản mà Ban Chỉ đạo điều hành giá đưa ra từ đầu năm 2019.
Hiện nay, để tích hợp chi phí quản lý vào giá dịch vụ y tế, Bộ Y tế phải xác định định mức kinh tế - kỹ thuật của 9.000 loại dịch vụ. Vừa qua, Bộ Y tế mới xác định được định mức của 60 dịch vụ phổ biến nên chưa thể ban hành Thông tư hướng dẫn việc điều chỉnh giá dịch vụ y tế trong năm 2019.
(Ảnh: Võ Dung/TTXVN) Về kịch bản điều hành giá năm 2020, Cục quản lý giá (Bộ Tài chính), Ngân hàng Nhà nước và Tổng cục Thống kê đều đưa ra các kịch bản riêng, trong đó đều có 2 kịch bản dưới 4% và kịch bản cuối cùng xấu nhất là trên 4%.
Cục trưởng Cục quản lý giá Nguyễn Anh Tuấn cho biết, dù là kịch bản nào thì trong quý 1/2020 lạm phát sẽ tăng cao trên 4% vì sức ép tăng giá từ các mặt hàng thịt lợn (giá tăng khoảng 5%, một số mặt hàng phục vụ Tết Nguyên đán và giá xăng, giá gas). Ông Tuấn đề nghị trong quý 1 không nên điều chỉnh bất kỳ giá dịch vụ do Nhà nước quản lý.
Đối với giá thịt lợn, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết có hiện tượng găm hàng để tăng giá. “Vừa qua kiểm tra ở Bắc Giang, giá 140.000/kg mà người nuôi chưa bán. Hưng Yên là 160.000-170.000 đồng/kg.” Tuy nhiên, ông Tiến cho biết, từ tháng 1/2020 sẽ bắt đầu cung ứng thịt lợn từ tái đàn và tiếp tục nhập khẩu thịt lợn để đáp ứng nhu cầu người dân.
Theo số liệu từ Hải quan, sau 11 tháng, Việt Nam đã cho nhập 111.000 tấn thịt lợn, tăng 108% về khối lượng và tăng 97% về trị giá.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng điều hành giá năm 2020 cần phải được xem xét dựa trên các khía cạnh xung đột thương mại và địa chính trị trên toàn cầu, việc điều hành linh hoạt tỷ giá và chính sách tiền tệ theo thị trường và phát huy cơ chế điều phối giữa các bộ, ngành, địa phương...
Sau khi nghe ý kiến của các bộ, ngành, Phó Thủ tướng đánh giá công tác điều hành giá năm 2020 sẽ thách thức hơn hơn năm 2019 nhưng Ban Chỉ đạo thống nhất lựa chọn điều hành lạm phát năm 2020 từ 3,59% đến 3,91%.
“Mặc dù sức ép lên lạm phát còn nhiều, nhất là sức ép từ giá thịt lợn sẽ đẩy lạm phát trong quý 1 tăng cao trên 4%, nhưng Ban Chỉ đạo nhận thấy hoàn toàn khả thi khi để lạm phát cả năm 2020 dưới 4% theo yêu cầu của Quốc hội, trên nguyên tắc tuân thủ yêu cầu của thị trường, cung-cầu hàng hóa,” Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trưởng Ban chỉ đạo điều hành giá khẳng định.
Về bảo đảm nguồn cung thịt lợn, Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ và đáp ứng nhu cầu nhân dân: “Không để thiếu thịt lợn. Nếu thiếu thì phải nhập khẩu ngay.”
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành không điều chỉnh giá các dịch vụ công trong quý 1 và quý 4/2020; điều hòa cung cầu, bảo đảm nguồn cung cho nền kinh tế, không để xảy ra thiếu hàng, sốt giá tất cả các loại hàng.
Riêng đối với thịt lợn, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường kiểm soát dịch bệnh, tái đàn lợn an toàn sinh học, tạo điều kiện thuận lợi trong kiểm soát để lưu thông tốt thịt lợn giữa các địa phương, kiểm soát chặt buôn bán lợn, thịt lợn qua biên giới; có giải pháp dự phòng cung ứng thịt cho Tết Canh Tý và cả sau Tết; kiểm tra xử lý nghiêm hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng cường thêm cung cấp thông tin từ cơ sở.
Đối với các mặt hàng thiết yếu khác, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương trong năm 2020 hoàn thành sửa biểu giá điện hiện hành, điều hành giá xăng dầu theo tín hiệu thị trường thế giới kết hợp với sử dụng linh hoạt Quỹ bình ổn giá; giao Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm nghiên cứu đề xuất sửa Luật Đất đai, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và các địa phương đánh giá tác động của việc thay đổi khung giá đất theo Nghị định số 96/2019/NĐ-CP của Chính phủ./.
