Theo đánh giá của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, gần chục năm trở lại đây, tình hình thời tiết trên cả nước đã có những biểu hiện bất thường với hàng loạt hiện tượng cực đoan hiếm gặp như: Mưa đá, băng tuyết, cuồng phong và siêu bão.
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Vietnam+ chiều ngày 14/2, ông Bùi Minh Tăng, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho rằng những hiện tượng trên sẽ tiếp tục xảy ra, và năm 2014 này có thể sẽ là năm của các siêu bão.
PV - Năm 2013 là một năm ghi nhận rất nhiều kỷ lục về thời tiết. Với kinh nghiệm nhiều năm làm nghề dự báo, ông có phân tích sâu hơn về những hiện tượng này?
Ông Bùi Minh Tăng: Năm 2013 đúng là một năm thời tiết diễn biến rất phức tạp. Nhiều hiện tượng cực đoan-những cái chưa từng xảy ra trước đây, nay đã liên tiếp xuất hiện như gia tăng số cơn bão, mưa đá, băng tuyết và triều cường lớn nhất gần 60 năm qua...
Nguyên nhân dẫn tới những hiện tượng thời tiết cực đoan này, một phần là do biến động của khí quyển và biến đổi khí hậu ngày càng mạnh hơn. Do đó, các hiện tượng cực đoan mà trước đây chúng ta ít gặp, giờ đã xảy ra.
Trước đây, khí hậu của trái đất tương đối ổn định. Có thể nói, nó là một cỗ máy tương đối ổn định, còn giờ mọi thứ đã biến động rất nhiều theo hướng tiêu cực. Có năm rất ít bão, có năm xuất hiện nhiều bão kèm theo những cơn bão rất mạnh như bão Hải Yến, (đây là một trong ba cơn bão mạnh nhất loài người ghi nhận từ trước đến nay.)
Hay như đợt lạnh giữa tháng 12 vừa qua được xem là đợt lạnh kéo dài cùng với mưa tuyết hiếm gặp, chưa từng có.
PV - Với diễn biến thời tiết cực đoan như vậy, theo ông, tình hình thời tiết trong năm 2014 có gì biến động và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như siêu báo có tiếp tục xảy ra?
Ông Bùi Minh Tăng : Theo kinh nghiệm nghiên cứu của tôi thì năm nào nước ta cũng phải “hứng” chịu các hiện tượng thời tiết cực đoan, không hiện tượng này thì hiện tượng khác. Ví dụ như trong năm 2013, bão và triều cường là hai hiện tượng phổ biến nhất.
Hiện nay, các nhà khoa học cũng đang đưa ra dự báo rằng mặt trời đang hoạt động yếu đi. Điều này có thể sẽ khiến trái đất rơi vào một thời kỳ lạnh hơn so với trước. Do đó, trong năm 2014 này chúng ta nên ở thế sẵn sàng để đối phó với các biến động cực đoan của thời tiết, khí hậu như: Số lượng cơn bão sẽ tiếp tục gia tăng, và nhiều siêu bão có thể sẽ xảy ra.
Trước măt, ngay sau đợt lạnh này, các tỉnh phía Bắc sẽ tiếp tục phải hứng chịu ít nhất là 1-2 đợt rét đậm. Tuy nhiên, những đợt rét này sẽ không kéo dài và nhiệt độ cũng không xuống quá thấp. Vào mùa hè, chúng ta cũng sẽ phải đón nhận những đợt nóng kỷ lục. Cùng với hạn hán kỷ lục, lượng mưa cũng sẽ thiết lập kỷ lục mới.
PV - Nói như vậy nghĩa là không phải là trái đất đang có xu hướng nóng lên, số lượng cơn mưa giảm và khô hạn gia tăng?
Ông Bùi Minh Tăng: Nghiên cứu biến đổi khí hậu là chu kỳ rất dài, người ta có thể suy đoán chu kỳ biến đổi khí hậu từ vài chục năm đến trăm năm. Tuy nhiên, trong khoảng thời gian đó lại có những chu kỳ biến động nhỏ hơn cùng với những thay đổi khó lường về thời tiết.
Trước đây các chu kỳ của thời tiết khá điều hòa, còn giờ nó biến động rất nhiều do biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu đã có những biểu hiện cụ thể với các hiện tượng cực đoan và các khuynh hướng của khí hậu đang bị giãn cả về 2 phía: Lạnh hơn và nóng hơn.
Theo cá nhân tôi, trong thời gian tới trái đất sẽ lạnh hơn trong một giai đoạn ngắn như mùa đông năm nay, nhưng đến mùa hè, mọi chuyện sẽ khác. Do đó, trong năm nay, nắng nóng dẫn tới hạn hán có thể vẫn diễn ra trên diện rộng.
PV - Cùng với những hiện tượng thời tiết cực đoan trên, những hiện tượng hiếm gặp ở Việt Nam như vòi rồng, bão tuyết… liệu có xuất hiện trong năm 2014 không, thưa ông?
Ông Bùi Minh Tăng: Trước mắt, trong tháng 2, tháng 3 này, các tỉnh vùng cao có thể sẽ tiếp tục có những đợt lạnh đậm gây mưa tuyết ở một nơi. Tuy nhiên, khoảng từ tháng 5 đến tháng 8 có thể sẽ có những đợt nắng nóng kỷ lục ở khu vực Bắc Bộ, Trung Bộ với những số liệu kỷ lục chúng tôi chưa từng quan trắc được.
Đặc biệt, do biến đổi khí hậu đang ngày phức tạp hơn nên thời gian tới, các hiện tượng như dông, tố, lốc, mưa đá, lốc xoáy có thể sẽ xảy ra mạnh hơn ở mọi khu vực trên cả nước, đặc biệt ở các tỉnh Bắc Bộ, Tây Nguyên.
Riêng về hiện tường vòi rồng, tôi cho rằng Việt Nam sẽ hiếm gặp, nhưng sẽ hay gặp tố, lốc kèm theo gió mạnh làm tốc mái nhà, sập nhà. Do đó, trong mùa hè tới đây, người dân các tỉnh cần theo dõi các bản tin dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương, cũng như chủ động phòng ngừa để tránh những thiệt hạt về người và tài sản.
Xin cảm ơn ông!./.