Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, chương trình Hồ sơ An ninh quốc gia của Đại học George Washington (Mỹ) vừa công bố tài liệu cho thấy các lực lượng vũ trang Mỹ từng soạn thảo kế hoạch tấn công quân sự Cuba và lập ra tại đảo quốc Caribe này một chính phủ lâm thời do một “tư lệnh và thống đốc quân sự” đứng đầu.
Theo tài liệu mới được công bố nhân 55 năm Cuộc khủng hoảng tên lửa (10/1962) mà Cuba gọi là Cuộc khủng hoảng Tháng Mười khi các tên lửa chiến lược của Liên Xô trước đây được triển khai tại Cuba, những người lập kế hoạch này thậm chí còn soạn thảo sẵn “Tuyên ngôn số 1 của Chính phủ quân sự” trong đó áp đặt: “Tất cả mọi người trên lãnh thổ bị chiếm đóng phải tuận lệnh tức thì và không chất vấn mọi luật lệ và mệnh lệnh của chính phủ quân sự” và “mọi sự kháng cự lại Lực lượng vũ trang Mỹ sẽ bị loại bỏ bằng sức mạnh. Những kẻ vi phạm nghiêm trọng nhất sẽ bị xử lý nghiêm khắc.”
[Một bước lùi mới trong quan hệ giữa ngoại giao Mỹ-Cuba]
Dự thảo tuyên bố này cũng nhấn mạnh, khi chính quyền Castro bị hủy diệt hoàn toàn và Washington đã thiết lập một chính phủ mới ở Cuba, thì các lực lượng quân sự của Mỹ “sẽ rút lui và tình hữu nghị truyền thống giữa Mỹ và Cuba sẽ một lần nữa được đảm bảo.”
Kế hoạch xâm lược chớp nhoáng Cuba khi đó bao gồm việc thả hàng nghìn tờ rơi bằng máy bay, với nội dung cảnh cáo người dân Cuba phải ở nhà vì “mọi vật di động đều là mục tiêu công kích” và “trong vài ngày tới, lực lượng vũ trang Mỹ sẽ nắm quyền tạm thời tại đất nước bạn.”
Tuy nhiên, công tác chuẩn bị cho kế hoạch hiếu chiến này bị hoãn lại ngày 28/10/1962, sau khi Moskva quyết định rút các tên lửa đạn đạo trên khỏi Cuba, sau một thỏa thuận bí mật song phương (không có sự tham dự của Cuba) và đổi lại, Washington cũng rút các tên lửa Jupiter của mình triển khai tại Thổ Nhĩ Kỳ nhắm vào Liên Xô.
Giáo sư Peter Kornbluh, giám đốc dự án Lưu trữ về Cuba của chương trình Hồ sơ An ninh quốc gia, nhận định “việc giải quyết cuộc khủng hoảng đã tránh được một cuộc đối đầu quân sự có thể là đẫm máu lịch sử Mỹ Latinh.”
Hiện tại, ngoài toàn bộ văn bản này, Hồ sơ An ninh quốc gia còn công bố toàn văn các đánh giá mật về diễn biến của cuộc khủng hoảng và các văn bản liên quan khác./.
