Theo phóng viên TTXVN tại London, phần "Nhà trại tử thần" Auschwitz-Birkenau mà Mỹ thuê của Ba Lan trong hai thập kỷ qua đã được trả cho nước chủ nhà sau nhiều cuộc thương lượng kéo dài giữa các bên liên quan.
Trên trang web của mình, Bảo tàng Auschwitz-Birkenau (Ba Lan) cho biết phần nhà trại nói trên đã cập cảng Gdynia của Ba Lan ngày 29/12 và sẽ được bảo tồn trước khi được lắp ráp với nửa còn lại ở làng Brezezinka, tên Đức là Birkenau, của Ba Lan giáp giới với Đức.
Quá trình bảo tồn và lắp ghép phần nhà này có thể kéo dài 3 năm.
Theo Giám đốc Bảo tàng Piotr Cywinski, việc đưa phần nhà trại cho thuê về vị trí ban đầu thể hiện quyết tâm của Chính phủ Ba Lan bảo vệ tính xác thực và toàn vẹn của chứng tích lớn nhất thế giới về nạn tàn sát người Do Thái trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Phần nhà trại Mỹ thuê của Ba Lan là một trong những hiện vật chính tại Bảo tàng Mỹ về nạn tàn sát người Do Thái, đặt ở thủ đô Washington của nước này.
Bảo tàng Mỹ về nạn tàn sát người Do Thái muốn kéo dài hợp đồng thuê phần nhà này, song phía Ba Lan đã đòi lại sau khi Warsaw năm 2003 thông qua quy định mới, hạn chế việc cho thuê các hiện vật lịch sử hay mỹ thuật không quá năm năm.
Các cuộc thương lượng kéo dài giữa các bảo tàng và chính phủ hai nước về vấn đề này đã chấm dứt tháng 10 vừa qua, sau khi Bảo tàng Mỹ đồng ý trả lại phần nhà trên cho Ba Lan.
Phần nhà trại nói trên thuộc nhà trại Auschwitz-Birkenau có kết cấu bằng gỗ, hay còn gọi là Nhà trại số 30.
Đây là nhà trại duy nhất còn sót lại trong số các khu nhà trại được xây dựng theo kiểu này trước tháng 9/1943.
Phátxít Đức đã dồn người Do Thái ở trại tập trung Theresienstadt qua biên giới với Ba Lan đến trại Auschwitz-Birkenau và đã giết hại khoảng 1,5 triệu người, phần lớn là người Do Thái, ở trại này trong khoảng thời gian từ năm 1940 đến năm 1945./.