Nhật Bản và Mỹ ngày 6/4 đã phác thảo khung thời gian cho việc tái bố trí Căn cứ Không quân Futenma của lính thủy đánh bộ Mỹ ở tỉnh Okinawa theo đó phần đất dùng cho căn cứ này sẽ được hoàn trả trong “tài khóa 2022 hoặc muộn hơn.”
Tuy nhiên, việc di dời căn cứ lính thủy ra khỏi thành phố đông dân cư Ginowan trên hòn đảo chính Okinawa và hoàn trả mặt bằng cho phía Nhật Bản vẫn còn phụ thuộc vào việc tái bố trí các chức năng làm bãi đỗ và cất cánh cho máy bay của Futenma đến mội địa điểm nào đó trong tỉnh này.
Phát biểu trước báo giới, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết kế hoạch mới, mà hai bên ấn định khung thời gian cho việc hoàn trả một số diện tích đất ở phía Nam Căn cứ Không quân Kadena của Mỹ tại hòn đảo này, “thể hiện ý chí mạnh mẽ” của hai nước nhằm giảm bớt “gánh nặng” của sự hiện diện quân sự Mỹ đối với các cộng đồng dân cư ở Okinawa.
Ông Abe khẳng định Chính phủ sẽ nỗ lực hết sức để tiến trình hoàn trả đất diễn ra càng sớm càng tốt.
Kế hoạch nêu trên cũng xác định việc hoàn trả một phần nhỏ của Căn cứ không quân trong năm nay “hoặc chậm hơn” nhằm đáp ứng đủ điều kiện cho yêu cầu “hoàn trả lập tức” theo thỏa thuận song phương hồi tháng 4/2012.
Thỏa thuận vào tháng 4/2012 quy định các phần đất của Trại Zukeran và Khu vực dịch vụ Makiminato sẽ được hoàn trả lập tức sau khi hoàn tất các thủ tục cần thiết. Theo kế hoạch mới, phần lớn những phần đất này có thể được ban giào lại cho Nhật Bản trong tài khoá 2014 hoặc muộn hơn.
[Mỹ hoàn trả một số khu vực đảo Okinawa cho Nhật ]
Phần đất sử dụng cho Khu vực dịch vụ Makiminato ở Urasoe, mà giới chức địa phương muốn trao trả sớm do vai trò mang tính huyết mạch của nó đối với Okinawa, có thể sẽ về quyền quản lý của Nhật Bản trong tài khóa 2025 hoặc muộn hơn. Phần còn lại của khu vực dịch vụ nằm ven biển có thể sẽ được chuyển giao trong tài khóa 2024 hoặc chậm hơn.
Gần 90% đất trên tổng số hơn 570ha dùng cho hai căn cứ và ba khu vực của quân đội Mỹ ở phía Nam Căn cứ Kadena có thể được chuyển giao ngay khi có mặt bằng để tái bố trí ở Okinawa hoặc khi lính thủy Mỹ tái bố trí bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản. Ba khu vực được nhắc tới ở trên bao gồm Trại Kuwae, cảng Naha và Căn cứ xe tăng Kuwae số 1.
[Chính phủ Nhật cử “thuyết khách” xuống Okinawa]
Kế hoạch vẫn bỏ ngỏ khung thời gian hoàn trả toàn bộ các căn cứ và khu vực cũng như địa điểm tái bố trí theo đó Nhật Bản và Mỹ sẽ cập nhật và công bố lộ trình thời gian hoàn trả đất 3 năm một lần.
Việc bàn giao mặt bằng đất của Căn cứ Futenma cho Nhật Bản phụ thuộc vào việc tái bố trí căn cứ này tới khu vực ven biển Nago, một thành phố khác ở Okinawa, theo thỏa thuận song phương.
Tuy nhiên, sự phản đối của dư luận địa phương với việc tái bố trí căn cứ như dự kiến, vốn có liên quan đến việc giải phóng mặt bằng, hiện vẫn còn khá mạnh mẽ.
Nhật Bản và Mỹ đã nhất trí hồi năm 2006 là sẽ tái bố trí căn cứ Futenma đến Nago cho đến năm 2014 nhưng năm 2011, hai bên đã rút thời hạn này do kế hoạch tái bố trí bị ách lại.
Hai bên từng khẳng định sẽ mất từ 8-10 năm để thực hiện việc tái bố trí kể từ thời điểm công việc giải phóng mặt bằng bắt đầu./.
Tuy nhiên, việc di dời căn cứ lính thủy ra khỏi thành phố đông dân cư Ginowan trên hòn đảo chính Okinawa và hoàn trả mặt bằng cho phía Nhật Bản vẫn còn phụ thuộc vào việc tái bố trí các chức năng làm bãi đỗ và cất cánh cho máy bay của Futenma đến mội địa điểm nào đó trong tỉnh này.
Phát biểu trước báo giới, Thủ tướng Shinzo Abe cho biết kế hoạch mới, mà hai bên ấn định khung thời gian cho việc hoàn trả một số diện tích đất ở phía Nam Căn cứ Không quân Kadena của Mỹ tại hòn đảo này, “thể hiện ý chí mạnh mẽ” của hai nước nhằm giảm bớt “gánh nặng” của sự hiện diện quân sự Mỹ đối với các cộng đồng dân cư ở Okinawa.
Ông Abe khẳng định Chính phủ sẽ nỗ lực hết sức để tiến trình hoàn trả đất diễn ra càng sớm càng tốt.
Kế hoạch nêu trên cũng xác định việc hoàn trả một phần nhỏ của Căn cứ không quân trong năm nay “hoặc chậm hơn” nhằm đáp ứng đủ điều kiện cho yêu cầu “hoàn trả lập tức” theo thỏa thuận song phương hồi tháng 4/2012.
Thỏa thuận vào tháng 4/2012 quy định các phần đất của Trại Zukeran và Khu vực dịch vụ Makiminato sẽ được hoàn trả lập tức sau khi hoàn tất các thủ tục cần thiết. Theo kế hoạch mới, phần lớn những phần đất này có thể được ban giào lại cho Nhật Bản trong tài khoá 2014 hoặc muộn hơn.
[Mỹ hoàn trả một số khu vực đảo Okinawa cho Nhật ]
Phần đất sử dụng cho Khu vực dịch vụ Makiminato ở Urasoe, mà giới chức địa phương muốn trao trả sớm do vai trò mang tính huyết mạch của nó đối với Okinawa, có thể sẽ về quyền quản lý của Nhật Bản trong tài khóa 2025 hoặc muộn hơn. Phần còn lại của khu vực dịch vụ nằm ven biển có thể sẽ được chuyển giao trong tài khóa 2024 hoặc chậm hơn.
Gần 90% đất trên tổng số hơn 570ha dùng cho hai căn cứ và ba khu vực của quân đội Mỹ ở phía Nam Căn cứ Kadena có thể được chuyển giao ngay khi có mặt bằng để tái bố trí ở Okinawa hoặc khi lính thủy Mỹ tái bố trí bên ngoài lãnh thổ Nhật Bản. Ba khu vực được nhắc tới ở trên bao gồm Trại Kuwae, cảng Naha và Căn cứ xe tăng Kuwae số 1.
[Chính phủ Nhật cử “thuyết khách” xuống Okinawa]
Kế hoạch vẫn bỏ ngỏ khung thời gian hoàn trả toàn bộ các căn cứ và khu vực cũng như địa điểm tái bố trí theo đó Nhật Bản và Mỹ sẽ cập nhật và công bố lộ trình thời gian hoàn trả đất 3 năm một lần.
Việc bàn giao mặt bằng đất của Căn cứ Futenma cho Nhật Bản phụ thuộc vào việc tái bố trí căn cứ này tới khu vực ven biển Nago, một thành phố khác ở Okinawa, theo thỏa thuận song phương.
Tuy nhiên, sự phản đối của dư luận địa phương với việc tái bố trí căn cứ như dự kiến, vốn có liên quan đến việc giải phóng mặt bằng, hiện vẫn còn khá mạnh mẽ.
Nhật Bản và Mỹ đã nhất trí hồi năm 2006 là sẽ tái bố trí căn cứ Futenma đến Nago cho đến năm 2014 nhưng năm 2011, hai bên đã rút thời hạn này do kế hoạch tái bố trí bị ách lại.
Hai bên từng khẳng định sẽ mất từ 8-10 năm để thực hiện việc tái bố trí kể từ thời điểm công việc giải phóng mặt bằng bắt đầu./.
Hữu Thắng/Tokyo (Vietnam+)