Ngày 27/5, sau cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết hai nước có thể sẽ đưa ra một số thông báo chung liên quan đến thương mại song phương vào tháng Tám tới.
Khi mở đầu cuộc gặp với Thủ tướng Abe, Tổng thống Trump đã nói: ”Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ công bố một số điều vào tháng Tám tới và chúng sẽ rất có lợi cho cả hai quốc gia." Tổng thống Trump cũng cho biết Tokyo và Washington đang nghiên cứu các biện pháp để giải quyết tình trạng “mất cân bằng lớn" trong hoạt động thương mại giữa hai nước.
Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ cũng đề cập ông và Thủ tướng Abe sẽ tập trung vào các vấn đề như quân sự, thương mại và bán đảo Triều Tiên trong cuộc gặp của họ. Cuộc gặp này một phần của chuyến thăm cấp nhà nước kéo dài bốn ngày (từ 25-28/5) của ông Trump tới Nhật Bản.
[Tổng thống Mỹ Donald Trump hội kiến Nhật hoàng Naruhito]
Mỹ và Nhật Bản đã khởi động các cuộc đàm phán giữa hai bên vào tháng 9/2018. Trong cuộc gặp hồi tháng 4/2019, Tokyo và Washington đã bắt đầu các cuộc thương lượng về thương mại đối với nông sản, ô tô, và đồng ý khởi động đàm phán về thương mại kỹ thuật số, bao gồm cả thương mại điện tử, vào một thời điểm thích hợp sau này.
Tuy nhiên, giới quan sát chỉ ra rằng căng thẳng trong thương mại song phương chưa được giải quyết. Các nhà đàm phán của Mỹ và Nhật Bản cho đến nay vẫn chưa thể thu hẹp khoảng cách và đạt được một thỏa thuận như Tổng thống Trump mong muốn.
Mất cân bằng thương mại luôn là một vấn đề mà Chính phủ Mỹ đưa ra để thực thi những chính sách “mạnh tay” đối với các quốc gia có thặng dư lớn trong hoạt động thương mại với Mỹ, bao gồm cả Nhật Bản. Trong tháng 4/2019, thặng dư thương mại hàng hóa chung của Nhật Bản giảm tới 90,3% xuống còn 60,4 tỷ yen (550 triệu USD), chủ yếu do lượng hàng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh. Nhưng thặng dư của nước này với Mỹ lại tăng 17,7% lên 723,2 tỷ yen (6,55 tỷ USD) trong cùng tháng, một phần do xuất khẩu ô tô sang thị trường này tăng 8,3%.
Nhật Bản đã “dễ thở” hơn khi Mỹ hồi tháng Năm đồng ý trì hoãn áp thuế cao hơn đối với ô tô và phụ tùng ô tô nhập khẩu từ nước này trong vòng sáu tháng, mặc dù vẫn có lo ngại rằng chính quyền của Tổng thống Trump sẽ sử dụng những lời đe dọa về thuế và hạn ngạch nhập khẩu để gây áp lực buộc Tokyo phải nhượng bộ.
Mỹ cũng đang thúc giục Nhật Bản cắt giảm thuế đối với các sản phẩm nông nghiệp Mỹ như thịt bò, thịt lợn và lúa mì, giữa lúc nông dân nước này khó cạnh tranh hơn sau khi Chính phủ Mỹ rút khỏi các hiệp định thương mại tự do.
Về phần mình, Nhật Bản đã kêu gọi Mỹ xóa bỏ thuế đối với các sản phẩm công nghiệp nhập khẩu./.