Đài RFI đưa tin, lần đầu tiên từ gần hai thập niên qua, Mỹ và Nhật Bản đã xem xét lại hợp tác quốc phòng giữa hai nước để đối phó với sự bành trướng quân sự của Trung Quốc, cũng như để thích ứng với vai trò ngày càng lớn của Nhật trong phòng thủ khu vực.
Một báo cáo tạm thời công bố hôm 8/10 cho biết Washington và Tokyo đang tiến đến "một mối hợp tác rộng lớn hơn, đòi hỏi tăng cường các năng lực và chia sẻ trách nhiệm lớn hơn."
Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1997, hai nước đồng minh xem xét lại hợp tác quốc phòng trong bối cảnh căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc gia tăng do tranh chấp chủ quyền các đảo ở biển Hoa Đông, cũng như quan ngại về chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.
Theo các quan chức Nhật Bản, những nguyên tắc mới của hợp tác quốc phòng sẽ bao gồm các lĩnh vực như phòng thủ bằng tên lửa, thiết bị quân sự và an ninh hàng hải, "để thích ứng tốt hơn với môi trường an ninh đang thay đổi."
Theo nhận định của hãng tin AP, việc điều chỉnh nguyên tắc hợp tác quốc phòng Mỹ-Nhật sẽ là một nhân tố trong việc thay đổi chính sách của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, để Tokyo có thể đảm nhận nhiều trách nhiệm hơn trong việc phòng thủ cho riêng Nhật Bản cũng như cho khu vực.
Như vậy, Nhật Bản sẽ san sẻ bớt gánh nặng quân sự cho Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương.
Hồi tháng Bảy, Chính phủ Nhật Bản đã thông qua việc diễn giải lại Hiến pháp hòa bình của nước này, cho phép quân đội Nhật bảo vệ Mỹ và các đồng minh khác trong khuôn khổ quyền "phòng vệ tập thể."
Tháng 12/2013, Tokyo cũng đã thông qua chính sách quốc phòng mới, đặt ưu tiên cho việc bảo vệ các hải đảo phía Nam, nhất là quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp với Trung Quốc trên biển Hoa Đông./.