Ngày 3/4, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đã công bố một danh sách các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc có thể là mục tiêu của hoạt động đánh thuế để phản ứng với các hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc liên quan việc Trung Quốc "cưỡng ép" các công ty Mỹ chuyển giao công nghệ và tài sản thuộc quyền sở hữu trí tuệ.
Thông báo của USTR cho biết căn cứ vào hoạt động điều tra theo Điều 301 của USTR, Tổng thống Donald Trump đã thông báo hồi tháng Ba rằng Mỹ sẽ áp thuế khoảng 50 tỷ USD đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và tiến hành các bước đi tiếp theo để phản ứng trước chính sách bắt buộc chuyển giao công nghệ của Trung Quốc.
Những chính sách này đã thúc đẩy ý đồ nắm giữ vai trò lãnh đạo về kinh tế của Trung Quốc từ chương trình phát triển công nghiệp với nền công nghệ tiên tiến, được biết đến với tên gọi “Made in China 2025."
Danh sách những sản phẩm dự kiến bị áp thuế dựa trên sự phân tích kinh tế liên ngành của Mỹ và nhằm vào các sản phẩm được hưởng lợi từ kế hoạch phát triển công nghiệp của Trung Quốc, đồng thời hạn chế đến mức thấp nhất tác động đối với nền kinh tế Mỹ.
Các ngành công nghiệp bị đánh thuế của Trung Quốc gồm hàng không vũ trụ, công nghệ thông tin và truyền thông, robot, máy móc.
Danh sách dự kiến ước tính 1.300 sản phẩm riêng lẻ và phải trải qua đợt đánh giá bổ sung dưới hình thức lấy ý kiến đánh giá của dư luận Mỹ, gồm cả điều trần tại Quốc hội Mỹ. Sau khi hoàn thành tiến trình này, USTR sẽ đưa ra bản danh sách cuối cùng về những sản phẩm của Trung Quốc sẽ bị đánh thuế bổ sung.
[Mỹ quyết định áp thuế cao đối với mặt hàng lá nhôm của Trung Quốc]
Theo hoạt động điều tra của Điều 301, tổng số các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc bị đánh thuế có giá trị tương đồng với những thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ bắt nguồn từ chính sách bắt buộc chuyển giao công nghệ của Trung Quốc.
Thông báo của USTR được đưa ra sau vài ngày chính cơ quan này chính thức gửi yêu cầu tham vấn với Trung Quốc lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) với cáo buộc Trung Quốc phân biệt đối xử trong chuyển giao công nghệ. Những cuộc tham vấn này là bước đi đầu tiên trong tiến trình giải quyết tranh chấp của WTO.
Nếu Mỹ và Trung Quốc không thể đạt được thỏa thuận thông qua tham vấn, Mỹ có thể yêu cầu thành lập cơ quan giải quyết tranh chấp thuộc WTO để đánh giá về các vấn đề liên quan./.