Ngày 30/1 tại Cairo, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã gặp và thảo luận với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi về những nỗ lực hiện nay nhằm giảm căng thẳng giữa Israel và Palestine.
Cuộc thảo luận diễn ra trong khuôn khổ chuyến công du ba ngày của Ngoại trưởng Mỹ đến Trung Đông-Bắc Phi, đúng vào dịp Mỹ và Ai Cập kỷ niệm 100 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao.
Tại Cairo, ông Blinken cho biết Mỹ muốn củng cố "quan hệ đối tác chiến lược" với Ai Cập - nước hiện đang nhận viện trợ quân sự lớn của Washington để giúp hòa giải cuộc xung đột Israel-Palestine.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Blinken và Tổng thống al-Sisi cũng đề cập đến các vấn đề khác ở khu vực, bao gồm những nỗ lực nhằm phá vỡ thế bế tắc giữa các phe phái đối địch ở Libya và tái khởi động quá trình chuyển đổi chính trị ở Sudan.
Ông Blinken nhấn mạnh tầm quan trọng của Thỏa thuận chính trị khung đối với nguyện vọng của người dân Sudan, cũng như sự ủng hộ thống nhất của cộng đồng quốc tế đối với việc tổ chức bầu cử ở Libya.
Dự kiến, trong ngày 30/1, Ngoại trưởng Blinken sẽ đến Jerusalem và có cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, sau đó ông sẽ đến Ramallah để gặp Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas.
Ông Blinken từng lên kế hoạch thăm Israel sau khi Thủ tướng Netanyahu trở lại nắm quyền hồi cuối tháng 12, nhưng chuyến đi lần này mang ý nghĩa khẩn cấp hơn sau một số vụ bạo lực vừa xảy ra tại đây.
Chuyến công du là một phần trong nỗ lực của chính quyền Tổng thống Joe Biden nhằm thể hiện cam kết với chính quyền của Thủ tướng Netanyahu. Ngoại trưởng Blinken là quan chức cấp cao thứ ba của Mỹ tới Trung Đông chỉ trong vòng một tháng qua.
[Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken công du Ai Cập, Israel và Bờ Tây]
Trong bối cảnh căng thẳng giữa Palestine và Israel bùng phát từ đầu tháng Một, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 29/1 cũng đã lên tiếng kêu gọi giới chức ngoại giao Palestine và Israel nỗ lực hết sức nhằm tránh leo thang căng thẳng liên quan các vụ bạo lực tại Jerusalem và Bờ Tây.
Bộ Ngoại giao Nga thông báo Ngoại trưởng Lavrov đã có các cuộc điện đàm với các nhà ngoại giao cấp cao của Palestine và Israel.
Thông báo nêu rõ: "Ông Sergei Lavrov kêu gọi giới chức Israel và Palestine thể hiện trách nhiệm tối đa, đồng thời kiềm chế mọi hành động có thể khiến tình hình xấu đi hơn nữa."
Ngoại trưởng Nga cũng nhấn mạnh "sự cấp thiết" của việc Bộ Tứ trung gian hòa giải quốc tế nối lại các cuộc đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine.
Cùng ngày 29/1, Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) cũng lên tiếng kêu gọi Israel và Palestine kiềm chế bạo lực và giảm leo thang căng thẳng sau các vụ bạo lực liên tiếp khiến hàng chục người của cả hai bên thiệt mạng những ngày qua.
Thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này đang theo dõi sát tình hình và kêu gọi các bên, đặc biệt là Israel, cần bình tĩnh và không để bạo lực vượt tầm kiểm soát.
Thông cáo trên cho rằng xung đột tái diễn là do giải pháp hai nhà nước không được thực hiện và cộng đồng quốc tế luôn từ chối nguyện vọng chính đáng lâu nay của người Palestine là thành lập một nhà nước độc lập; đồng thời kêu gọi những hành động khẩn trương tạo điều kiện nối lại hòa đàm giữa Palestine và Israel, hướng tới một giải pháp toàn diện, công bằng và lâu dài.
Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại EU Josep Borrell ra tuyên bố chính thức nêu rõ "EU hoàn toàn thừa nhận những lo ngại chính đáng của Israel,” nhưng “chúng tôi phải nhấn mạnh rằng vũ lực sát thương chỉ được sử dụng như là phương sách cuối cùng khi không thể tránh khỏi để bảo vệ sinh mạng cho người dân."
Quan chức EU kêu gọi hai bên làm mọi điều có thể nhằm giảm leo thang tình hình và khởi động lại quan hệ hợp tác an ninh như một thành tố quan trọng nhằm ngăn chặn bạo lực tiếp diễn.
Ngày 28/1, Ai Cập cảnh báo về một đợt leo thang bạo lực giữa Palestine và Israel, kêu gọi các bên “kiềm chế tối đa và chấm dứt các biện pháp gây hấn và khiêu khích.”
Ai Cập cũng cảnh báo nguy cơ “rơi vào vòng luẩn quẩn của bạo lực làm xấu đi tình hình chính trị và nhân đạo, đồng thời làm suy yếu các nỗ lực nhằm đạt được hòa bình và mọi cơ hội khôi phục tiến trình hòa bình” Trung Đông giữa Palestine và Israel.
Theo Bộ Y tế Palestine, xung đột với binh sỹ Israel trong tháng Một này đã khiến khoảng 32 người Palestine thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương.
Trong khi đó, truyền thông Israel cho biết trong ngày 27/1 có tám người Israel thiệt mạng trong một vụ tấn công bằng súng gần một giáo đường Do Thái tại khu vực Neve Yaakov ở Jerusalem.
Một ngày sau đó, một vụ tấn công khác tại thành phố này cũng khiến hai người bị thương nặng./.