Sáng 14/11, Quốc hội đã thảo luận và cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã tham gia giải trình, làm rõ thêm ý kiến của đại biểu Quốc hội về dự án luật trên.
Cho rằng quy định Chính phủ quyết định khu kinh tế ven biển được miễn thị thực với người nước ngoài khi đáp ứng đủ 3 điều kiện là còn quá lỏng lẻo và thiếu các bằng chứng thuyết phục, các đại biểu Quốc hội đánh giá, quy định này sẽ làm tăng nguy cơ về quốc phòng an ninh, nhất là khi miễn thị thực không phải là giải pháp tối ưu để thu hút khách du lịch, mà thu hút khách du lịch phải bằng sản phẩm du lịch, bảo tồn văn hóa, di sản văn hóa và tạo môi trường tốt, an toàn.
[Gỡ ""nút thắt"" cho chính sách thị thực ở Việt Nam cách nào?]
Thảo luận tại hội trường, các đại biểu Quốc hội dành sự quan tâm đến Khoản 3, Điều 46 của dự thảo Luật: “giao Chính phủ quyết định khu kinh tế ven biển miễn thị thực cho người nước ngoài nhập cảnh nếu đáp ứng đủ các điều kiện có sân bay quốc tế; có không gian riêng biệt, có ranh giới địa lý xác định, được cách biệt với lãnh thổ bên ngoài; phù hợp với chính sách phát triển kinh tế-xã hội và không làm phương hại đến quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội của Việt Nam.”
Về nội dung trên, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) đề nghị cân nhắc kỹ. Theo đại biểu, quy định này sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quốc phòng, an ninh và điều kiện không làm phương hại đến quốc phòng, an ninh không có ý nghĩa thực tiễn.
Dự thảo lấy lý do luật hóa Quyết định số 80 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành một số cơ chế đặc thù phát triển đảo Phú Quốc là người nước ngoài vào đây được miễn thị thực 30 ngày, tuy nhiên thiếu các bằng chứng thuyết phục về sự cần thiết tiếp tục thực hiện quy định này khi công dân các nước ASEAN đã được hưởng quy chế miễn thị thực 30 ngày, không giới hạn thời gian, còn 13 nước đơn phương miễn thị thực 5 năm và có thể gia hạn.
Đại biểu Thúy cho rằng, trong bối cảnh vùng biển Việt Nam đang bị vi phạm nghiêm trọng, quy định như dự thảo luật có thể dẫn đến nguy cơ cao hơn về sự xâm nhập của người nước ngoài núp dưới danh nghĩa du lịch. Việc mở cửa biên giới cho người nước ngoài cần đi liền với tăng cường quản lý trong phạm vi lãnh thổ, với nguyên tắc tối thượng: “Không vì tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài và các lý do kinh tế mà làm ảnh hưởng đến quốc phòng an ninh.”
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy, nhiều đại biểu Quốc hội nhất trí cho rằng, quy định miễn thị thực cho người nước ngoài ở các khu kinh tế ven biển có thể làm tăng nguy cơ đối với quốc phòng, an ninh khi thực tế hiện nay việc kiểm soát lưu trú và xuất cảnh còn lỏng lẻo.
Theo Báo cáo tổng kết thi hành Luật, hành vi vi phạm phổ biến là tạm trú quá thời hạn cho phép. Các cơ quan chức năng đã phát hiện việc tổ chức đánh bạc, buôn bán, vận chuyển ma túy với quy mô lớn của người nước ngoài, chưa kể đến hàng loạt vi phạm khác như lao động không phép, kinh doanh dịch vụ trái phép, lợi dụng làm hướng dẫn viên cho người nước ngoài để xuyên tạc lịch sử Việt Nam, trộm cắp, tội phạm công nghệ cao…
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) khẳng định: "không phải cứ miễn thị thực là thu hút khách du lịch mà vấn đề là thu hút khách du lịch bằng sản phẩm du lịch, môi trường tốt và bảo tồn di sản văn hóa" đồng thời, càng mở cửa du lịch càng phải tăng cường quản lý xuất, nhập cảnh chặt chẽ hơn để bảo đảm an toàn cho xã hội, an ninh cho đất nước và cho chính khách du lịch. "
Đặc biệt pháp luật nước ta đã quy định khu kinh tế ven biển không được miễn thị thực. Chúng ta đã miễn thị thực theo các Hiệp định thương mại tự do, miễn thị thực đơn phương, có thể xin thị thực điện tử và xin thị thực ngay tại sân bay. Không thể miễn thị thực một cách vô điều kiện được, càng dễ dãi thì nguy cơ rủi ro cũng tăng lên," đại biểu Nghĩa nhấn mạnh./.