Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto. (Nguồn: AFP/TTXVN) Mexico sẽ không tái đàm phán Hiệp định thương mại Bắc Mỹ (NAFTA, gồm Mexico, Mỹ và Canada) dựa trên các áp lực. Đây là tuyên bố của Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto đưa ra ngày 24/5 sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất áp thuế 25% đối với ôtô nhập khẩu.
Theo phóng viên TTXVN tại Mexico City, người phát ngôn Phủ Tổng thống Mexico, Eduardo Sánchez, cũng khẳng định nước này giữ vững lập trường bảo vệ những lợi ích quốc gia và sẵn sàng cùng Mỹ và Canada đạt được một NAFTA mới cùng thắng. Nếu Mỹ áp thuế 25% đối với ôtô nhập khẩu, ngành công nghiệp ôtô của Mexico sẽ bị tác động mạnh vì hiện tại trên 70% sản lượng ôtô và phụ tùng ôtô xuất khẩu của nước này là sang Mỹ.
Cũng phản ứng trước đề xuất của Tổng thống Mỹ, cùng ngày, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho rằng đánh giá của Mỹ về nhập khẩu xe để đưa ra quyết định thuế dựa trên những lý lẽ "thiếu vững chắc" và Washington sử dụng vấn đề này như một công cụ đàm phán hiện đại hóa NAFTA.
Hiện, quá trình tái đàm phán NAFTA đang bị mắc kẹt về vấn đề xuất xứ và tỷ lệ nội địa khu vực đối với ôtô. Các nhà đàm phán Mexico đã đưa ra đề xuất về tỷ lệ nội địa khu vực đối với ngành ôtô là 70%, thấp hơn 5 điểm phần trăm so với yêu cầu của phía Mỹ trong tái đàm phán NAFTA.
Đề xuất của Mexico cũng bao gồm lộ trình 10 năm đối với các xe bán tải và xe con, cùng với đó là một điều khoản linh hoạt về tăng tiền lương trong ngành công nghiệp chế tạo này.
Trước đó, ngành công nghiệp ôtô Mexico đã phản đối đề xuất mới nhất của Mỹ về việc nâng tỷ lệ nội địa lên 75% so với mức 62,5% hiện tại trong vòng 4 năm đối với các dòng xe hạng nhẹ, cũng như đòi hỏi 40% giá trị xe hạng nhẹ và 45% xe bán tải phải được sản xuất tại các khu vực có mức lương tối thiểu 16 USD/giờ.
Trước những bất ổn của NAFTA liên quan đến lĩnh vực ôtô, Chính phủ Mexico cam kết với Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono đang ở thăm Mexico sẽ bảo vệ các nhà đầu tư Nhật Bản đã đặt nhà máy sản xuất và lắp ráp tại Mexico. Những hãng ôtô lớn của Nhật Bản như Toyota, Nissan và Honda đang phải đối mặt với các rủi ro trong trường hợp một NAFTA mới có những điều khoản chặt chẽ hơn.
NAFTA, có hiệu lực từ năm 1994, hiện chiếm 40% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu. Trao đổi thương mại nội khối đạt trên 1.200 tỷ USD năm 2017, trong đó Mỹ đang là thị trường xuất khẩu lớn nhất của cả Mexico và Canada./.
