Năm năm qua, trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức hơn so với dự báo nhưng hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, lấy lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân làm trọng tâm, góp phần giải quyết nhiều vấn đề thiết thực và các vấn đề phức tạp phát sinh trong quá trình phát triển. Công tác mặt trận ngày càng đa dạng các hình thức hoạt động và thiết thực, sâu sát hơn với cơ sở.
Thực hiện nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ
Một trong những điểm sáng nổi bật trong kết quả thực hiện công tác mặt trận nhiệm kỳ 2019-2024 là việc thực hiện các nhiệm vụ với đáp ứng yêu cầu thực tiễn, trong đó nổi bật là vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong phòng, chống đại dịch COVID-19.
Trước diễn biến phức tạp, chưa từng có tiền lệ của đại dịch COVID-19, hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, bộ, ban, ngành, các tổ chức thành viên và địa phương để phát động, kêu gọi, vận động các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước, đồng bào các dân tộc, tôn giáo chung sức, đồng lòng tham gia phòng, chống dịch, góp phần cùng cả nước khống chế, vượt qua đại dịch.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã triển khai thực hiện các nhiệm vụ phòng, chống dịch nổi bật ở 3 lĩnh vực: Tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức, chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp cách ly, tiêm vaccine để phòng, chống dịch COVID-19; Ra lời kêu gọi, vận động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước ủng hộ nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19 và ủng hộ Quỹ Vaccine phòng, chống dịch COVID-19; Giám sát công tác phòng, chống dịch và việc thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 gây ra.
Không chỉ huy động nguồn lực ủng hộ cho phòng, chống dịch COVID-19, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp còn thực hiện tốt công tác giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác phòng, chống dịch COVID-19, đặc biệt là giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch COVID-19.
Đoàn Chủ tịch và Ban Thường trực Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức 3 đợt kêu gọi và triển khai công tác vận động ủng hộ công tác phòng, chống dịch COVID-19. Tiểu ban Vận động và huy động xã hội đã tổ chức đợt vận động quyên góp “Toàn dân đoàn kết, ra sức phòng, chống dịch COVID-19”; phối hợp với các tổ chức thành viên, các bộ, ngành cơ quan Trung ương phát động, triển khai nhiều chương trình vận động nhân dân tham gia phòng, chống dịch; phối hợp tổ chức đợt vận động nhắn tin “Toàn dân ủng hộ phòng, chống dịch COVID-19” và triển khai chương trình “Vaccine cho công nhân”; phối hợp triển khai chương trình “Triệu phần quà Đại đoàn kết tiếp sức đồng bào miền Nam vượt qua đại dịch COVID-19”.
Việc tổ chức kêu gọi, vận động, tiếp nhận, quản lý, phân bổ sử dụng nguồn lực ủng hộ phòng, chống dịch COVID-19 được hệ thống Mặt trận Tổ quốc thực hiện chặt chẽ, công khai, minh bạch, không để xảy ra sai sót.
Thông qua phong trào thi đua do Mặt trận Tổ quốc phát động đã xuất hiện các mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong công tác phòng, chống dịch COVID-19. Nhiều tổ chức, đoàn thể, cá nhân, doanh nhân, doanh nghiệp, văn nghệ sĩ đã có những hành động thiết thực góp phần phòng, chống dịch COVID-19. Nhiều tấm gương "người tốt, việc tốt" thể hiện trách nhiệm với xã hội, với cộng đồng, tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, góp phần phòng, chống đại dịch COVID-19 của đất nước.
Không chỉ huy động nguồn lực ủng hộ cho phòng, chống dịch COVID-19, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp còn thực hiện tốt công tác giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác phòng, chống dịch COVID-19, đặc biệt là giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch COVID-19.
Kết quả tham gia công tác phòng, chống dịch COVID-19 của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là minh chứng sinh động cho truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được củng cố và tăng cường, trở thành nguồn sức mạnh nội sinh để dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách để phát triển.
“Lấy sức dân để chăm lo cho đời sống nhân dân”
Trong suốt nhiệm kỳ 2019-2024, cùng với nguồn lực của Nhà nước, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân phát huy tinh thần tương thân, tương ái, ủng hộ kinh phí, công sức, giúp đỡ người nghèo, người yếu thế, người bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh... vượt qua khó khăn, hoạn nạn, vươn lên trong cuộc sống với phương thức vận động, giúp đỡ có nhiều đổi mới.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến đánh giá với phương châm “lấy sức dân để chăm lo cho đời sống Nhân dân”, các cuộc vận động, phong trào thi đua được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, khơi dậy tinh thần thi đua, lao động sáng tạo và sự chung sức của cả cộng đồng, mang lại hiệu quả thiết thực góp phần phát triển kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, giảm nghèo bền vững.
Là một nhiệm kỳ trải qua những diễn biến phức tạp, chưa từng có tiền lệ, nhất là đại dịch COVID-19, nhưng với tinh thần trách nhiệm, sự chủ động, nỗ lực, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, bộ, ban, ngành Trung ương, các tổ chức thành viên và địa phương phát động, kêu gọi, vận động các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước, đồng bào các dân tộc, tôn giáo chung sức, đồng lòng tham gia phòng chống dịch, góp phần cùng cả nước khống chế thành công đại dịch; khắc phục hậu quả của đại dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.
Lần đầu tiên, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thực hiện ‘sao kê’, công khai, minh bạch các nguồn ủng hộ và phân bổ kịp thời tới các địa phương chịu ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề về người và tài sản; qua đó đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ, khen ngợi của các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước.
Khi cơn bão số 3 mang tên Yagi gây ra thiệt hại nặng nề, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng đã kịp thời ra lời kêu gọi đồng bào và chiến sĩ cả nước, đồng bào ta ở nước ngoài, các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ở trong và ngoài nước, người nước ngoài đang sinh sống, làm việc ở Việt Nam chia sẻ, giúp đỡ về tinh thần, vật chất, góp phần cùng với Đảng, Nhà nước nhanh chóng khắc phục hậu quả bão lũ, khôi phục sản xuất, ổn định đời sống của nhân dân.
“Đến nay, thông qua tài khoản tiếp nhận của Ban Vận động Cứu trợ Trung ương đã tiếp nhận số tiền ủng hộ lên tới trên 2.000 tỷ đồng. Lần đầu tiên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chỉ đạo kịp thời việc ‘sao kê’, công khai, minh bạch các nguồn ủng hộ và phân bổ kịp thời tới các địa phương chịu ảnh hưởng, thiệt hại nặng nề về người và tài sản; qua đó đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ, khen ngợi của các tầng lớp nhân dân trong và ngoài nước, nhân lên gấp bội tình đồng chí, nghĩa đồng bào, thảo thơm, ấm áp sẻ chia trong hoạn nạn,” Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết.
Trong 5 năm qua, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chủ trì phát động, kêu gọi, vận động và kịp thời phân bổ các nguồn hỗ trợ để chia sẻ, giúp đỡ đồng bào chịu thiệt hại do thiên tai gây ra và các trường hợp gặp sự cố nghiêm trọng; nhất là các đợt bão lũ ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, hạn mặn ở các tỉnh Tây Nam Bộ, lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh khu vực miền Trung và miền núi phía Bắc, các vụ hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng tại một số địa phương.
“Cầu nối” quan trọng của Đảng, chính quyền với nhân dân
Nhìn lại kết quả hoạt động nhiệm kỳ 2019-2024, hệ thống Mặt trận Tổ quốc đã tiếp tục khẳng định vai trò của mình trong việc phát huy dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, thực hiện giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền.
Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đánh giá công tác giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước tiếp tục được tăng cường và đạt được nhiều kết quả nổi bật, góp phần quan trọng thực hiện vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân, là “cầu nối” quan trọng của Đảng, chính quyền với nhân dân.
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã tập trung giám sát việc thực hiện những chủ trương, chính sách lớn, ưu tiên của Đảng, Nhà nước liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân và những vấn đề nhân dân bức xúc, dư luận xã hội quan tâm.
Nhiều nội dung giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã mang lại kết quả tích cực, giúp cho các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền kịp thời khắc phục những thiếu sót, tháo gỡ nhiều khó khăn, bất cập trong thực thi nhiệm vụ, đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng thời đáp ứng được nguyện vọng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.
Trong nhiệm kỳ 2019-2024, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chủ trì thành lập 31 đoàn giám sát để tổ chức giám sát theo chuyên đề; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp ở cơ sở đã chủ trì, phối hợp giám sát được 231.110 cuộc; trong đó, cấp tỉnh giám sát được 7.508 cuộc; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện, chủ trì giám sát được 39.794 cuộc; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, chủ trì giám sát được 183.808 cuộc.
Không chỉ giám sát, hoạt động phản biện xã hội cũng tiếp tục được hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp quan tâm triển khai, góp phần phát huy quyền làm chủ, tham gia vào quá trình xây dựng, hoàn thiện pháp luật, các chủ trương, chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và đất nước.
Trong nhiệm kỳ 2019-2024, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã chủ trì thành lập 31 đoàn giám sát để tổ chức giám sát theo chuyên đề; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp ở cơ sở đã chủ trì, phối hợp giám sát được 231.110 cuộc.
Trong 5 năm qua, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức được 16 hội nghị phản biện xã hội. Các tổ chức thành viên như: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam đã tổ chức phản biện xã hội đối với 19 dự thảo văn bản. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các tỉnh, thành phố đã chủ trì tổ chức 85.886 cuộc; trong đó cấp tỉnh tổ chức được 6.979 cuộc, cấp huyện đã tổ chức 16.002 cuộc; cấp xã đã tổ chức 62.905 cuộc.
Đặc biệt, nhiều ý kiến phản biện xã hội đã được các cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu, đánh giá cao, trở thành một kênh thông tin quan trọng, cần thiết giúp Đảng, Nhà nước xem xét, hoàn thiện và ban hành chủ trương, chính sách, pháp luật và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.
Những kết quả công tác mặt trận nhiệm kỳ 2019-2024 cho thấy hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đồng hành cùng Nhà nước, chính quyền các cấp tập trung làm tốt công tác bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống người dân. Hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng thiết thực, gắn với lợi ích trực tiếp của nhân dân, nhận được sự quan tâm và hưởng ứng của toàn xã hội./.