Theo Báo cáo công bố từ Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng Mười tăng 0,33% so với tháng Chín. Một trong những nguyên nhân tác động đến đà tăng của CPI tháng này là tình trạng mất cân bằng về cung-cầu thịt lợn trên thị trường vẫn chưa được giải quyết.
[Infographics: Chỉ số giá tiêu dùng tháng 10 tăng 0,33%]
Doanh nghiệp “găm hàng"
Bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ phó Vụ Thống kê, Tổng cục Thống kê cho biết, trong những ngày đầu tháng, giá thịt lợn tăng 2.000 đồng/kg - 3.000 đồng/kg, nguyên do người chăn nuôi và doanh nghiệp đã hạn chế bán ra khiến nguồn hàng trở nên khan hiếm, qua đó kỳ vọng giá bán sẽ tăng cao hơn. Bên cạnh đó còn có một lý do khác, các doanh nghiệp trong nước đã phải dừng nhập thịt lợn nhằm ngăn chặn dịch tả lợn đến từ châu Phi.
Trước những diễn biến trên, ngày 9/10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã nhanh chóng vào cuộc, đích thân Bộ trưởng đã có buổi trao đổi với 12 doanh nghiệp và tập đoàn lớn để tìm những giải pháp giúp ngành chăn nuôi lợn duy trì được sự phát triển ổn định, bền vững.
“Sau cuộc họp này, một số doanh nghiệp đã giảm giá bán thịt lợn. Tuy nhiên, bình quân giá thịt lợn trong tháng vẫn tăng 0,67% so với Chín và làm tăng CPI chung khoảng 0,03%,” bà Ngọc cho hay.
10/11 nhóm hàng hóa tăng giá
Cũng theo Báo cáo, CPI tháng Mười đã tăng 3,89% so với cùng kỳ và tăng 3,54% so với tháng 12 năm ngoái, kéo theo CPI bình quân mười tháng của năm tăng 3,6% so với cùng kỳ năm 2017.
So với tháng Chín, 10/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính đã tăng giá, trong đó nhóm giao thông tăng cao nhất 1,55%, nhóm giáo dục tăng 0,58% và tăng thấp nhất là nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,02%, riêng nhóm bưu chính viễn thông đã giảm 0,04%.
Một trong những nhân đẩy chỉ số giá tiêu dùng đi lên phải đến việc điều chỉnh giá bán xăng, dầu tăng bình quân 3,45% và làm CPI chung cộng thêm khoảng 0,14%.
Ngoài ra, việc 7 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng học phí theo lộ trình của Nghị định số 86/2015/NĐ-CP cũng làm làm chỉ số giá nhóm dịch vụ giáo dục tăng 0,65%, tác động đến CPI chung tăng 0,03%.
Giá vàng và tỷ giá cùng tăng
Trong tháng Mười, tỷ giá VND/USD tiếp tục tăng nhẹ 0,2%. Theo bà Ngọc nguyên do là bởi Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) nâng mức lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm (từ 2% lên 2,25% từ ngày 27/9) và đây là lần tăng thứ ba của Cơ quan này trong năm nay.
Trên thị trường quốc tế, tính đến ngày 25/10, chỉ số USD bình quân đạt mức 95,13 điểm và cao hơn 0,54 điểm so với tháng Chín (bình quân là 94,59 điểm).
Các nhà đầu tư sử dụng đồng bạc xanh như một kênh trú ẩn an toàn trước các đợt bán tháo trên thị trường chứng khoán và khiến giá trị của USD tiếp tục lên giá so với các đồng tiền chủ chốt khác.
"Trong nước, nhờ chính sách điều hành tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và nguồn dự trữ ngoại hối dồi dào đáp ứng nhu cầu nhập khẩu của các doanh nghiệp đã góp phần duy trì tỷ giá ở mức ổn định. Bình quân trên thị trường tự do, tỷ giá dao động quanh mức 22.719 VND/USD," bà Ngọc chia sẻ.
Khác với những diễn biến chung trước đây, giá vàng trong tháng đã có đà tăng song hành cùng tỷ giá. Trên thị trường quốc tế, giá vàng giao dịch bình quân ở mức 1.207 USD/ounce và tăng 2,65% so với tháng Chín. Lý do, bối cảnh thị trường chứng khoán toàn cầu sụt giảm (trong đó thị trường chứng khoán Mỹ có phiên giảm điểm mạnh nhất từ tháng 2/2018 do căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang) đã khiến các nhà đầu tư tăng nhu cầu tích trữ vàng.
Trên thị trường nội địa, giá vàng bình quân tăng 0,12% và dao động quanh mức 3,66 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Lạm phát cơ bản tăng 0,13%
Theo Báo cáo, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) trong tháng có mức tăng 0,13% so với tháng trước đó và tăng 1,67% so với cùng kỳ. Như vậy sau mười tháng, lạm phát cơ bản đã tăng 1,43%.
So sánh bình quân mười tháng, lạm phát chung đang có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Bà Ngọc cho biết, điều này phản ánh những biến động về giá trong tháng bị ảnh hưởng từ việc tăng giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu, giá dịch vụ y tế và giáo dục.
“Song, mức tăng lạm phát cơ bản từ tháng Một đến tháng Mười so với cùng kỳ có biên độ dao động khá hẹp từ 1,18% đến 1,67%. Cụ thể bình quân mười tháng, lạm phát cơ bản là 1,43% và thấp hơn mức kế hoạch 1,6%, cho thấy chính sách tiền tệ vẫn đang được điều hành ổn định,” bà Ngọc nói./.