Các đại biểu nghiên cứu tài liệu tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khoá XIV. (Ảnh: TTXVN) Một số đại biểu cho rằng phạm vi áp dụng trong dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) này quá rộng nhưng lại chưa đề cập đến những doanh nghiệp “sân sau”.
Đây là ý kiến được đưa ra trong phiên họp lấy ý kiến đại biểu Quốc hội cho dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) do Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày tại Quốc hội sáng ngày 25/10 tại Hà Nội.
[Mong đợi quy định pháp lý tối ưu về xử lý tài sản, thu nhập bất minh]
Chống tham nhũng không chỉ ở khu vực Nhà nước
Nhiều ý kiến đại biểu tán thành với dự thảo Luật về mở rộng phạm vi áp dụng một số biện pháp phòng chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước. Một số ý kiến không tán thành với việc mở rộng này.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cho biết, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc mở rộng phạm vi áp dụng một số biện pháp phòng chống tham nhũng ra khu vực ngoài nhà nước trong giai đoạn hiện nay là cần thiết, vì trên thực tế, tình hình tham nhũng khu vực ngoài nhà nước đã và đang làm ảnh hưởng bất lợi đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hoạt động bình thường của các cơ quan nhà nước và hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng.
Việc mở rộng phạm vi điều chỉnh ra khu vực ngoài nhà nước phù hợp với quan điểm chỉ đạo tại Kết luận số 10-KL/TW ngày 26/12/2016 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 khoá X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đồng bộ với Bộ luật Hình sự đã mở rộng quy định xử lý đối với một số tội phạm về tham nhũng trong mọi tổ chức, doanh nghiệp ngoài nhà nước; phù hợp với yêu cầu của Công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng mà Việt Nam là thành viên.
Bà Lê Thị Nga cho hay, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho chỉnh lý theo hướng áp dụng các biện pháp phòng chống tham nhũng áp dụng đối với công ty đại chúng, tổ chức tín dụng, tổ chức xã hội vì đây là các doanh nghiệp, tổ chức có huy động vốn đóng góp của nhiều cổ đông, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế hoặc có huy động các khoản đóng góp của nhân dân để hoạt động từ thiện.
“Để việc thanh tra công tác phòng chống tham nhũng không gây ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của doanh nghiệp, tiếp thu ý kiến đại biểu quốc hội, dự thảo luật được chỉnh lý theo hướng: Bổ sung căn cứ ‘khi có dấu hiệu rõ ràng về việc vi phạm…’ mới tiến hành thanh tra; trình tự, thủ được thực hiện theo pháp luật về thanh tra,” bà Lê Thị Nga nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, để tránh việc một doanh nghiệp, tổ chức xã hội bị thanh tra nhiều lần bởi nhiều cơ quan thanh tra khác nhau về cùng một nội dung, dự thảo Luật cũng đã giao cho Tổng Thanh tra Chính phủ hướng dẫn xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra.
Chưa đề cập đến doanh nghiệp “sân sau”
Đồng tình việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của luật, nhưng đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội không đồng tinh mở rộng với đối tượng doanh nghiệp tư như dự thảo vì doanh nghiệp đại chúng hiện nay có rất đông cổ đông kiểm soát nên khó có hành vi tham nhũng. Tuy nhiên, đối tượng doanh nghiệp khu vực tư đang tiếp tay cho tham nhũng ở khu vực công thường là doanh nghiệp “sân sau”.
Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Hoàng Văn Cường phát biểu ý kiến. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN) “Đấy là đối tượng chính mà luật cần kiểm soát, nhưng trong dự thảo luật không đề cập đến. Tôi đề nghị quy định đối tượng cần kiểm soát là doanh nghiệp tư mà có quan hệ kinh tế như cung cấp, mua bán tài sản, cung cấp dịch vụ cho khu vực công thì phải thực hiện kiểm soát tham nhũng bằng hình thức kiểm toán, công khai tài chính ba năm: năm trước, năm nảy sinh quan hệ mua bán, năm sau, như kiểm soát doanh nghiệp nhà nước” ông Hoàng Văn Cường nói.
Dẫn chứng thế giới kiểm toán dòng tiền là theo đầu đến cuối chứ không chỉ dừng ở hoá đơn chứng từ của doanh nghiệp, ông Hoàng Văn Cường đề nghị phải kiểm toán “truy” đến cùng đồng tiền đảm bảo có đúng vật tư, nguyên liệu, hàng hoá cung cấp có đúng không... chứ không căn cứ chỉ trên chứng từ.
Đánh giá cao ý kiến của đại biểu Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng đã đề nghị Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội tiếp thu ý kiến để giải trình lý do chưa đề cập đến doanh nghiệp sân sau khi mở rộng phạm vi áp dụng một số biện pháp phòng chống tham nhũng với Quốc hội./.
