Ngân hàng trung ương Nhật Bản. (Nguồn: Bloomberg) Nhật Bản là quốc gia đầu tiên trong Nhóm các nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) ghi nhận lợi suất trái phiếu chính phủ thời hạn 10 năm tụt xuống mức âm trong ngày 9/2, trong bối cảnh nhà đầu tư lo ngại về tình hình sụt giảm trên thị trường chứng khoán.
Lợi suất trái phiếu 10 năm của Xứ sở Hoa anh đào giảm xuống -0,005% vào buổi trưa 9/2, nối tiếp đà đi xuống sau khi Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) trong tháng trước bất ngờ quyết định áp dụng mức lãi suất âm 0,1% đối với các tài khoản vãng lai mà các tổ chức tài chính gửi tại BoJ.
Trước khi BoJ đưa ra quyết sách trên, lãi suất trái phiếu 10 năm của nước này vào khoảng 0,2%, tương đương lợi suất trái phiếu quốc gia thời hạn tương đương do Đức phát hành. Trong khi đó, lợi suất trái phiếu 10 năm của chính phủ Mỹ đứng ở mức 1,7% trong khi tại quốc gia khủng hoảng nợ Hy Lạp, con số này là gần 10%.
Nhà đầu tư cấp cao Hideo Shimomura của Mitsubishi UFJ Kokusai Asset Management tại Tokyo lý giải diễn biến trên thể hiện việc nhà đầu tư ồ ạt thu mua trái phiếu của Nhật Bản và họ lo ngại khi đổ tiền vào thị trường chứng khoán.
Trái phiếu chính phủ thường được đánh giá là một kênh đầu tư an toàn cho dù lãi suất khá thấp, thậm chí bằng 0.
Trong khi đó, theo Bộ Tài chính Nhật Bản, tính tới cuối tháng 12/2015, nợ của Chính phủ Nhật Bản đứng ở mức gần 1,045 triệu tỷ yen (khoảng 9.100 tỷ USD), giảm 9.930 tỷ yen so với ba tháng trước đó.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính vẫn dự kiến nợ chính phủ sẽ đạt mức kỷ lục hơn 1,087 triệu tỷ yen vào cuối tài khóa 2015 (kết thúc ngày 31/3) do chi phí an sinh xã hội tăng cao trong bối cảnh xã hội Nhật Bản già hóa nhanh chóng.
Bộ Tài chính cho biết số nợ này bao gồm 902.200 tỷ yen trái phiếu chính phủ, 55.050 tỷ yen tiền vay chủ yếu từ các tổ chức tài chính, và 87.340 tỷ yen hối phiếu và tín phiếu chính phủ thời hạn dưới 1 năm.
Như vậy, tính tới ngày 31/12/2015, nợ chính phủ trên đầu người - tức là số nợ của chính phủ mà mỗi người dân Nhật Bản phải gánh - là 8,24 triệu yen (tính trên dân số Nhật Bản là 126,82 triệu người vào ngày 1/1/2015).
Tổng số nợ này cao hơn gấp đôi Tổng sản phẩm trong nước (GDP) danh nghĩa của Nhật Bản trong tài khoá 2013 (489.600 tỷ yen). Chính phủ Nhật Bản công bố số liệu tài chính ba tháng một lần theo chuẩn của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)./.
