Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk phát biểu tại một hội nghị ở Krakow, Ba Lan. (Ảnh: PAP/TTXVN) Phát biểu tại Nghị viện châu Âu ngày 24/10, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk tuyên bố sẽ sẵn sàng triệu tập một hội nghị đặc biệt về vấn đề Brexit - Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (EU), bất kể khi nào các nhà đàm phán thông báo đã đạt “tiến bộ mang tính quyết định” hướng tới một “thỏa thuận ly hôn."
Thông báo về kết quả hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra tuần trước, Chủ tịch Tusk cho biết các nhà lãnh đạo EU đã nhất trí sẽ nhóm họp lại nhằm xác nhận một thỏa thuận về Brexit nếu Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier đánh giá đàm phán Brexit đạt đủ tiến triển. Brussels vẫn để ngỏ khả năng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh trong các ngày 17-18/11 tới.
Chủ tịch EC cho biết thêm các cuộc đàm phán Brexit tiếp tục diễn ra nhằm hướng tới một thỏa thuận, đồng thời khẳng định không bên nào muốn những cuộc đàm phán này thất bại. Ông Tusk một lần nữa bày tỏ tin tưởng các lãnh đạo EU sẽ nhất trí kéo dài thời kỳ chuyển tiếp sau Brexit nếu Anh đề nghị điều này.
Theo dự kiến, nước Anh sẽ rời EU vào ngày 29/3/2019 và Xứ sở Sương mù kỳ vọng rằng các nhà lãnh đạo EU sẽ nhất trí đánh giá đàm phán Brexit đã đạt đủ tiến triển để hai bên có thể tổ chức một hội nghị thượng đỉnh đặc biệt vào tháng 11 tới, qua đó Anh và EU có thể hoàn tất "thỏa thuận ly hôn" và đưa ra tuyên bố về một mối quan hệ thương mại hậu Brexit.
[Anh không chấp nhận để Bắc Ireland theo quy chế thuế quan riêng]
Tuy nhiên, hội nghị thượng đỉnh EU với Thủ tướng Anh Theresa May vừa diễn ra ở Brussels (Bỉ) đã khép lại mà không đạt được tiến bộ. Lãnh đạo 27 nước EU quyết định tạm hoãn kế hoạch chuẩn bị hội nghị thượng đỉnh đặc biệt về Brexit vào tháng 11 tới, với lý do Thủ tướng Anh đã không đưa ra được ý tưởng cụ thể mới nào nhằm tháo gỡ bế tắc hiện nay là vấn đề đường biên giới Ireland.
Trong bối cảnh Anh và EU vẫn bế tắc trong đàm phán Brexit, báo cáo do Văn phòng Kiểm toán quốc gia Anh công bố cùng ngày 24/10 cho thấy các doanh nghiệp Anh đã "cạn kiệt thời gian" để chuẩn bị đối phó với những hệ lụy của Brexit không thỏa thuận.
Các doanh nghiệp không có đủ thời gian để thực hiện những thay đổi cần thiết cho kịch bản này. Trong khi đó, ước tính khoảng 145.000-250.000 công ty sẽ cần thực hiện các thủ tục khai báo hải quan lần đầu trong trường hợp Brexit không thỏa thuận.
Theo báo cáo trên, tương lai không rõ ràng của các cuộc đàm phán đã cản trở các bước chuẩn bị của các doanh nghiệp, cũng như cả của chính phủ.
Báo cáo dẫn một số nghiên cứu của Chính phủ Anh từ tháng Bảy vừa qua nêu rõ đã quá trễ để đảm bảo tất cả các công ty sẵn sàng ứng phó với kịch bản Brexit không thỏa thuận. Có đến 11 trong số 12 dự án của chính phủ thay thế hoặc nâng cấp các hệ thống hiện có ở khu vực biên giới phục vụ các thủ tục kiểm tra hải quan gắt gao hơn có nguy cơ không được bàn giao đúng thời hạn để nghiệm thu.
Theo báo Financial Times số ra ngày 23/10, Chính phủ Anh đang lên kế hoạch nhằm thuê tàu vận chuyển lương thực và thuốc men đề phòng trường hợp Brexit không thỏa thuận.
Báo này cũng cho biết cuộc họp của nội các Anh diễn ra cùng ngày cảnh báo tuyến vận tải nhộn nhịp giữa cảng Dover của Anh và cảng Calais của Pháp sẽ bị tắc nghẽn nếu Anh và EU không đạt thỏa thuận về các vấn đề hải quan. Khi đó, Anh sẽ phải vận chuyển những mặt hàng thiết yếu và khả năng cả các linh kiện ôtô bằng phà./.
