Tướng Khalifa Haftar (trái) và Tổng thống Tunisia Beji Caid Essebsi (phải) trong một cuộc gặp tại Tunis/ (Nguồn: AFP/TTXVN) Trong một nỗ lực quốc tế mới nhằm phá vỡ thế bế tắc chính trị tại Libya và kết thúc tình trạng hỗn loạn sau cuộc nổi dậy cách đây sáu năm, ngày 20/9, Liên hợp quốc đã đưa ra một kế hoạch hành động mới cho tiến trình này ổn định tình hình ở quốc gia Bắc Phi này.
Bên lề khóa họp lần thứ 72 của Đại Hội đồng Liên hợp quốc tại New York, các bên liên quan về vấn đề Libya đã có một cuộc họp riêng.
Phát biểu tại đây, đặc phái viên Liên hợp quốc về Libya, ông Ghassan Salame đã đưa ra đề xuất sửa đổi thỏa thuận hòa bình năm 2015 đang bị đình trệ. Cụ thể, Hội đồng Tổng thống của Chính phủ Đoàn kết dân tộc Libya (GNA) sẽ phải giảm số thành viên xuống còn ba người, sau đó đề cử một chính phủ chuyển tiếp mới. Ông Salame nhấn mạnh kế hoạch hành động này không phải do ông xây dựng mà sẽ do chính người dân Libya lựa chọn.
[Tunisia đề nghị làm trung gian hòa giải cuộc khủng hoảng Libya]
Theo đặc phái viên Liên hợp quốc, người dân Libya mong muốn một tiến trình toàn diện, một con đường tương lai với các giai đoạn và mục tiêu được xác định một cách rõ ràng. Đặc phái viên Liên hợp quốc Salame nói thêm rằng việc soạn thảo kế hoạch sẽ bắt đầu vào tuần tới trước khi triệu tập một hội nghị quốc gia với sự góp mặt của tất cả các bên tham chiến chính tại Libya, cùng tham gia vào tiến trình chính trị. Ông dự kiến kế hoạch hành động mới này sẽ kéo dài một năm.
Kế hoạch của ông Salame đã nhận được sự ủng hộ của Pháp, Anh và Italy, những nước đang cố gắng duy trì ảnh hưởng của mình tại Libya. Trong khi đó, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres bày tỏ tin tưởng đây là "cơ hội để chấm dứt cuộc khủng hoảng kéo dài gây ra những đau khổ to lớn và bất ổn ở bên ngoài biên giới Libya" và hiện là "thời điểm mà tất cả các bên tham chiến tại Libya cần phải nắm lấy."
Những thay đổi của thỏa thuận năm 2015 sẽ phải được Quốc hội Libya có trụ sở ở miền Đông vốn ủng hộ lực lượng Quân đội Quốc gia Libya (LNA) do Tướng Khalifa Haftar làm thủ lĩnh thông qua. Một phái đoàn của Quốc hội miền Đông dự kiến sẽ bắt đầu đàm phán với các thành viên của quốc hội đối lập tại Tripoli nhằm tìm kiếm một thoả thuận trước ngày 17/12 - thời điểm thỏa thuận năm 2015 hết hiệu lực.
Đặc phái viên Liên hợp quốc Salame cũng sẽ phải cân bằng các lời kêu gọi tổ chức cuộc bầu cử mới với sự cần thiết phải chuẩn bị một khuôn khổ pháp lý để các cuộc bầu cử có thể diễn ra. Các sự kiện chính trị này sẽ cần một luật bầu cử và có thể là một cuộc trưng cầu ý dân để thông qua một hiến pháp mới.
Libya đang bị tàn phá do cuộc tranh giành quyền lực giữa hàng chục nhóm vũ trang khác nhau, sau khi nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bị lật đổ hồi năm 2011. GNA được Liên hợp quốc ủng hộ đã ra đời và hoạt động tại Tripoli từ tháng 3/2016, song đến nay vẫn chật vật trong việc xác lập quyền lãnh đạo trên cả nước./.
