Nằm trên cao nguyên trung phần, Lâm Đồng thuộc khu vực Nam Tây Nguyên, ở độ cao chênh lệch từ 300-1.500m so với mặt nước biển, Lâm Đồng có nền nhiệt độ lý tưởng từ 18°c-28°c và được xếp vào ngưỡng nhiệt độ xứ ôn đới đặc biệt thuận lợi cho phát triển rau, hoa.
Thành phố Đà Lạt, thủ phủ của tỉnh Lâm Đồng có khí hậu ôn hòa, mát mẻ và có nhiều loài hoa nở quanh năm; là trung tâm nghỉ dưỡng lớn của cả nước và khu vực, được công nhận là thành phố Festival Hoa.
Lâm Đồng còn sở hữu nhiều di sản văn hóa như không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, Mộc bản Triều Nguyễn, Khu Dự trữ sinh quyển Thế giới LangBiang và các hoạt động văn hóa truyền thống của các dân tộc thiểu số đã tạo ra nhiều sản phẩm du lịch độc đáo.
Vị trí địa lý
Tỉnh Lâm Đồng phía Nam và Đông Nam giáp tỉnh Bình Thuận, phía Đông giáp tỉnh Khánh Hòa-Ninh Thuận, phía Bắc giáp tỉnh Đắk Lắk-Đắk Nông và phía Tây Nam giáp tỉnh Đồng Nai-Bình Phước.
Lâm Đồng có diện tích trên 9.781km2, dân số là 1.361.129 người tính đến ngày 1/4/2024 theo kết quả điều tra dân số giữa kỳ năm 2024, đứng thứ 25 cả nước.
Lâm Đồng có 10 đơn vị hành chính gồm 2 thành phố (thành phố Đà Lạt và thành phố Bảo Lộc) và 8 huyện (gồm Lạc Dương, Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Đam Rông, Di Linh, Bảo Lâm, Đạ Huoai) và 137 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 106 xã, 18 phường và 13 thị trấn.
Lâm Đồng có hệ thống giao thông phát triển gồm các quốc lộ 20, 27, 27C, 28, 55 nối Lâm Đồng với các thành phố như Hồ Chí Minh, Biên Hòa, Nha Trang, Gia Nghĩa, Phan Thiết, Buôn Ma Thuột, Phan Rang-Tháp Chàm, Cam Ranh và các cụm cảng Thị Vải, Cái Mép, Cam Ranh, Vĩnh Tân (Bình Thuận). Có các tỉnh lộ: 721, 722, 724, 725 nối liền Lâm Đồng với các tỉnh Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ và Tây Nguyên.
Là trung tâm giao thương, kết nối trực tiếp với 3 vùng kinh tế trọng điểm: Vùng Tây Nguyên, Vùng Đông Nam Bộ và Vùng Duyên hải Nam Trung bộ; kết nối với các tỉnh thành phố trong nước và có quan hệ hợp tác với các thành phố như Busan, Chuncheon (Hàn Quốc); tỉnh Champasak(Lào)..., tỉnh Lâm Đồng có nhiều điều kiện thuận lợi, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế--xã hội, xây dựng đô thị, nông thôn và công nghiệp.
Tỉnh Lâm Đồng là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về một số sản phẩm nông nghiệp như hoa, rau, chè, càphê, lụa tơ tằm, cá nước lạnh. Là vùng kinh tế nông nghiệp hàng hóa hiệu quả cao, sinh thái hữu cơ công nghệ cao, nông nghiệp thông minh và tuần hoàn, quy mô lớn.
Phát triển du lịch là một thế mạnh của tỉnh Lâm Đồng, đặc biệt là các loại hình du lịch sinh thái, tham quan, nghỉ dưỡng, hội nghị hội thảo, du lịch kết hợp với nông nghiệp công nghệ cao, du lịch hoa, du lịch văn hóa, du lịch mạo hiểm, du lịch làng nghề.
Lịch sử hình thành
Lâm Đồng dưới thời phong kiến nằm trong vùng Sơn Động, Man Động (Tây Nguyên) hoang sơ.
Sách Đại Nam nhất thống chí biên soạn năm 1865 dưới Triều Nguyễn, các tác giả đã khảo cứu vùng đất Lâm Đồng “Phía Tây vùng thượng du có sông Dương Dã, sông không sâu mà rộng, có nhiều cá sấu.” Sông Dương Dã chính là sông Đạ Dâng ngày nay - đây là lần đầu tiên mảnh đất này được định vị trên địa chí nước nhà.
Trong hành trình khám phá của người Pháp, vào ngày 21/6/1893, bác sỹ A.Yersin đã đặt chân đến cao nguyên Lâm Viên, vùng Đankia, ông vừa thám hiểm, vừa ghi chép tỉ mỉ: “Cảm tưởng của tôi thật sống động khi từ rừng thông ra, tôi đặt chân lên bờ cao nguyên rộng lớn, trơ trụi và mấp mô, chế ngự bởi 3 đỉnh núi Lang Bian. Những gợn sóng của nó làm tôi nhớ lại mặt biển bị dày vò do một đợt sóng vĩ đại. Sự mát lành của khí trời làm tôi quên đi mệt nhọc.”
Dựa trên báo cáo của ông A.Yersin về vùng đất đặc biệt này, ngày 1/11/1899, toàn quyền Đông Dương đã ban hành Nghị định thành lập tỉnh Đồng Nai Thượng và cho xây dựng đô thị Đà Lạt làm nơi nghỉ dưỡng; tỉnh lỵ đặt tại Di Linh.
Năm 1903, bãi bỏ tỉnh Đồng Nai Thượng, chuyển thành đại lý hành chính Di Linh, do đại diện của Công sứ Bình Thuận cai trị.
Năm 1913, nhập đại lý Đà Lạt với đại lý Di Linh, gọi chung là đại lý Di Linh và vẫn thuộc tỉnh Bình Thuận.
Năm 1916, thành lập tỉnh Lâm Viên, gồm đại lý Đà Lạt mới lập lại và đại lý Di Linh, tách từ tỉnh Bình Thuận. Tỉnh lỵ đặt tại Đà Lạt, Tỉnh Lâm Viên còn được gọi là Langbiang hay Lâm Biên.
Năm 1920, xóa bỏ tỉnh Lâm Viên, một phần lập ra thành phố Đà Lạt. Phần còn lại lập lại tỉnh Đồng Nai Thượng. Tỉnh lỵ đặt tại Di Linh, năm 1928 chuyển tỉnh lỵ tỉnh Đồng Nai Thượng về Đà Lạt.
Năm 1941, lập lại tỉnh Lâm Viên, tỉnh lỵ đặt tại Đà Lạt. Tỉnh lị tỉnh Đồng Nai Thượng chuyển về Di Linh.
Năm 1958, chính quyền Việt Nam Cộng hòa đổi tên tỉnh Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng. Đồng thời tách một phần đất sáp nhập với thành phố Đà Lạt. Thành lập tỉnh Tuyên Đức. Tỉnh Lâm Đồng gồm 2 quận Bảo Lộc (B’Lao) và Di Linh, tỉnh lỵ đặt tại Bảo Lộc.
Chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Nhập tỉnh Lâm Viên với tỉnh Đồng Nai Thượng thành tỉnh Lâm Đồng. Như vậy tỉnh Lâm Đồng do Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam đặt. Bao gồm 2 tỉnh Lâm Đồng và Tuyên Đức.
Năm 1976, 2 tỉnh Lâm Đồng và Tuyên Đức hợp nhất thành tỉnh Lâm Đồng mới. Gồm thành phố Đà Lạt và 4 huyện: Bảo Lộc, Di Linh, Đơn Dương, Đức Trọng.
Năm 1979, chia huyện Bảo Lộc thành 2 huyện: Bảo Lộc và Đạ Huoai. Chia huyện Đơn Dương thành 2 huyện: Đơn Dương và Lạc Dương.
Năm 1986, chia huyện Đạ Huoai thành 3 huyện: Đạ Huoai, Đạ Tẻh và Cát Tiên.
Năm 1987, chia huyện Đức Trọng thành 2 huyện: Đức Trọng và Lâm Hà.
Năm 1994, chia huyện Bảo Lộc thành thị xã Bảo Lộc và huyện Bảo Lâm.
Năm 1999, thành phố Đà Lạt được Thủ tướng Chính phủ công nhận là đô thị loại II.
Năm 2004, thành lập huyện Đam Rông trên cơ sở tách 3 xã thuộc huyện Lạc Dương và 5 xã thuộc huyện Lâm Hà.
Năm 2009, thành phố Đà Lạt được công nhận là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Lâm Đồng.
Năm 2010, chuyển thị xã Bảo Lộc thành thành phố Bảo Lộc.
Ngày 26/11/2024, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ký ban hành Nghị quyết số 1245/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2023-2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/12/2024
Cụ thể, tỉnh Lâm Đồng có 10 đơn vị hành chính cấp huyện, gồm 08 huyện và 02 thành phố; 137 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 106 xã, 18 phường và 13 thị trấn.
Những điểm chung về các tỉnh Tây Nguyên
Tây Nguyên gồm 5 tỉnh, xếp theo thứ tự vị trí địa lý từ bắc xuống nam gồm Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng với diện tích tự nhiên là 54.474km2 chiếm 16,8% diện tích tự nhiên cả nước.
Tây Nguyên là vùng cao nguyên, phía bắc giáp tỉnh Quảng Nam, phía đông giáp các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, phía nam giáp các tỉnh Đồng Nai, Bình Phước, phía tây giáp với các tỉnh Attapeu (Lào) và Ratanakiri và Mondulkiri (Campuchia). Trong khi Kon Tum có biên giới phía tây giáp với cả Lào và Campuchia, thì Gia Lai, Đắk Lắk và Đắk Nông chỉ có chung đường biên giới với Campuchia. Còn Lâm Đồng không có đường biên giới quốc tế.
Với đặc điểm thổ nhưỡng đất đỏ bazan ở độ cao khoảng 500m-600m so với mặt biển, Tây Nguyên rất phù hợp với những cây công nghiệp như càphê, ca cao, hồ tiêu, dâu tằm.
Là khu vực ở Việt Nam còn nhiều diện tích rừng với thảm sinh vật đa dạng, trữ lượng khoáng sản phong phú hầu như chưa khai thác và tiềm năng du lịch lớn, Tây Nguyên có thể coi là mái nhà của miền trung, có chức năng phòng hộ rất lớn./.
Đà Lạt luôn là điểm đến hút khách mỗi dịp Tết
Đà Lạt "vượt mặt" các điểm du lịch hàng đầu như Nha Trang, Phú Quốc hay Đà Nẵng để trở thành điểm đến nội địa được quan tâm nhất vào cao điểm Tết Nguyên đán năm nay.
Bình luận
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu